Loại vũ khí sát thủ của Ukraine khiến Nga trả giá đắt: "Nhỏ nhưng có võ"

Dưới sự điều hành của Trung tướng Kyrylo Budanov, cơ quan tình báo quân sự Ukraine đã liên tiếp tiến hành những vụ tấn công táo bạo, khiến Hải quân Nga phải trả giá đắt. Sự phát triển của xuồng không người lái mặt nước tác chiến trên biển (USV) là minh chứng cho điều này.

Vào rạng sáng ngày 5/3, thêm một chiến hạm khác của Hạm đội Biển Đen bị chìm do cuộc tấn công của "bầy đàn" xuồng không người lái mặt nước Magura-V5 của Ukraine.

Theo trang thông tin tình báo mã nguồn mở Oryx OSINT, tàu tuần tra Sergey Kotov của Nga là chiếc thứ 22 bị đánh chìm bởi nhiều loại vũ khí khác nhau - USV, UAV, tên lửa bờ hoặc tên lửa hành trình phóng từ trên không - kể từ khi bắt đầu cuộc xung đột hai năm trước. Tuy nhiên, Kiev tuyên bố con số này thậm chí còn cao hơn, với 26 chiếc tất cả.

Cuộc tấn công mới nhất này diễn ra chưa đầy 10 ngày sau vụ chìm tàu đổ bộ hạng nặng Caesar Kunikov sau khi bị 3 chiếc Magura-V5 quây đánh ngoài khơi bờ biển phía nam của Bán đảo Crimea.

Vậy điều gì đã khiến Magura "đáng gờm" như vậy?

Lịch sử của xuồng không người lái Magura

Theo nhiều nguồn khác nhau, Magura-V là từ viết tắt có nguồn gốc từ: "Thiết bị robot không người lái tự hành bảo vệ hàng hải loại V".

Magura cũng là một nhân vật trong thần thoại Slav. Con gái của Thần sấm Perun - cô là một tiên nữ rất xinh đẹp, có cánh nhưng hiếu chiến - đối với nhiều người, đây là hiện thân hoàn hảo của loại phương tiện không người lái này.

Magura-V5 được phát triển bởi một công ty tư nhân Ukraine có tên Special Techno Export (STE). Tương đối ít thông tin về công ty này, công ty giữ kín hồ sơ công khai vì lý do bảo mật.

Theo Ukrainska Pravda (UP), các nguyên mẫu xuồng không người lái ban đầu đã được cung cấp cho Cơ quan An ninh Ukraine (SBU). Mẫu này có thiết kế đơn giản và có chút giống với phiên bản đang được sử dụng ngày nay. Nó sử dụng một kênh liên lạc duy nhất thông qua Starlink và sử dụng một động cơ, hệ thống lái và điều khiển đơn giản.

Mặc dù SBU nhận ra giá trị của USV nhưng họ đã quay lưng lại với Magura và quyết định phát triển phiên bản của riêng mình mang tên Sea Baby.

Đồng thời, Tổng cục Tình báo quốc phòng (HUR) Ukraine cũng đang nghiên cứu khả năng sử dụng USV và thành lập một bộ phận riêng để vận hành, được đặt tên là "Nhóm 13". Người đứng đầu chi nhánh - được biết đến với mật danh "Boret" - cho biết, đơn vị đã nghiên cứu USV kể từ mùa hè năm 2022.

Cách tiếp cận ban đầu của Nhóm 13 là sửa đổi các phương tiện thủy hiện có bằng cách lắp đặt hệ thống điều khiển từ xa. Borets cho biết, ý định đầu tiên của họ là sử dụng phương tiện không người lái đổ bộ để giám sát hoặc tấn công "cảm tử" trên sông và thực sự đã tiến hành các hoạt động như vậy trên sông Dnieper ở vùng Zaporizhia.

Borets cho biết ông và nhóm của mình bắt đầu tìm kiếm những nền tảng phức tạp hơn và đến thăm các triển lãm quân sự để tìm kiếm sản phẩm, mặc dù không tìm thấy bất cứ thứ gì phù hợp. Do đó, họ chuyển sang tìm kiếm một nhà sản xuất trong nước và cuối cùng quyết định chọn STE.

Như tướng Budanov đã nói với UP: "Họ không phải là những người đầu tiên đến với chúng tôi, nhưng chúng tôi đã nhìn thấy tiềm năng phát triển của họ. Đó là lý do vì sao chúng tôi bắt đầu hợp tác và vẫn đang phối hợp khá thành công".

Đặc tính kỹ thuật Magura-V5

Dễ hiểu là cả HUR và STE đều kín tiếng về các đặc tính kỹ - chiến thuật của USV. Khi được trưng bày tại Hội chợ Công nghiệp Quốc phòng Quốc tế (IDEF) của Thổ Nhĩ Kỳ vào tháng 7/2023, những đặc tính sau đã được công bố: Kích thước (dài x rộng x mớn nước): 5,5m x 1,5m x 0,5m. Tốc độ hành trình: 22 hải lý/giờ (41km/h). Tốc độ tối đa: 42 hải lý/giờ (78km/h).

Xuồng có phạm vi hoạt động 450 hải lý (833km) và tải trọng 320kg, được lắp hệ thống thông tin liên lạc vô tuyến hoặc liên lạc vệ tinh.

Gần đây, bức màn bí mật đã được vén lên sau khi một chiếc USV gần như nguyên vẹn được lực lượng Nga thu giữ trên bờ biển Crimea vào tháng 11/2023.

Các đánh giá nguồn mở về hình ảnh được chụp từ máy bay không người lái cho thấy như sau:

Cấu trúc thân máy: Magura-V5 có thân mỏng được làm từ vải carbon và nhựa epoxy. Cấu trúc này được coi là tương tự như cấu trúc được sử dụng trong sản xuất máy bay không người lái (UAV).

Động cơ: Khoang động cơ được làm từ nhôm, được tích hợp vào thân tàu bằng keo bọt polyurethane tiêu chuẩn công nghiệp. Nó được trang bị một hệ thống giữa động cơ và nắp trên bên ngoài giúp khử khí xả, qua đó làm giảm khả năng hiển thị nhiệt của phương tiện.

Thông tin: Liên lạc thông qua hai ăng-ten Starlink và ăng-ten liên lạc vệ tinh Kymeta do Mỹ sản xuất. Một kênh liên lạc riêng biệt sử dụng bộ định vị GPS di động hai SIM công nghiệp với phạm vi lên tới 40km cho phép truy cập Internet di động mặt đất.

Điều khiển máy tính: Magura-V được trang bị máy tính sử dụng mã hóa Linux. Nga được cho là đang điều tra và cho rằng trên khoang có các thiết bị điện tử "năm cha ba mẹ" khiến nó không đáng tin cậy.

Không rõ liệu phương tiện bị bắt giữ có phải là điển hình của các phiên bản đang được triển khai hay không nhưng kết quả hoạt động trên Biển Đen cho thấy những nhận xét của Nga là không hoàn toàn đúng.

Danh sách những "bại tướng"

Những thành công gần đây của USV là sự kết hợp giữa cải tiến kỹ thuật và chiến thuật được HUR sử dụng. Họ đã nghiên cứu vấn đề này trong "mùa gió chướng" từ tháng 11/2022 đến tháng 3/2023, khi điều kiện ở Biển Đen không thuận lợi cho việc triển khai xuồng không người lái. Họ nhận ra rằng, để đảm bảo các trận đánh thành công lớn hơn nên tiến hành "săn theo đàn" với 5 hoặc 6 chiếc để cố gắng áp đảo vũ khí mục tiêu.

Một trong những nhà phát triển cho biết mỗi USV có một nhiệm vụ riêng. Nói tóm lại, một chiếc cố gắng làm mục tiêu bất động bằng cách đánh vào động cơ, những chiếc sau đó sẽ tấn công vào giữa tàu, nơi dễ bị tổn thương. Nếu đạt được mục đích, các cuộc tấn công tiếp theo sẽ nhắm vào đó.

Đến đầu tháng 4/2023, USV được coi là đã sẵn sàng hoạt động. Tất cả những gì cần thiết là một mục tiêu thích hợp để ra quân. Cùng lúc đó, SBU bắt đầu sử dụng Sea Baby và Mamai tốc độ cao.

Cơ hội đầu tiên dành cho Magura xuất hiện vào ngày 24/5/2023 khi tàu trinh sát Nga - Ivan Khurs - được phát hiện đang hoạt động cách eo biển Bosphorus khoảng 120km về phía đông bắc.

Ông Borets kể lại, nhiệm vụ gần như không thể tiến hành vì thời tiết xấu. Khi chiếc USV cuối cùng xuất kích, thông tin liên lạc đã bị mất. Khi các USV đến gần con tàu, chúng bị vũ khí trên tàu đối phương tấn công và phải giữ khoảng cách, theo dõi mục tiêu trong khoảng 6 giờ. Ngay khi USV sắp hết nhiên liệu, cuộc tấn công đã diễn ra.

Ông không nêu rõ có bao nhiêu USV tham gia nhưng người Nga tuyên bố rằng họ đã tiêu diệt được 3 chiếc và cuộc tấn công đã thất bại. Một đoạn video do Kiev công bố vào thời điểm đó xác nhận rằng ít nhất hai chiếc đã bị hư hại do hỏa lực từ tàu nhưng một chiếc chắc chắn đã đâm vào phía sau Ivan Khurs và có thể gây hư hỏng nặng.

Tàu tuần tra Sergey Kotov: Magura chạm trán với tàu tuần tra này vào tháng 7 và một lần nữa vào tháng 9/2023 và cả hai lần đều tuyên bố đã gây hư hỏng tàu nhưng không đánh chìm được. Phải đến ngày 5/3, gần 6 tháng sau, cuối cùng chúng mới đánh chìm con tàu.

Tàu tuần tra Serna và Akula: Vào đêm ngày 10/11/2023, USV của HUR đã xác định được hai tàu đổ bộ tốc độ cao của Nga là Serna và Akula. Những tàu này neo đậu tại một bến cảng quân sự kề bên làng Chornomorske gần bờ biển Crimea. Vào khoảng 5 giờ sáng, có tới 5 chiếc Magura đã tấn công hai tàu khiến chúng và hàng hóa trên khoang là một số xe thiết giáp bị chìm.

Tàu Ivanovets: Vào rạng sáng ngày 1/2, một số USV Magura đã tấn công tàu hộ tống mang tên lửa dẫn đường Ivanovets ở lối vào cửa Hồ Donuzlav của Biển Đen trên bờ biển Crimea. Con tàu tên lửa hiện đại bị chìm.

Một đoạn video do HUR công bố cho thấy hai cú đánh trực tiếp, một cú đánh gây ra một lỗ lớn ở mạn tàu Ivanovets, sau đó là một cú đánh khác gây ra vụ nổ lớn.

Tàu Tsesar Kunikov: Sáng sớm ngày 14/2, có tới 6 chiếc Magura-V5 đã tấn công tàu đổ bộ tấn công hạng nặng Tsesar Kunikov từ cả hai phía, gần thị trấn nghỉ mát Alupka của Crimea. Không giống như các cuộc tấn công trước đây, con tàu dường như không có hành động phòng thủ nào trước khi bị nhấn chìm bởi một vụ nổ, lật nghiêng và chìm.

Tương lai của Magura-V5

Không giống Sea Baby của SBU, là một nền tảng đa mục đích và có thể được coi là "chuyên gia của mọi ngành nghề", Magura luôn chỉ nhằm mục đích trở thành một thợ săn hay sát thủ được tạo ra đặc biệt để tìm kiếm và tiêu diệt tàu chiến trên biển. Nó nhỏ hơn, nhanh hơn và cơ động hơn nhiều so với các xuồng không người lái tương tự khác.

Mặc dù vậy, cả HUR và nhà sản xuất đều đang nghiên cứu các cách để phát triển nền tảng hơn nữa, có thể bao gồm việc bổ sung hệ thống phòng không và các hệ thống vũ khí khác trên loại USV này. Những điều này sẽ giúp cải thiện khả năng bảo vệ của nó đồng thời cũng cho phép nó tìm kiếm các mục tiêu khác: mặt đất, mặt nước, trên không. Ngoài ra, còn có kế hoạch cho phép USV đi chìm xuống một chút, khiến nó thậm chí còn khó được nhìn thấy hơn trong lần công kích cuối cùng.