Italy đề xuất cách thử thiện chí của Nga với mục tiêu hòa bình ở Ukraine

Thủ tướng Meloni đã tái khẳng định lời kêu gọi mở rộng đảm bảo an ninh theo Điều 5 của NATO cho Ukraine mà không cần kết nạp Kiev làm thành viên chính thức.

Bà cho rằng điều này sẽ là phép thử để xác định liệu Nga có thực sự nghiêm túc về mục tiêu hòa bình ở Ukraine hay không. Bà đưa ra phát biểu này trong một bài diễn văn trước Hạ viện Italy vào ngày 19/3.

Điều 5 - nền tảng của phòng thủ tập thể NATO - quy định rằng một cuộc tấn công vào một thành viên sẽ được xem là tấn công vào toàn khối. Điều khoản này mới chỉ được kích hoạt một lần, sau vụ khủng bố 11/9/2001 tại New York, Mỹ.

"Việc mở rộng Điều 5 của NATO cho Ukraine có vẻ là đề xuất đơn giản và hiệu quả nhất, đồng thời cũng là cách để lật tẩy một cuộc chơi không đúng sự thật", bà Meloni nói.

"Nếu Nga không có kế hoạch tấn công nước láng giềng một lần nữa, thì không có lý do gì họ lại từ chối những bảo đảm an ninh mang tính phòng thủ đơn thuần", bà giải thích.

Nga chưa bình luận về đề nghị từ Thủ tướng Italy. 

Bà Meloni lần đầu tiên đề xuất ý tưởng này vào ngày 6/3, gợi ý rằng NATO có thể mở rộng bảo vệ Ukraine theo Điều 5 mà không cần cấp tư cách thành viên đầy đủ cho Kiev.

Thủ tướng Italy đã tự định vị mình như một cầu nối tiềm năng giữa các nhà lãnh đạo châu Âu và chính quyền Tổng thống Mỹ Donald Trump, người vốn cho rằng tham vọng gia nhập NATO của Ukraine là không thực tế.

Trong khi đó, Washington đã ủng hộ ý tưởng về lực lượng gìn giữ hòa bình do châu Âu dẫn đầu được triển khai tới Ukraine để giám sát một lệnh ngừng bắn tiềm năng, nhưng vẫn chưa đưa ra đảm bảo an ninh cụ thể nào cho Kiev.

Bất chấp sự ủng hộ ngày càng tăng từ châu Âu đối với việc tăng cường an ninh cho Kiev, Italy đã phản đối khả năng gửi quân gìn giữ hòa bình đến Ukraine để thực thi lệnh ngừng bắn.

"Chúng ta không nên rập khuôn theo các đề xuất của người khác chỉ vì chúng ta cần quyết định lập trường của mình. Vai trò của chúng ta là tham gia với những đề xuất riêng", bà Meloni nhấn mạnh, đồng thời khẳng định đề xuất mở rộng Điều 5 của bà nên được "đưa lên bàn đàm phán".

Hơn 30 quốc gia đã bày tỏ sự sẵn sàng đóng góp vào một lực lượng gìn giữ hòa bình ở Ukraine, với Anh và Pháp dẫn đầu sáng kiến này, theo Văn phòng Thủ tướng Anh Keir Starmer. Canada và Australia cũng đã bày tỏ sự quan tâm tham gia.

NATO đã tái khẳng định vào tháng 7/2024 rằng con đường gia nhập của Ukraine là "không thể đảo ngược," nhưng vẫn chưa đưa ra lời mời chính thức, bất chấp những lời kêu gọi liên tục từ Kiev.

Tổng thống Mỹ Donald Trump vào ngày 24/2 hy vọng rằng Tổng thống Nga Vladimir Putin sẽ cho phép lực lượng gìn giữ hòa bình châu Âu hiện diện tại Ukraine như một phần của thỏa thuận. Tuy nhiên, Ngoại trưởng Nga Sergey Lavrov sau đó đã công khai bác bỏ ý tưởng này. Nga nhiều lần cảnh báo việc NATO đưa quân tới Ukraine có thể được xem là xung đột trực tiếp với Moscow.