Ông Biden: Hòa bình cho Ukraine không nhất thiết là Kiev phải vào NATO

Tổng thống Mỹ Joe Biden trả lời Times rằng hòa bình ở Ukraine có nghĩa là sự đảm bảo rằng Nga sẽ không bao giờ có thể kiểm soát lãnh thổ của Kiev. Tuy nhiên, ông Biden cho rằng Ukraine không nhất thiết phải trở thành thành viên NATO thì mới có thể xảy ra kịch bản trên.

Ông nói thêm: "Điều đó có nghĩa là chúng tôi có mối quan hệ với họ giống như chúng tôi làm với các quốc gia khác, nơi chúng tôi cung cấp vũ khí để họ có thể tự vệ trong tương lai. Nhưng tôi chưa sẵn sàng ủng hộ việc NATO hóa Ukraine".

Ông Biden đồng thời nhấn mạnh phương Tây không thể cho phép Ukraine thất thủ, vì điều đó sẽ gây bất ổn cho mọi quốc gia giáp biên giới Nga, từ Balkan đến Belarus.

Tổng thống Mỹ cũng bác bỏ thông tin rằng việc NATO hỗ trợ Ukraine đặt liên minh vào tình thế nguy hiểm. Ông cho rằng, việc NATO không giúp Ukraine mới khiến khối này đối mặt với rủi ro.

Ukraine từ lâu đã theo đuổi mục tiêu trở thành thành viên của  liên minh quân sự do Mỹ dẫn dắt, họ thậm chí đưa điều này vào Hiến pháp. Ukraine chính thức nộp đơn xin gia nhập NATO vào tháng 9/2022, 7 tháng sau khi Nga bắt đầu chiến dịch quân sự đặc biệt ở nước láng giềng.

Trong khi Tổng thư ký NATO Jens Stoltenberg và một số thành viên của liên minh đồng ý rằng một ngày nào đó Ukraine sẽ trở thành một phần của NATO, Kiev vẫn chưa được đưa ra một thời gian biểu cụ thể cho việc gia nhập. Nguyên nhân chính dẫn đến tình trạng bế tắc này là do cuộc xung đột Nga - Ukraine chưa đến hồi kết.

Vào tháng 3, Chủ tịch Ủy ban Quân sự NATO Rob Bauer cho biết vấn đề liên quan đến tư cách thành viên NATO của Ukraine đã được giải quyết, tuy nhiên, cuộc thảo luận về thời gian kết nạp vẫn đang diễn ra.

Vào tháng trước, Tổng thống Volodymyr Zelensky thừa nhận Ukraine sẽ không thể gia nhập NATO nếu cuộc xung đột với Nga chưa chấm dứt.

"Tôi tin rằng chúng tôi sẽ chỉ gia nhập NATO nếu chúng tôi giành chiến thắng. Tôi không nghĩ rằng chúng tôi sẽ được kết nạp vào NATO khi còn chiến tranh", Tổng thống Zelensky nhận định.

Tổng thống Zelensky thừa nhận một số thành viên NATO không muốn kết nạp Ukraine trong bối cảnh xung đột vũ trang đang diễn ra vì "họ cảm thấy rủi ro, trong khi những thành viên khác chỉ đơn giản là hoài nghi".

"Vì vậy, để Ukraine được chấp nhận vào liên minh, chúng ta phải chiến thắng", ông Zelensky nói. Ông cho rằng tư cách thành viên NATO cuối cùng sẽ đảm bảo an ninh và độc lập của Ukraine.

Về phần mình, Nga cho rằng việc NATO tiếp tục mở rộng về phía đông và sự hợp tác quân sự của khối này với Ukraine là một trong những nguyên nhân sâu xa của cuộc xung đột. Moscow coi NATO là mối đe dọa đối với an ninh quốc gia và khẳng định Ukraine phải trở thành một quốc gia trung lập.

Đại sứ Nga tại Mỹ Anatoly Antonov tuyên bố Moscow không chấp nhận Ukraine gia nhập NATO trong bất kỳ trường hợp nào và coi đây là mối đe dọa đối với an ninh quốc gia của Nga.

Nếu được kết nạp, Ukraine sẽ được đảm bảo an ninh theo Điều 5 về phòng thủ tập thể của NATO. Điều khoản này quy định, bất cứ cuộc tấn công hay mối đe dọa nào nhằm vào một trong các thành viên của khối sẽ bị coi là tấn công, đe dọa cả liên minh, NATO có quyền đáp trả tập thể.