Mỹ: Các vùng Ukraine có thể trưng cầu dân ý sáp nhập vào Nga trong tuần này

Người phát ngôn của Hội đồng An ninh Quốc gia Nhà Trắng John Kirby ngày 24/8 nhận định, "chính quyền Nga đã chỉ thị cho các quan chức chuẩn bị tổ chức các cuộc trưng cầu dân ý" ở Kherson, Donetsk, Lugansk, Zaporizhzhia và "đặc biệt là" Kharkov, thành phố lớn thứ hai của Ukraine.

"Những cuộc trưng cầu dân ý này có thể bắt đầu trong vài ngày hoặc vài tuần tới. Chúng tôi biết một thông báo của Nga về cuộc trưng cầu đầu tiên có thể được tổ chức trong tuần này", ông Kirby nói thêm.

Theo ông Kirby, vì Nga "đang gặp khó khăn trong việc đạt được các tiến triển trên thực địa tại Ukraine, nên họ cố gắng giành được điều đó thông qua các biện pháp chính trị".

Ông Kirby cảnh báo Mỹ và cộng đồng quốc tế sẽ không xem các cuộc trưng cầu dân ý do Nga tổ chức tại các vùng lãnh thổ của Ukraine là hợp pháp. Quan chức Mỹ cho rằng có rất ít sự ủng hộ từ người dân Ukraine tại những khu vực chuẩn bị tổ chức trưng cầu dân ý.

"Các quan chức Nga biết rằng những gì họ đang làm sẽ thiếu tính hợp pháp và không phản ánh ý chí của người dân. Người dân Ukraine, trong bất kỳ cuộc trưng cầu dân ý tự do và công bằng nào, sẽ bỏ phiếu áp đảo chống lại việc sáp nhập vào Nga", ông Kirby nói thêm.

Tuyên bố trên được đưa ra sau khi Mỹ công bố gói viện trợ quân sự bổ sung trị giá 3 tỷ USD cho Ukraine khi nước này kỷ niệm Ngày Độc lập 24/8. Gói viện trợ mới bao gồm các hệ thống tên lửa đất đối không, tên lửa dẫn đường bằng laser, máy bay không người lái và vũ khí chống máy bay không người lái.

Mỹ là nước viện trợ quân sự lớn nhất cho Ukraine kể từ khi xung đột bắt đầu nổ ra vào cuối tháng 2. Washington đã cung cấp 13,5 tỷ USD viện trợ quân sự cho Ukraine kể từ tháng 1/2021, trong đó phần lớn được công bố sau khi Nga mở chiến dịch quân sự tại nước láng giềng.

Hồi tháng 6, ông Leonid Slutsky, Chủ tịch Ủy ban Các vấn đề Quốc tế của Duma Quốc gia (Hạ viện) Nga, cho biết 4 tỉnh của Ukraine gồm Donetsk, Lugansk, Kherson và Zaporizhzhia có thể tổ chức trưng cầu dân ý vào mùa hè này để quyết định việc có sáp nhập vào Nga hay không. Chính quyền của các vùng ly khai và các khu vực mà Moscow đang kiểm soát ở Ukraine cũng đồng loạt lên tiếng về khả năng tổ chức trưng cầu dân ý để sáp nhập vào Nga. 

Tại vùng Donbass, miền Đông Ukraine, các lực lượng Nga đã kiểm soát nhiều khu vực và tổ chức các cuộc trưng cầu dân ý tại đây. Moscow hồi tháng 2 đã công nhận độc lập của 2 vùng lãnh thổ ly khai Donetsk và Lugansk ở Donbass.

Giới chức Ukraine từng cảnh báo các cuộc trưng cầu dân ý để sáp nhập vào Nga sẽ không có cơ sở pháp lý và đối mặt với phản ứng mạnh mẽ từ cộng đồng quốc tế.

Tổng thống Volodymyr Zelensky tuyên bố Ukraine vẫn giữ lập trường không nhượng bộ lãnh thổ cho Nga. Ông Zelensky cảnh báo nếu Nga vẫn tiến hành các cuộc trưng cầu dân ý, nước này sẽ không có bất kỳ cơ hội đàm phán nào với Ukraine.