Người đặc biệt giúp "bắc cầu" giữa Nga-phương Tây trong căng thẳng Ukraine

Theo New York Times, trong bối cảnh NATO cảnh báo rằng căng thẳng Nga - Ukraine có thể bùng phát thành xung đột vào bất cứ lúc nào, Tổng thống Phần Lan Niinisto trở nên bận rộn hơn khi nhận được hàng loạt cuộc gọi từ các lãnh đạo thế giới, cũng như đều đặn đưa ra lời khuyên cho họ.

Ông Niinisto hiện được xem là nguyên thủ châu Âu có nhiều kinh nghiệm và hiểu biết nhất về Tổng thống Nga Vladimir Putin.

"Tôi đang cố gắng trở nên có ích (cho căng thẳng Nga - phương Tây). Họ biết là tôi hiểu về ông Putin", ông Niinisto cho biết, nhấn mạnh rằng ông có thể trao đổi và truyền thông điệp từ cả 2 bên cho nhau.

Ông Niinisto cho hay, vai trò của ông không đơn thuần là người truyền đạt thông tin cho phương Đông và phương Tây mà còn được xem là người giải thích suy nghĩ của phía này cho phía còn lại. Việc cựu Thủ tướng Đức Angela Merkel - người trong hàng chục năm dẫn đầu các cuộc thương lượng với ông Putin - về hưu, đã khiến vai trò của ông Niinisto trở nên quan trọng hơn trong bối cảnh căng thẳng giữa Nga và NATO không có dấu hiệu hạ nhiệt trong thời gian qua.

Ông Niinisto rất được người dân Phần Lan tín nhiệm khi nhiều người so sánh ông với cựu Tổng thống Phần Lan Urho Kekkonen, người đã lãnh đạo quốc gia Bắc Âu từ năm 1956-1982. Ông đã duy trì vị thế trung lập của Phần Lan trong Chiến tranh Lạnh và được người dân nước này kính trọng.

Ông Niinisto cũng bác bỏ phép so sánh của truyền thông phương Tây rằng ông là "người thì thầm vào tai ông Putin". Ông cho rằng cách nói này cường điệu khi ông hiểu khá rõ về ông Putin. Đó là kết quả của một quá trình ngoại giao lâu dài và bền bỉ trong gần một thập niên, bao gồm hàng loạt cuộc gặp, các cuộc điện đàm và những hiệp chơi khúc côn cầu trên băng với ông Putin.  

"Ông ấy là người bạn có thể gọi khi muốn hiểu thêm về điều gì đang xảy ra ở khu vực Đông Bắc châu Âu, đặc biệt là khi bạn muốn hiểu về ông Putin. Ông ấy rất giỏi về mặt chính trị quyền lực và tìm kiếm sự cân bằng phù hợp", cựu Thủ tướng Phần Lan Alexander Stubb nhận định.

Theo New York Times, ông Niinisto luôn giữ thái độ thân thiện, nhưng vẫn thể hiện quan điểm cứng rắn vừa đủ để giữ hòa khí với Tổng thống Nga và điều này cho thấy ông là người có hiểu biết nhất định về ông Putin.

Liên quan tới căng thẳng Nga - Ukraine, trước và sau cuộc trò chuyện dài nhiều giờ đồng hồ với ông Putin hồi cuối tháng 1, ông Niinisto nhận định rằng, ông đã nhận thấy sự thay đổi của người đứng đầu nước Nga về "trạng thái, cách đưa ra quyết định, tính dứt khoát" thể hiện rõ sự khác biệt so với trước đó.

Căng thẳng Nga - phương Tây leo thang trong những tuần qua khi NATO liên tục cáo buộc Nga đưa quân tới gần Ukraine để chuẩn bị "động binh". Moscow mạnh mẽ bác bỏ những cáo buộc này. Các bên đã tới bàn đàm phán để tháo gỡ, nhưng họ vẫn chưa thể thống nhất được một thỏa thuận đủ để thỏa mãn yêu cầu về mặt an ninh của nhau.