Su-27 Ukraine rơi khi chiến đấu: Phi đội "rắn hổ mang" sắp kiệt quệ

Ngày 8/12, Không quân Ukraine xác nhận Phi công, Trung tá Yevhenii Ivanov đã thiệt mạng khi đang tác chiến. Anh là người lái tiêm kích Su-27 và thông báo này xác nhận máy bay chiến đấu của Ukraine đã gặp nạn. Hiện chưa rõ nguyên nhân dẫn tới vụ việc khi Ukraine đang mở cuộc điều tra.

Tuy nhiên, tổn thất này đánh dấu chiếc Su-27 thứ 19 của Ukraine bị mất kể từ khi xung đột với Nga nổ ra. Nó đang đẩy nhanh một quá trình đếm lùi không thể đảo ngược lại. Khác với MiG-29, F-16 hay Mirage, không có đồng minh phương Tây nào của Ukraine sở hữu Su-27 để viện trợ Ukraine.

Theo Euromaidan Press, chiếc tiêm kích đánh chặn có năng lực nhất từ thời Liên Xô của Ukraine đang dần cạn kiệt mà không có bất kỳ nguồn nào để bổ sung.

Nhanh, cơ động và đa dụng, "rắn hổ mang" Su-27 là một trong những máy bay uy lực nhất của Ukraine. Nhưng nó cũng là dòng chiến đấu cơ bị đe doạ nhiều nhất trong biên chế của quốc gia này vì không có đồng minh nào có tiêm kích thừa để tiếp tục chuyển giao cho Ukraine.

Không quân Ukraine hiện vận hành 4 loại chiến đấu cơ với khả năng thay thế khác nhau. Họ hiện có 30-40 tiêm kích MiG-29 với nguồn thay thế rất hạn chế vì đây là máy bay thời Liên Xô. Trong khi đó, Su-27 cũng từ thời Liên Xô và chỉ còn 23 chiếc nhưng không có nguồn bổ sung.

Ngoài ra, Ukraine đang có các tiêm kích phương Tây viện trợ là F-16 và Mirage 2000. Những tiêm kích này có nguồn thay thế tương đối dồi dào.

Trong 4 loại này, Su-27 là loại có khả năng biến mất hoàn toàn, khi cuộc chiến đang bước vào năm thứ 5. Ukraine thừa hưởng 74 chiếc Su-27 còn rất mới khi Liên Xô tan rã năm 1991. Tuy nhiên, sau hơn 24 năm, chỉ còn khoảng hơn 20 chiếc còn hoạt động.

Ngày 25/2/2022, một chiếc Su-27 phát nổ khi đang tuần tra phía trên Kiev đánh dấu tổn thất đầu tiên trong thời chiến. Trong 44 tháng sau đó, thêm 18 chiếc Su-27 nữa bị mất: rơi, bị bắn hạ, hoặc bị phá huỷ trên mặt đất bởi pháo kích Nga.

Một vụ việc đã khiến số tiêm kích Su-27 của Ukraine giảm mạnh xảy ra vào ngày 1/7/2024 tại Myrhorod. Khi đó, một UAV trinh sát Nga bay đến căn cứ Myrhorod của Không quân Ukraine, cách biên giới vào khoảng 160km.

Chiếc UAV phát hiện ít nhất 6 chiếc Su-27 đậu ngoài trời ngay giữa ban ngày. Một tên lửa Iskander lao tới, phá huỷ 2 chiếc Su-27 và làm hỏng 4 chiếc còn lại.

Theo các chuyên gia, Ukraine hiện chỉ còn 10-20 khung thân Su-27 cũ trong kho nhưng có nguy cơ đã bị hỏng do bị ăn mòn. Su-27 là sản phẩm của tập đoàn Sukhoi Nga, nên Ukraine khó có khả năng sửa chữa, thay thế chuyên sâu dòng máy bay này do thiếu linh kiện.

Theo dự đoán, trong vài năm nữa, Ukraine có thể sẽ phải gom toàn bộ Su-27 còn lại vào một lữ đoàn. Thêm 2 năm nữa theo tốc độ tổn thất hiện tại, dòng máy bay này sẽ trở nên hiếm và không thể duy trì.

Một điều gần như chắc chắn rằng mỗi chiếc Su-27 bị mất là một chiếc Ukraine gần như không thể thay thế. Khi Su-27 biến mất, MiG-29, F-16 và Mirage 2000 sẽ phải lấp chỗ trống cho đến khi Ukraine có thể tiếp nhận các dòng máy bay mới sản xuất như Saab Gripen và Dassault Rafale trong vài năm tới.