Xu hướng phim ngập tràn cảnh "nóng" và cảnh khỏa thân của đạo diễn Châu Á

Ngày càng có nhiều đạo diễn Châu Á đem phim tới các LHP quốc tế, họ đưa vào phim nhiều cảnh bạo lực, cảnh "nóng" và ngay lập tức thu hút sự quan tâm chú ý, thậm chí giành được giải cao.

Vậy nhưng, khi trở về quê hương, nhiều phim ngay lập tức bị "tuýt còi", phải cắt gọt lại, bị chiếu hạn chế, hoặc bị cấm chiếu. Đây là hiện tượng đã xảy ra tại những nền công nghiệp làm phim lớn của Châu Á như Hàn Quốc, Trung Quốc.

Cần phải hiểu rằng các LHP quốc tế của phương Tây có những quan niệm hoàn toàn khác biệt so với cách tư duy, cách sống của người Á Đông.

Nhiều LHP quốc tế thậm chí còn chủ động "săn" phim gây sốc, chào đón dự án "hứa hẹn gây sốc" từ khi phim mới lên ý tưởng ban đầu. Để duy trì sức hút của một liên hoan phim quốc tế lâu đời, bên cạnh những giá trị nghệ thuật đích thực, ban tổ chức còn cần yếu tố gây sốc, gây tranh cãi để tạo nên hấp lực cho sự kiện. Hãy điểm lại một số ví dụ...

"Nymphomaniac" (Người đàn bà cuồng dâm - 2013) là phim của đạo diễn người Đan Mạch Lars von Trier. Phim được chờ đợi từ khi chưa bấm máy, từng động thái của dự án đều được truyền thông quan tâm sát sao. Khi phim hoàn tất, các LHP tại Châu Âu đều chờ đợi được là nơi công chiếu tác phẩm.

"Nymphomaniac" với 325 phút phim được chia làm 2 phần và được 2 LHP danh tiếng cùng nhau săn đón. Phần đầu chiếu tại LHP Berlin, phần sau chiếu tại LHP Venice.

Trước đó, LHP Cannes đã rất chờ đợi được công chiếu bộ phim này nhưng hoạt động làm phim diễn ra chậm hơn so với kế hoạch, nên LHP Cannes đành ngậm ngùi bỏ lỡ một tác phẩm có "bạt ngàn"... cảnh "nóng" trần trụi, một bộ phim hứa hẹn sẽ gây nên nhiều cú sốc cùng sự bàn cãi.

"Blue Is the Warmest Colour" (Màu xanh là màu nóng - 2013) là phim của đạo diễn người Pháp Abdellatif Kechiche. Với những cảnh "nóng" kéo dài, góc quay trực diện, bộ phim đã khiến nhiều nhà phê bình từng tự hỏi họ đang xem phim nghệ thuật hay là đang xem phim... khiêu dâm.

Ngay chính nữ diễn viên của phim cũng rất bàng hoàng trước trải nghiệm của bản thân, tới mức từng tự hỏi mình là diễn viên hay là... gái mại dâm. Nhưng sau cùng, phim đã đoạt giải Cành Cọ Vàng cao quý nhất tại LHP Cannes.

Bộ phim để lại rất nhiều tranh cãi, đến mức, những gì người ta nhớ nhất về bộ phim cho tới lúc này là cảnh "nóng" và những chia sẻ gây bàng hoàng của hai nữ diễn viên sau khi tham gia phim.

LHP Cannes năm nay cũng có những phim gây tranh cãi, như "Benedetta" với nhiều cảnh "nóng" đồng tính nữ bạo liệt giữa hai nữ tu; như "Titane" có nhiều cảnh "nóng" giật gân giữa một cô gái với những chiếc xe hơi, cô gái có khoái cảm tình dục với xe hơi và tưởng tượng mình bị dính bầu với một chiếc xe hơi đời cổ.

Thực tế, các LHP quốc tế vẫn có những bộ phim ngập tràn cảnh bạo lực, cảnh "nóng". Những bộ phim ấy chắc chắn được quan tâm bởi yếu tố gây sốc, gây bàn cãi.

Không ít bộ phim được nhớ tới chỉ vì cảnh "nóng", vì những tranh cãi liên quan tới phim. Đó là thực tế đã xảy ra với "Nymphomaniac" hay "Blue Is the Warmest Colour" - hai phim "nóng" gây xôn xao suốt một thời gian tại các LHP quốc tế đình đám hàng đầu.

Sau cùng, LHP quốc tế vẫn cần một số phim đậm đặc yếu tố gây sốc để gia tăng mức độ thu hút cho sự kiện. Nhưng có phải muốn được giới điện ảnh phương Tây quan tâm, thì nhất thiết phải làm phim có cảnh khỏa thân trần trụi, cảnh "nóng" bạo liệt, cảnh bạo lực rùng rợn? Hãy nhớ về phim "Tâm trạng khi yêu"...

Bộ phim không có lấy một nụ hôn: Phim Châu Á khiến cả thế giới ngưỡng mộ

20 năm trước, "In the Mood for Love" (Tâm trạng khi yêu) của đạo diễn Vương Gia Vệ công chiếu tại LHP Cannes. Bộ phim được đề cử ở hạng mục Cành Cọ Vàng và sau đó đã đem về cho Lương Triều Vỹ giải Nam chính xuất sắc.

Ban tổ chức LHP Cannes cho tới giờ cũng nhận thấy rằng việc phim chỉ giành về giải Nam chính xuất sắc là khá... "thiệt thòi", vì vậy, họ đã phục dựng bộ phim với chất lượng hình ảnh vượt trội, mời đạo diễn Vương Gia Vệ tới dự liên hoan, để kỷ niệm 20 năm ngày phim công chiếu tại Cannes, nhưng vì dịch bệnh Covid-19, nên liên hoan năm ngoái đã bị hủy bỏ.

Trong hơn 20 năm qua, "Tâm trạng khi yêu" vẫn âm thầm chinh phục giới chuyên môn và người yêu điện ảnh trên khắp thế giới, phim được xem như một tác phẩm kinh điển của điện ảnh Châu Á. Phim thường xuyên xuất hiện trong danh sách những phim hay nhất mọi thời đại và là phim đáng kể hàng đầu của điện ảnh Châu Á.

Trong một cuộc khảo sát quy mô được hãng tin BBC (Anh) tiến hành hồi năm 2016 đối với 177 nhà phê bình điện ảnh quốc tế, "Tâm trạng khi yêu" đã đứng vị trí thứ 2 trong danh sách những phim hay nhất của thế kỷ 21.

Lấy bối cảnh Hồng Kông thập niên 1960, "Tâm trạng khi yêu" kể về Châu Mộ Văn (Lương Triều Vỹ) và Tô Lệ Trân (Trương Mạn Ngọc), họ sống trong cùng một khu nhà trọ, quan sát nhau, hai người nhận ra rằng bạn đời của họ đang... ngoại tình với nhau.

Mộ Văn và Lệ Trân tìm đến nhau để cùng chia sẻ một nỗi đau, giúp nhau khuây khỏa nỗi buồn, sự cô đơn. Hai người dần tìm đến nhau nhiều hơn trong cảnh cô đơn vò võ, trong lúc gặp gỡ, trò chuyện, họ đã... yêu nhau từ lúc nào.

Tô Lệ Trân và Châu Mộ Văn chắc chắn đã có "tâm trạng khi yêu", nhưng họ không ở vào thời điểm và địa điểm phù hợp để có được tình yêu. Trong mỗi lần đối diện với nhau, hai người đều bị hấp dẫn, bị lôi cuốn, như tiếng gọi câm lặng đầy khao khát, chỉ để rồi ai lại về nhà nấy, tiếp tục chịu cảnh cô độc, buồn bã.

Trong phim, không có một nụ hôn, không có một cảnh "nóng", cả hai cùng kiềm chế dù họ yêu nhau da diết. Cả hai đều âm thầm đồng ý sẽ giữ khoảng cách, sẽ không vượt rào, bởi kỳ thực họ đều không có đủ dũng khí bước đến, đều bị bủa vây bởi những chuẩn mực đạo đức.

"Tâm trạng khi yêu" đậm chất Á với những giá trị gần gũi với đời sống người Á Đông. Cuộc tình của Châu Mộ Văn và Tô Lệ Trân chịu quá nhiều rào cản, đến từ cả ngoại cảnh và nội tâm.

Việc cả hai nhân vật chính cùng chủ động che giấu cảm xúc của mình trước người kia, khiến người xem càng cảm thấy sự bức bối, dồn nén. Tình yêu giữa Châu Mộ Văn và Tô Lệ Trân đến từ hai phía, nhưng cả hai đều không hồi đáp. Chuyện tình này có thể khiến người xem Châu Á thấu hiểu, cảm thông, nhưng người xem phương Tây hẳn thấy có phần xa lạ.

Nhưng dù có những sự khác biệt về văn hóa, lối sống, tư duy thẩm mỹ, ngôn ngữ điện ảnh..., nhưng thời gian đã chứng minh "Tâm trạng khi yêu" vẫn được nhớ đến và yêu thích. Phim tiếp tục xuất hiện trong danh sách bình chọn những phim hay nhất của điện ảnh thế giới, và trong phim không có lấy... một nụ hôn.

Những bộ phim Châu Á gây sốt tại LHP quốc tế rồi... gây sốc tại quê nhà

Nền công nghiệp làm phim tại Hàn Quốc từng chứng kiến bộ phim "Moebius" (2013) của đạo diễn quái kiệt Kim Ki-duk được đem chiếu giới thiệu tại nhiều LHP quốc tế, trong đó có LHP Venice. Đi tới đâu, bộ phim cũng thu hút sự quan tâm bình luận, thậm chí gây tranh cãi bởi một chuyện phim quá đỗi bàng hoàng, ghê rợn từ đầu tới cuối bộ phim, nằm ngoài mọi sự hình dung, tưởng tượng.

Khi phim quay trở về quê nhà Hàn Quốc, thoạt tiên, phim đã bị cấm chiếu, sau đó, Ủy ban Kiểm duyệt Truyền thông Hàn Quốc đã đánh giá lại bộ phim, rồi đưa phim vào diện "chiếu hạn chế".

Thực tế, một phim "chiếu hạn chế" tại Hàn Quốc cũng không khác phim bị cấm chiếu là mấy, bởi điều kiện ra rạp đối với phim chiếu hạn chế tại Hàn Quốc rất khắt khe, đến mức trên thực tế, không có rạp chiếu nào nhận chiếu phim bị hạn chế.  

Nguyên nhân của việc "Moebius" bị chiếu hạn chế là bởi bên kiểm duyệt không thể chấp nhận cảnh quan hệ tình dục loạn luân giữa nhân vật người mẹ và con trai của bà ta. Đạo diễn Kim Ki-duk lúc sinh thời đã trải qua hai lần cắt gọt lại phim để đến lần thứ 3 nộp phim thì rất nhiều cảnh nhạy cảm đã bị cắt gọt hoặc lược bỏ, cảnh quan hệ loạn luân giữa mẹ và con trai đã hoàn toàn bị loại bỏ.

Lúc này, bộ phim được chấp nhận cho ra rạp nhưng có giới hạn chặt chẽ về độ tuổi người xem. Kỳ thực, "Moebius" là một phim thuộc thể loại tâm lý kinh dị.

Nhà phê bình phim Andrew Chan từng viết về bộ phim này: "Gọi "Moebius" là một bộ phim táo bạo thực sự quá nhẹ nhàng, bộ phim khủng khiếp hơn thế nhiều, đó là bộ phim gây ám ảnh, bám riết lấy người xem và khiến người xem cảm thấy khủng khiếp dài lâu, cho tới khi họ không còn muốn nhớ về bộ phim ấy nữa".

 Nền công nghiệp làm phim tại Trung Quốc cũng từng xôn xao trước các cảnh "nóng" trong "Sắc, Giới" (2007), một phim của đạo diễn nổi tiếng Lý An.

Chuyện phim lấy bối cảnh Thượng Hải năm 1942, nữ sinh viên Vương Giai Chi tham gia một hội nhóm yêu nước, cô được tổ chức giao nhiệm vụ quyến rũ một tên trùm mật thám để đưa lại cơ hội thủ tiêu tên này. Nhưng chính trong quá trình tiếp xúc và gần gũi với tên mật thám, cô đã rơi vào cạm bẫy của sắc dục...

Với bộ phim này, đạo diễn Lý An đã giành được giải Sư Tử Vàng tại LHP Venice. Khi "Sắc, Giới" ra rạp tại Mỹ hay một số quốc gia phương Tây khác, với phiên bản gốc, không cắt gọt cảnh "nóng", chỉ người xem đã đủ tuổi thành niên mới được vào xem.

Tại quê nhà - Trung Quốc, "Sắc, Giới" từng gây tranh cãi lớn vì trong phim có quá nhiều cảnh "nóng" kéo dài và quay trực diện. Ở thời điểm bấy giờ, "Sắc, Giới" thực sự là một cú sốc đối với giới làm phim Trung Quốc bởi mức độ táo bạo chưa từng thấy, những cảnh "nóng" và cảnh khỏa thân hoàn toàn không che đậy.

Đạo diễn Lý An cho rằng những cảnh "nóng" trong phim đặc biệt quan trọng đối với tổng thể nội dung phim, vì vậy, ê-kíp làm phim đã dành nhiều nỗ lực cho những  cảnh này, chẳng hạn, để có được 10 phút cảnh "nóng" trên màn ảnh, thì thực tế họ phải thực hiện 100 giờ quay.

Tại Trung Quốc và nhiều quốc gia Châu Á khác, để "Sắc, Giới" được ra rạp, phim bị cắt gọt rất nhiều cảnh "nóng".

Bước ra khỏi dự án này, Thang Duy - nữ chính của phim chính là người phải chịu thiệt hại khủng khiếp nhất, bởi cô bị "cấm vận" trong nền công nghiệp làm phim Hoa ngữ suốt 3 năm, nguyên nhân là bởi nhà chức trách chỉ trích nặng nề vai diễn có quá nhiều cảnh "nóng" táo bạo mà nữ diễn viên này đảm nhận.

Ngay lập tức, hình ảnh của Thang Duy trên phương tiện truyền thông, trong các quảng cáo, các dự án phim liền bị loại bỏ. Từ một nữ diễn viên trẻ được kỳ vọng, cô chịu một cú điêu đứng trong sự nghiệp. Bộ phim "Sắc, Giới" vĩnh viễn là cú chấn động tai hại đối với hình ảnh và bước đường sự nghiệp của Thang Duy.