Nỗi lo của Ukraine khi Nga bắn nổ tung "hỏa thần" HIMARS

Truyền thông Nga hồi đầu tuần công bố đoạn video ghi lại cảnh tổ hợp HIMARS bị phá hủy ở mặt trận Donbass. Theo nguồn tin, video được quay bởi một máy bay không người lái giám sát.

Bệ phóng HIMARS được cho là đã bị bắn hạ ở khu vực lân cận thị trấn Dobropolye do Ukraine kiểm soát, cách tiền tuyến hơn 40km.

Trước đó, Nga từng nhiều lần tuyên bố đã phá hủy HIMARS của Ukraine nhưng ít khi tung các bằng chứng. Mặt khác, Ukraine từng tuyên bố họ đã sử dụng vũ khí giả làm HIMARS để khiến Nga lãng phí đạn dược.

Vì vậy, theo giới quan sát phương Tây, đây có thể là một trong những tổ hợp đầu tiên trong số 39 hệ thống HIMARS mà Nga phá hủy của Ukraine kể từ khi Mỹ cấp cho Kiev hệ thống này. Moscow chưa bình luận về thông tin này.

Tại Ukraine, việc HIMARS bị phá hủy đã gây ra mối quan ngại cho giới chức nước này, vì tổ hợp hỏa lực này đã đóng vai trò quan trọng trong việc nhắm mục tiêu vào các sở chỉ huy, trung tâm hậu cần và nơi tập trung quân của Nga trong thời gian qua.

Roman Kostenko, thư ký Ủy ban an ninh, quốc phòng và tình báo quốc gia của quốc hội Ukraine, đã kêu gọi mở một cuộc điều tra.

"Phải mất rất nhiều thời gian để nhắm một tên lửa Iskander như vậy (vào HIMARS)", ông nói với Ukrainska Pravda, đề cập đến loại tên lửa đạn đạo mà Nga được cho đã bắn trúng vào tổ hợp hỏa lực của Kiev.

"Hãy để các chuyên gia điều tra lý do tại sao điều này xảy ra. HIMARS thường hoạt động ở vị trí nằm sâu so với tiền tuyến và chúng tôi thấy rằng tình báo của Nga đang hoạt động để phát hiện HIMARS", ông nói.

Về mặt bản chất, rocket thông thường trên HIMARS có tầm tấn công 80km nên Ukraine thường triển khai hệ thống này cách xa tiền tuyến để tránh bị Nga phản pháo.

Vì vậy, việc mất đi 1 tổ hợp HIMARS cũng là tổn thất dù Ukraine vẫn còn nhiều hệ thống khác đang hoạt động. Tuy nhiên, nó cho thấy Nga đã có khả năng phát hiện hiệu quả mục tiêu của Ukraine ở sâu phía sau tiền tuyến và tấn công chính xác. Điều này đặt các tổ hợp HIMARS khác vào rủi ro lớn hơn trong tương lai. 

Ivan Stupak, cựu sĩ quan Cơ quan an ninh Ukraine và hiện là cố vấn cho Ủy ban an ninh, quốc phòng và tình báo quốc gia của quốc hội Ukraine, nói với Newsweek: "Việc HIMARS bị phá hủy có nghĩa là cuộc chiến vẫn đang tiếp diễn, vì vậy chúng ta phải đề phòng".

Cuộc tấn công được thực hiện với sự hỗ trợ của máy bay không người lái trinh sát tầm cao.

Ông Stupak nói: "Một mặt, đó là dấu hiệu cho thấy khả năng định vị mục tiêu của Nga, nhưng mặt khác, nó cho thấy phía Ukraine thiếu các trạm radar tinh vi, các hệ thống phòng không ở tuyến đầu để bảo vệ lực lượng mặt đất của chúng ta".

Ông nói thêm: "Thỉnh thoảng chúng tôi thấy bằng chứng cho thấy máy bay không người lái trinh sát của Nga bay sâu 50km vào lãnh thổ Ukraine kiểm soát".

Pavel Luzin, nhà phân tích quân sự Nga và là học giả thỉnh giảng tại Trường Luật và Ngoại giao Fletcher (Anh), nói với Newsweek rằng dù Nga phá hủy được HIMARS, nhưng họ cũng đã mất hàng loạt hệ thống hỏa lực khác trong thời gian mà Ukraine vẫn vận hành tổ hợp pháo do Mỹ viện trợ. 

Ông cho rằng, Ukraine sẽ tìm được cách để bảo vệ HIMARS cho tương lai và việc mất tổ hợp này có thể không phải là dấu hiệu để Kiev quá lo lắng.