Vì sao đỉnh Bạch Mã ở Huế có lượng mưa lớn tới 1.740mm trong 1 ngày?

Trung tâm Dự báo khí tượng thủy văn quốc gia cho biết từ sáng 28/10 đến hết đêm 29/10, khu vực từ Nam Quảng Trị đến Đà Nẵng và phía Đông tỉnh Quảng Ngãi có mưa to đến rất to với lượng mưa phổ biến ở Nam Quảng Trị và phía Đông tỉnh Quảng Ngãi 150-300mm, cục bộ có nơi trên 500mm.

Dự báo khu vực Huế và Đà Nẵng mưa phổ biến 200-400mm, cục bộ có nơi trên 600mm. Khu vực từ Hà Tĩnh đến Bắc Quảng Trị có mưa vừa, mưa to và dông với lượng mưa phổ biến 80-150mm, cục bộ có nơi mưa rất to trên 300mm.

Ngoài ra, theo cơ quan khí tượng thủy văn, ngày và đêm 28/1, khu vực cao nguyên Trung Bộ, Nam Bộ và phía Đông các tỉnh từ Gia Lai đến Lâm Đồng có mưa, mưa vừa và dông với lượng mưa 20-40mm, cục bộ có nơi mưa to đến rất to trên 100mm.

Trao đổi với phóng viên Dân trí, ông Mai Văn Khiêm, Giám đốc Trung tâm Dự báo khí tượng thủy văn quốc gia, cho biết theo quy định chung về chế độ quan trắc và phát báo khí tượng thủy văn, lượng mưa ngày được tính trong khoảng thời gian từ 19h ngày hôm trước đến 19h ngày hôm sau.

Đây là quy ước thống nhất trong hệ thống quan trắc nhằm đảm bảo tính liên tục và đồng bộ của dữ liệu phục vụ dự báo, cảnh báo thiên tai, theo ông Khiêm.

Vị chuyên gia cho biết thống kê dữ liệu quan trắc từ mạng lưới quan trắc khí tượng thủy văn quốc gia cho thấy có 5 trị số lượng mưa 1 ngày lớn nhất như sau:

Trạm khí tượng Huế (Huế) là 997,6mm (ngày 3/11/1999); Trạm khí tượng Nam Đông (Huế) là 927,3mm (ngày 11/11/2007); Trạm khí tượng Huế là 863,7mm (ngày 2/11/1999); Trạm khí tượng Trà My (Đà Nẵng) là 782,4mm (ngày 5/11/2017) và Trạm khí tượng A Lưới (Huế) là 758,1mm (ngày 2/11/1999).

Trong đợt mưa vừa qua, các trạm khí tượng nói trên ghi nhận lượng mưa như sau:

Trạm khí tượng Huế là 206mm (ngày 24/10); Trạm khí tượng Nam Đông là 968,1mm (ngày 27/10), vượt giá trị lịch sử trước đây; Trạm khí tượng A Lưới 390,2mm (ngày 27/10); Trạm khí tượng Trà My là 430,6mm (ngày 27/10).

Theo ông Khiêm, cũng trong đợt mưa này, tại trạm đo tự động ở đỉnh Bạch Mã (Huế) lượng mưa 1 ngày lớn nhất quan trắc được là 1.740mm (ngày 27/10). Trạm tự động này mới được đưa vào hoạt động quan trắc trong vài năm gần đây.

Ông Khiêm cho biết những con số trên cho thấy khu vực Trung Trung Bộ, đặc biệt là Huế và Đà Nẵng tiếp tục ghi nhận các trận mưa có cường độ lớn.

Theo vị chuyên gia, Bạch Mã là một trong những tâm mưa lớn nhất ở Việt Nam. Ông Khiêm cho biết không chỉ trong đợt mưa lớn này ở Bạch Mã có lượng mưa đột biến mà trong các đợt mưa khác thì Bạch Mã luôn là một trong những vùng tâm mưa của Huế cũng như cả nước.

Ông Khiêm nhận định nguyên nhân chính là do yếu tố địa hình, điểm Bạch Mã nằm ở dãy Trường Sơn, ngay rìa giáp Biển Đông, độ cao trên 1.400m.

"Khi khối không khí ẩm từ biển thổi vào (đặc biệt là khi có tổ hợp thời tiết gồm không khí lạnh tầng thấp, dải hội tụ nhiệt đới và đới gió Đông ẩm ở trên cao hoạt động mạnh) tạo ra vùng hội tụ ẩm sau đó có hoạt động nâng cưỡng bức địa hình - tức là ẩm hội tụ và bốc lên cao làm hơi ẩm ngưng tụ mạnh, tạo ra mưa rất lớn tại chỗ", ông Khiêm thông tin.

Vị chuyên gia cho hay theo dữ liệu quan trắc thì lượng mưa của Bạch Mã thường cao hơn nhiều so với các khu vực lân cận và lượng mưa ở Bạch Mã luôn đạt cực trị cao hơn các điểm đo mưa ở Huế hay Đà Nẵng.