Tỉnh Ukraine lên kế hoạch trưng cầu dân ý sáp nhập Nga

"Người dân sẽ quyết định tương lai của tỉnh Zaporizhzhia. Cuộc trưng cầu dân ý đã được lên kế hoạch trong năm nay", Vladimir Rogov, một quan chức ở Zaporizhzhia, cho biết hôm 8/6.

Ông Rogov không tiết lộ thông tin chi tiết về thời gian trưng cầu dân ý, nhưng cho biết chính quyền Zaporizhzhia đã lên kế hoạch về việc tổ chức trưng cầu dân ý ngay cả khi Nga không thể giành được quyền kiểm soát toàn bộ khu vực này.

"Nhiều người dân trong khu vực của chúng tôi muốn nhanh chóng trở lại quê hương của họ và trở thành một phần của nước Nga rộng lớn", ông Rogov tuyên bố.

Thành phố Zaporizhzhia, trung tâm đô thị chính của tỉnh, hiện vẫn nằm dưới sự kiểm soát của Ukraine. Khoảng 60% tỉnh Zaporizhzhia, nơi có khoảng 1,6 triệu dân trước khi xung đột xảy ra, nằm dưới sự kiểm soát của Nga.

Ông Rogov hồi tháng 5 cho biết "chỉ có một tương lai duy nhất cho Zaporizhzhia là trở thành một phần của Nga, một thực thể không thể tách rời với Liên bang Nga". Quan chức này nói rằng, ngày càng nhiều người dân ở Zaporizhzhia ủng hộ việc sáp nhập vào Nga và nếu kịch bản này diễn ra, họ sẽ chỉ mất vài tháng để thích nghi hoàn toàn.

Nga kiểm soát phần lớn vùng Zaporizhzhia không lâu sau khi mở chiến dịch quân sự ở Ukraine hồi cuối tháng 2. Nga cũng chỉ định thị trưởng mới ở thành phố đã giành quyền kiểm soát. Trong khi đó, Zaporizhzhia là thành phố lớn duy nhất ở phía đông nam vẫn thuộc sự kiểm soát của Ukraine. Quân đội Ukraine đang tăng cường phòng thủ cho thành phố này để tránh kịch bản Nga kiểm soát hoàn toàn Zaporizhzhia.

Tại tỉnh Kherson, các nhà chức trách cũng nêu ý tưởng về việc sáp nhập vào Nga, đồng thời muốn Nga lập căn cứ quân sự tại đây để đảm bảo an ninh.

Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky cảnh báo "bất kỳ kế hoạch nào nhằm thành lập "Cộng hòa Nhân dân Kherson" cũng sẽ không thành công". Ông Zelensky tuyên bố Nga sẽ phải hứng chịu lệnh trừng phạt nặng nề nếu tiến hành sáp nhập khu vực này.

Leonid Slutsky, Chủ tịch Ủy ban Các vấn đề Quốc tế của Duma Quốc gia (Hạ viện) Nga, hôm 1/6 cho biết 4 tỉnh của Ukraine gồm Donetsk, Lugansk, Kherson và Zaporizhzhia có thể tổ chức trưng cầu dân ý vào mùa hè này để quyết định việc có sáp nhập vào Nga hay không. Ông Slutsky khẳng định quyết định sáp nhập vào Nga nên do chính người dân của các vùng lãnh thổ đó quyết định.

Người phát ngôn Điện Kremlin Dmitry Peskov cho biết người dân ở các khu vực như Kherson, Zaporizhzhia và Donbass phải tự quyết định tương lai của mình và Moscow không nghi ngờ gì về việc họ sẽ đưa ra "quyết định tốt nhất".

Giới chức Ukraine cảnh báo các cuộc trưng cầu dân ý để sáp nhập vào Nga sẽ không có cơ sở pháp lý và đối mặt với phản ứng mạnh mẽ từ cộng đồng quốc tế.

Năm 2014, Nga sáp nhập bán đảo Crimea ở phía Nam Ukraine sau một cuộc trưng cầu dân ý. Động thái này của Nga vấp phải sự phản đối của Ukraine và phương Tây, khiến Moscow phải hứng chịu làn sóng trừng phạt suốt nhiều năm qua.