Hạ tầng giao thông TPHCM
  1. Dòng sự kiện:
  2. Sân bay Long Thành
  3. Buýt TPHCM

TPHCM quy hoạch không gian ngầm ra sao sau sáp nhập?

Ngọc Tân

(Dân trí) - Bộ Xây dựng cho biết, TPHCM có thể định hình không gian ngầm dựa trên các quy hoạch hiện hành còn hiệu lực thay vì phải chờ đợi quy hoạch tổng thể cho phạm vi địa giới hành chính mới.

Bộ Xây dựng vừa có văn bản định hướng cho UBND TPHCM lập quy hoạch không gian ngầm trong bối cảnh địa giới hành chính được mở rộng.

Trước đó, UBND TPHCM đã trình bày với Bộ Xây dựng vướng mắc trong việc lập quy hoạch không gian ngầm do chưa có quy hoạch tổng thể TPHCM mới. Thành phố đề xuất 2 phương án triển khai.

TPHCM quy hoạch không gian ngầm ra sao sau sáp nhập? - 1

Việc lập quy hoạch không gian ngầm tại TPHCM là cấp bách do nhu cầu phát triển hạ tầng TOD dọc các tuyến metro (Ảnh: Nam Anh).

Phương án 1 là chờ Quy hoạch chung TPHCM mới được phê duyệt rồi mới tiến hành lập quy hoạch không gian ngầm. Phương án này đảm bảo tuân thủ đúng quy định tại Luật Quy hoạch đô thị và nông thôn.

Phương án 2 là triển khai lập quy hoạch không gian ngầm theo định hướng tại Quy hoạch chung TPHCM cũ (Quy hoạch 1125), kết hợp rà soát quy hoạch chung của các đô thị khác (nếu có).

Phương án 2 được UBND TPHCM đề xuất, với lý do vẫn đáp ứng quy định chuyển tiếp, đồng thời tạo cơ sở pháp lý cần thiết cho quy hoạch không gian ngầm, đáp ứng yêu cầu phát triển của thành phố.

Trả lời băn khoăn của TPHCM, Bộ Xây dựng khẳng định Đồ án điều chỉnh Quy hoạch chung TPHCM đến năm 2040, tầm nhìn 2060 vừa được Thủ tướng phê duyệt ngày 11/6 (Quy hoạch chung 1125) vẫn tiếp tục có hiệu lực theo quy định chuyển tiếp của Luật Quy hoạch đô thị và nông thôn.

Tương tự, quy hoạch tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu, tỉnh Bình Dương (cũ) và quy hoạch TPHCM thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn 2050 cũng được tiếp tục thực hiện theo Nghị quyết 227/2025/QH15 của Quốc hội.

Trên cơ sở đó, Bộ Xây dựng cho rằng UBND TPHCM có thể lập quy hoạch không gian ngầm dựa trên Quy hoạch chung 1125 và Quy hoạch TPHCM thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn 2050 đang còn hiệu lực. Quá trình này cần xét đến định hướng phát triển TPHCM mới sau sáp nhập, đáp ứng yêu cầu quản lý và triển khai dự án đầu tư trên địa bàn.

Trao đổi với phóng viên Dân trí, TS.KTS Phù Văn Toàn (Cục Kinh tế - Quản lý đầu tư xây dựng; giảng viên Đại học Kiến trúc TPHCM), đánh giá trong 2 phương án đề xuất của TPHCM, phương án 1 đúng quy trình nhất, nhưng sẽ tốn thêm rất nhiều thời gian chờ đợi.

"Phương án 2 sẽ giải quyết vấn đề cấp bách trước mắt mà các dự án đang cần. Muốn giải quyết sớm các nhu cầu phát triển kinh tế - xã hội thì phải chọn phương án này", ông Toàn nhận định.

Theo TS.KTS Phù Văn Toàn, việc thiếu quy hoạch không gian ngầm làm nghẽn dòng vốn tư nhân. Doanh nghiệp sẽ khó triển khai dự án hạ tầng ngầm, đơn cử như các công trình TOD liên thông với ga metro.

TOD - Transit Oriented Development - là mô hình quy hoạch đầu mối giao thông công cộng làm điểm tập trung dân cư và đô thị. Mô hình này khuyến khích phát triển cao ốc văn phòng, chung cư, trường học, bệnh viện, nơi mua sắm… dọc theo hành lang của tuyến metro, ưu tiên bám vào các nhà ga.

Theo Luật Quy hoạch đô thị và nông thôn 2024, "quy hoạch không gian ngầm" là việc xác định không gian dưới mặt đất, dưới nước sử dụng cho mục đích xây dựng công trình công cộng ngầm, đồng thời xác định không gian xây dựng công trình trên mặt đất để sử dụng cho mục đích kết nối công trình ngầm.

Cũng theo luật này, quy hoạch không gian ngầm được lập riêng cho thành phố trực thuộc Trung ương.