Thổ Nhĩ Kỳ “dịch” đường biên giới vào Syria trước khi bắn máy bay Nga
(Dân trí) - Thổ Nhĩ Kỳ từ năm 2012 vẫn duy trì một vùng đệm phòng không sâu 8km trong lãnh thổ Syria. Đây có thể là nguyên nhân Thổ Nhĩ Kỳ tuyên bố máy bay Nga đã xâm phạm lãnh thổ và bắn rơi, trong khi Nga khẳng định chiếc Su-24 hoàn toàn bay trong lãnh thổ Syria.
Ngày 24/11, Bộ quốc phòng Thổ Nhĩ Kỳ tuyên bố đã bắn rơi một máy bay Nga xâm phạm không phận phía nam nước này trên khu vực giáp ranh tỉnh Hatay của Syria.
Trong bức thư Thổ Nhĩ Kỳ gửi Liên Hợp Quốc được trang WikiLeaks và kênh truyền hình Al Jazeera đăng tải, giới chức Ankara khẳng định máy bay Nga “đã xâm phạm không phận quốc gia Thổ Nhĩ Kỳ ở độ sâu 2.188m và dài 1.850m, trong thời gian 17 giây tính từ 9 giờ 24 phút 05 giờ địa phương”.
Trong thời gian 5 phút trước khi khai hỏa, các chiến đấu cơ Thổ Nhĩ Kỳ đã 10 lần phát cảnh báo tới máy bay Nga. Đồng thời, quân đội nước này đã nhanh chóng đăng tải hình ảnh bản đồ radar, khẳng định cho thấy máy bay Nga đã xâm nhập không phận.
Trong khi đó, phát biểu với báo giới tại Sochi, Tổng thống Nga Putin khẳng định chiến đấu cơ Nga bị bắn rơi bằng tên lửa không đối không trên chiến đấu cơ F-16 khi đang ở trong không phận Syria. Chiếc Su-24 còn cách biên giới Thổ Nhĩ Kỳ 1km khi bị bắn, và rơi xuống khu vực miền bắc Syria, cách biên giới Thổ Nhĩ Kỳ 4km, ông Putin khẳng định.
Cho đến nay, chưa thể khẳng định tuyên bố của bên nào là chính xác. Tuy nhiên, có một chi tiết đáng chú ý đó là từ tháng 6/2012, Thổ Nhĩ Kỳ đã duy trì một vùng đệm phòng không sâu 8km bên trong lãnh thổ Syria.
Vùng đệm này được lập sau khi một tên lửa phòng không của Syria bắn rơi một chiến đấu cơ F-4 của Thổ Nhĩ Kỳ đi lạc vào không phận Syria. Theo luật giao chiến sửa đổi được áp dụng sau đó, Không quân Thổ Nhĩ Kỳ sẽ xem bất kỳ mục tiêu nào tiến vào khu vực cách biên giới nước này 8km là kẻ thù, và được phép hành động tương ứng.
Và trên thực tế, chiếc Su-24 của Nga không phải chiến đấu cơ đầu tiên trở thành mục tiêu của Không quân Thổ Nhĩ Kỳ trong khu vực biên giới với Syria.
Ngày 23/3 năm ngoái, các chiến đấu cơ F-16 của Thổ Nhĩ Kỳ đã bắn rơi một chiếc MIG-23 của Không quân Syria, tại khu vực không phận Yayladagi, phía đông cửa khẩu Kasab.
Hãng tin Reuters khi đó dẫn thông báo của Bộ tổng tham mưu quân đội Thổ Nhĩ Kỳ khẳng định, các trung tâm kiểm soát nước này phát hiện 2 chiếc MiG-23 của Syria vào khoảng 13 giờ (11 giờ 00 GMT). 4 cảnh báo được phát đi khi hai chiến đấu cơ này tiền gần biên giới Thổ Nhĩ Kỳ.
Sau đó, một chiếc MiG-23 rời đi, trong khi chiếc còn lại bị một chiếc F-16 Thổ Nhĩ Kỳ bắn cháy, và rơi xuống khu vực nằm khoảng 1.200m bên trong lãnh thổ Syria. Phi công chiếc máy bay kịp bung dù thoát hiểm.
Về phần mình, chính phủ Syria khi đó gọi đây là hành động khiêu khích “trắng trợn”, đồng thời khẳng định hai chiến đấu cơ nước mình chỉ đang truy kích lực lượng đối lập trong lãnh thổ Syria.
6 tháng trước đó, các chiến đấu cơ Thổ Nhĩ Kỳ cũng đã bắn rơi một trực thăng của Syria tại cùng khu vực biên giới trên.
Mới đây nhất, hôm 2/10, Thổ Nhĩ Kỳ đã nổi giận và cảnh cáo Nga khi một chiến đấu cơ “bay vào trong khu vực cách biên giới Thổ Nhĩ Kỳ 8km”.
Một quan chức an ninh Thổ Nhĩ Kỳ khi đó khẳng định, radar quân đội nước này đã khóa mục tiêu với chiếc chiến đấu cơ Nga, khi chiến đấu cơ này đang ném bom khu vực Yamdiyyah – một ngôi làng của Syria nằm ngay trên biên giới Thổ Nhĩ Kỳ.
Khi đó, theo một quan chức quân đội Mỹ, các chiến đấu cơ của Thổ Nhĩ Kỳ đã được lệnh xuất kích, tuy nhiên máy bay Nga đã rời khỏi khu vực trước khi máy bay Thổ Nhĩ Kỳ kịp phản ứng.
Thanh Tùng
Tổng hợp