Mỹ chỉ trích “vùng phòng không” của Trung Quốc, cam kết bảo vệ Nhật

Trong động thái bị đồng minh của Nhật gọi là “rất nguy hiểm”, Trung Quốc cho biết đã thiết lập “vùng nhận dạng phòng không” trên quần đảo Senkaku/Điếu Ngư tranh chấp với Nhật nhằm “chống lại những mối đe dọa trên không có thể xảy ra”.

Trong tuyên bố giống nhau, Ngoại trưởng và Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ cho biết Mỹ “quan ngại sâu sắc” về các động thái của Trung Quốc. Trung Quốc cũng đã triển khai các máy bay không quân tuần tra vùng phòng không mới tuyên bố.

“Hành động đơn phương này là nhằm thay đổi tình trạng hiện tại trên Hoa Đông”, Ngoại trưởng Mỹ Kerry cho hay.

“Hành động leo thang sẽ chỉ làm gia tăng căng thẳng khu vực và tạo nguy cơ xung đột”, quan chức ngoại giao hàng đầu của Mỹ cho biết từ Geneva, nơi ông đang tham dự đàm phán về chương trình hạt nhân Iran.

Ông Kerry cho hay Mỹ đã kêu gọi Trung Quốc “cẩn trọng và kiềm chế” và cảnh báo Bắc Kinh không áp dụng vùng phòng không mới. “Chúng tôi kêu gọi Trung Quốc không áp dụng đe dọa sẽ hành động đối với những máy bay không tự nhận dạng hoặc không thực hiện yêu cầu của Bắc Kinh”, ông cho hay.

Trong khi đó Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Chuck Hagel tái khẳng định quần đảo Senkaku do Nhật quản lý nằm dưới hiệp ước an ninh Mỹ-Nhật, có nghĩa Washington sẽ bảo vệ đồng minh Tokyo nếu khu vực bị tấn công.

“Chúng tôi đã thảo luận kỹ với các đồng minh và đối tác của chúng tôi trong khu vực, trong đó có Nhật. Chúng tôi trước sau vẫn giữ cam kết với các đồng minh và đối tác”, ông Hagel nói.

Người đứng đầu Lầu Năm Góc nói rõ Mỹ, với hơn 70.000 binh sỹ đồn trú ở Nhật và Hàn Quốc, sẽ không tôn trọng tuyên bố kiểm soát vùng phòng không trên của Trung Quốc.

“Tuyên bố của Trung Quốc sẽ không thay đổi cách thức hoạt động của quân đội Mỹ tại khu vực”, ông khẳng định.

Phác thảo vùng phòng không mới được trang web của Bộ Quốc phòng Trung Quốc và báo chí nhà nước đưa lên tài khoản trên Twitter, bao gồm một khu vực rộng lớn trên Hoa Đông, nằm giữa Hàn Quốc và Đài Loan. Khu vực bao gồm cả quần đảo Senkaku/Điếu Ngư.

Vụ trưởng Vụ Châu Á và Châu Đại Dương của Bộ Ngoại giao Nhật Bản, ông Junichi Ihara, hôm qua đã điện thoại bày tỏ sự phản đối đến Đại sứ quán Trung Quốc tại Nhật Bản trước công bố của Bộ Quốc phòng Trung Quốc về việc thiết lập “Khu vực nhận biết phòng không” trên Hoa Đông.

Theo hãng thông tấn Kyodo, hiện chưa có thông tin gì về chi tiết cuộc điện đàm. Quyết định của Bắc Kinh cũng được một trong những quan chức của Bộ Quốc phòng Nhật Bản bình luận, ông này nhấn mạnh rằng “bằng những hành động như vậy, Trung Quốc đã tuyên bố thẳng là các đảo này thuộc về họ”.

Các chuyên gia lưu ý rằng việc Bắc Kinh thiết lập Khu vực phòng không có thể ảnh hưởng nghiêm trọng đến tiến bộ rõ rệt trong quan hệ kinh tế với Tokyo.

Vũ Quý

Theo AFP, Voice of Russia