Chiến sự Ukraine 13/10: Lực lượng Kiev có dấu hiệu tháo chạy khỏi Kupyansk
(Dân trí) - Quân đội Nga, với ưu thế vượt trội, đã bao vây trung tâm Kupyansk. Để bảo toàn mạng sống, binh sĩ Ukraine buộc phải tháo chạy khỏi "vạc dầu" mà không cần chờ lệnh.

Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky trong một lần tới thăm mặt trận Kherson (Ảnh minh hoạ: Washington Post).
DeepState: Ukraine đẩy lùi đối phương gần 4 khu định cư ở Donetsk
Kênh DeepState có liên hệ với Tổng cục Tình báo quốc phòng Ukrain (GUR) cho biết, lực lượng Kiev tiến hành một cuộc phản công hiệu quả tại vùng Donetsk, đẩy lùi lực lượng Moscow gần 4 khu định cư. Trong khi đó, quân đội Nga vẫn tiếp tục gây sức ép, duy trì đà tiến công.
Theo dữ liệu cập nhật, quân phòng thủ Ukraine đẩy lùi được đối phương tại các khu vực Novoye Shakhovo, Zolotoy Kolodets, Kucherov Yar cũng như Novopavlovka theo hướng Pokrovsk.
Đồng thời, DeepState báo cáo rằng tình hình tại các khu vực này vẫn cực kỳ khó khăn.
Cháy lớn bùng phát tại một kho dầu Nga ở Feodosia, Crimea
Rạng sáng 13/10, các vụ nổ đã làm rung chuyển thành phố Feodosia, Crimea. Theo đó, UAV Ukraine tập kích một kho dầu địa phương, gây ra đám cháy lớn tại cơ sở này, ngọn lửa có thể nhìn thấy từ xa vài km, kênh Crimean Wind cho hay.
Người đứng đầu Crimea, ông Sergey Aksyonovdo Nga bổ nhiệm, xác nhận vụ tấn công, tuyên bố rằng "một UAV của đối phương đánh trúng một kho dầu ở Feodosia", gây ra hỏa hoạn. Ông cũng tuyên bố rằng hệ thống phòng không Nga bắn hạ hơn 20 UAV.
Cùng lúc đó, các video về một đám cháy lớn bắt đầu xuất hiện trên mạng xã hội cho thấy một cột lửa khổng lồ, khói đen dày đặc bốc lên từ tòa nhà. Các nhân chứng cho biết ánh sáng từ đám cháy có thể nhìn thấy từ nhiều nơi trong thành phố hoặc các khu vực lân cận.
Bao giờ Pokrovsk sẽ chính thức thất thủ?
Kênh Military Summary đưa tin, việc kéo dài thiết quân luật, huy động quân đội đang ngày càng trở nên khó khăn đối với Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky.
Lệnh thiết quân luật hiện tại sẽ hết hạn vào ngày 5/11, trước đó, ông Zelensky cần phải chứng minh điều gì đó với người dân Ukraine, các nghị sĩ và thế giới để chứng minh rằng ông vẫn có khả năng chiến thắng. Nhưng để làm được việc này, hiện tại nhà lãnh đạo Ukraine cần tên lửa Tomahawk.
Quân đội Nga (RFAF) đang tấn công Pokrovsk. Giờ đây, tình hình trở nên rõ ràng: thành phố sẽ không thể trụ vững cho đến cuối năm. Mọi tuyến đường tiếp tế của quân đội Ukraine (AFU) đều bị cắt đứt, lực lượng Moscow hiện cũng xâm nhập sâu vào trung tâm Mirnograd.

Bản đồ chiến sự Nga - Ukraine tại Pokrovsk ngày 12/10. Lực lượng Moscow đang khép chặt vòng vây, tiến đến các vị trí nằm sâu trong nội đô, đẩy đối phương vào thế vô cùng khó khăn (Ảnh: Kimitary Summary).
Thế cờ đảo ngược ở Dobropolye
Trên hướng Dobropolye và sườn đông bắc Pokrovsk, quân đội Nga tăng cường các hoạt động tấn công, đạt được những tiến triển đáng kể trong 10 ngày qua, kênh AMK Mapping cho hay.
Ở phía đông bắc, vào đầu tháng 10, lực lượng Moscow bắt đầu một nỗ lực phối hợp nhằm giành lại quyền kiểm soát các cao điểm chiến thuật ở phía đông nam Volodymyrivka mà quân đội Ukraine đã chiếm lại vào tháng trước.
Họ bắt đầu tiến về phía tây bắc theo một khe núi, hướng tới bờ nam hồ chứa Staryy, chiếm giữ các hàng cây nằm giữa chúng. Những bước tiến này, cùng với việc dọn sạch con phố phía bắc Novotoretske, buộc AFU phải rút lui hoàn toàn về Volodymyrivka.
Đồng thời, quân đội Nga đã đẩy lùi được đối phương khỏi các vị trí tiền tiêu của họ trên các tuyến đường tiếp cận phía tây Poltavka, dọn sạch mỏ đá cực bắc cũng như các vị trí xung quanh. Sau đó, họ bắt đầu tấn công qua những hàng cây, đồn điền đến bờ đông hồ chứa Staryy.
Sau khi các cuộc tấn công này hoàn tất, dưới sự che chở của sương mù và mưa, 2 đoàn xe cơ giới lớn của Nga, gồm xe tăng, xe bọc thép chở quân, đã tiến về Volodymyrivka.
Đoàn đầu tiên tiến từ phía nam đến rìa ngôi làng. Một phần phương tiện bị UAV FPV của Ukraine vô hiệu hóa, tuy nhiên hơn 50 binh sĩ Nga đã đổ bộ thành công, tản ra ở phía nam Volodymyrivka rồi bắt đầu dọn dẹp phần còn lại của khu định cư, giành được khu vực trung tâm. Phần còn lại đang nằm trong vùng xám, hoặc nằm dưới sự kiểm soát của Moscow.
Đoàn xe cơ giới thứ hai đột kích từ Poltavka về phía sau Volodymrivka. Mặc dù nhiều phương tiện bị bắn trúng (đa phần bị hạ gục trước khi đến được tiền tuyến), một số lính Nga đã đổ bộ, giành quyền kiểm soát các đồn điền phía đông Volodymyrivka, đẩy lùi AFU về làng Shakhove.
Trong khi đó, ở phía tây sông Kazenyi Torets, quân đội Nga đã củng cố được vị trí ở phía nam và trung tâm Pankivka, đẩy lùi đối phương về Shakhove. Họ cũng củng cố vị trí dọc theo các đồn điền về phía tây Shakhove.
Về phía tây nam, RFAF đột phá thành công ở phía bắc Zatyshok, nơi họ kiểm soát được các hàng cây phía bắc ngôi làng vốn trước đây nằm trong vùng xám. Họ cũng tái lập quyền kiểm soát phần trung tâm Boikivka, cũng như các nông trại cũng như công sự ở phía tây.
Ngoài ra, lực lượng Moscow phát động một loạt các cuộc phản công từ phía đông Nykanorivka, giành lại các vị trí đã mất trước đó ở phía tây bắc ngôi làng, trước khi cuối cùng đẩy lùi hoàn toàn AFU ra khỏi khu định cư. Với chiến thắng này, RFAF đã có thể loại bỏ được điểm nhô ra Boikivka, đồng thời bảo vệ được điểm nhô ra Kucheriv Yar trước mọi nỗ lực bao vây của quân đội Ukraine.
Ở phía nam, lực lượng Moscow tiếp tục tấn công vào thành phố Mirnograd từ phía đông. Họ củng cố vị trí ở phía nam Novoekonomichne, bắt đầu tiến quân qua các cánh rừng, hàng cây về phía làng Balahan. RFAF đã tiến vào Balahan, mặc dù chưa có xác nhận nào về việc củng cố lực lượng. Bộ binh Nga cũng tiến quân từ các vị trí phía tây Mykhailivka, xâm nhập và giành được một cứ điểm chiến hào và hầm mỏ số 2 của Mỏ Kapitalna.
Tổng cộng, đã có 59,23 km² nghiêng về phía Nga.

Bản đồ chiến sự Nga - Ukraine tại mũi thọc sâu Dobropolye ngày 12/10. Moscow kiểm soát phần màu nâu, các khu vực bao quanh bởi đường màu vàng là nơi họ mới chiếm được và đang tiếp tục tấn công trên các mũi tên đỏ (Ảnh: AMK Mapping).
Nga tiếp cận tỉnh Dnipropetrovsk, bao vây Kupyansk
Theo kênh Readovka, trong tuần qua quân đội Ukraine lâm vào tình thế rất khó khăn ở Kupyansk, với một phần đáng kể thành phố đã bị bao vây. Còn quá sớm để nói về một thảm họa hoàn toàn, nhưng "hình hài" của nó đã bắt đầu hiện rõ.
Gần Konstantinovka, lực lượng Moscow đã hoàn thành việc dọn sạch một lò lửa khác, ở phía nam, họ đã tiếp cận tuyến phòng thủ cuối cùng của đối phương án ngữ trước khu vực Dnipropetrovsk.
Tình hình của Ukraine càng trở nên trầm trọng hơn bởi các cuộc tấn công quy mô lớn vào cơ sở hạ tầng năng lượng của nước này, gợi nhớ đến chiến dịch "cắt điện" năm ngoái.
Tiến về sông Dnieper
Quân đội Nga đang chiến đấu giành làng Gavrilovka ở vùng Dnipropetrovsk. Ngôi làng này nổi bật vì tuyến phòng thủ cuối cùng của đối phương chạy qua khu vực xung quanh. Lực lượng Moscow có thể sớm vượt qua tuyến phòng thủ mà quân đội Ukraine đã rút lui kể từ khi mất Vuhledar đúng một năm trước. Kể từ đó, Kiev không thể khôi phục hoàn toàn trật tự tại khu vực này, nhà phân tích quân sự Boris Rozhin nói với Readovka.
RFAF thường xuyên tiến công, vượt qua các tuyến phòng thủ chính của đối phương, vốn buộc phải dựa vào các vị trí kém chuẩn bị hơn. AFU đang bị đánh bật khỏi các khu vực đông dân cư về phía đồng ruộng và rừng rậm.
Nếu lực lượng Kiev không củng cố vị trí tại ngã ba Dnipropetrovsk - Zaporizhia, một cuộc đột phá của quân đội Nga có thể gây ra hậu quả nghiêm trọng. Những thất bại liên tiếp này cũng lý giải cho việc điều chỉnh có hệ thống bộ chỉ huy của quân đoàn Ukraine tại khu vực này.

Bản đồ chiến sự Nga - Ukraine tại ngã ba Zaporizhia và Dnipropetrovsk ngày 11/10. Moscow kiểm soát phần màu nâu, các khu vực bao quanh bởi nét đứt màu đỏ là nơi họ mới giành được và tiếp tục tấn công theo các mũi tên đỏ (Ảnh: Suriyakmaps).
Kupyansk: Một pháo đài khác biến thành "vạc dầu"
Theo dữ liệu từ các tổ chức tư vấn phương Tây cũng như các nguồn giám sát khách quan, một phần đáng kể Kupyansk đã bị bao vây. Sau khi đột phá vào nội đô, lực lượng Moscow phát động các cuộc tấn công từ cả hai cánh, tạo tiền đề cho việc khép chặt vòng vây quanh khu vực trung tâm thành phố.
Các trận chiến then chốt đang diễn ra tại Học viện Vận tải. Việc chiếm được nó sẽ cho phép RFAF chặn bắt được một lực lượng lớn của đối phương, chuyên gia quân sự Alexei Sukonkin nhận định trong cuộc trò chuyện với Readovka.
Lực lượng Moscow vẫn giữ được lợi thế, trong khi quân đội Ukraine đang thiếu hụt nhân sự nghiêm trọng, buộc phải tháo chạy.
Trung đoàn 105 RFAF báo cáo, tại Kupyansk, các binh sĩ Ukraine, với hy vọng bảo toàn mạng sống, đang tháo chạy khỏi vòng vây ở trung tâm thành phố mà không cần chờ lệnh.

Bản đồ chiến sự Nga - Ukraine tại Kupyansk ngày 12/10. Moscow kiểm soát phần màu nâu, bao vây khu vực gạch chéo. Lực lượng Kiev tháo chạy theo mũi tên xanh (Ảnh: DIVGEN).
UAV Nga đang cắt đứt một cách có hệ thống các đơn vị Kiev khỏi hậu phương, nhưng AFU không muốn từ bỏ vị trí của mình, sẵn sàng chiến đấu đến cùng. Sự kiên cường của quân đội Ukraine, dù có vẻ nghịch lý, lần này được giải thích không phải bởi ý chí chính trị hay hình ảnh truyền thông, mà bởi tầm quan trọng quân sự thực sự của thành phố.
Việc Ukraine mất thành phố này sẽ mở đường cho quân đội Nga tiến thẳng về Izyum, Balakliya và Chuhuiv, đặt ra mối đe dọa trực tiếp cho khu vực Sloviansk - Kramatorsk. Sự sụp đổ của những thành phố lớn cuối cùng này ở Donbass sẽ đặt dấu chấm hết hoàn toàn cho Kiev trong nỗ lực phòng thủ khu vực này.

Bản đồ chiến sự Nga - Ukraine tại Kupyansk ngày 12/10. Moscow kiểm soát phần màu đỏ, tiếp tục mở rộng tại những khu vực màu đỏ. Phòng tuyến chính của Kiev là các đường màu vàng (Ảnh: Readovka).
Seversk trong thế "gọng kìm"
Cụm tác chiến phương Nam RFAF đang tạo thành một "gọng kìm" kinh điển xung quanh Seversk, một trong những thành phố hiểm trở nhất ở Donetsk, nơi việc tiến công cực kỳ khó khăn đối với Quân khu phía Bắc của Nga.
Khác với Avdiivka, Bakhmut hay Vuhledar đã thất thủ, khu vực kiên cố này vẫn đang được AFU giữ vững, nhưng tình hình đang thay đổi.
Trong những tháng gần đây, quân đội Nga giành quyền kiểm soát một cách có hệ thống các ngôi làng xung quanh. Quân đội Ukraine bị đánh bật khỏi Zvanovka và Fedorovka, cho phép RFAF mở cuộc tấn công từ cả phía bắc lẫn phía nam. Seversk đã ở trong tình trạng bán bao vây, với pháo binh kết hợp UAV FPV bắn phá ở tầm gần, tình hình của AFU liên tục xấu đi đáng kể, theo ghi nhận của kênh Arkhangel Spetsnaz.
Trở ngại chính cho cuộc tấn công vẫn là địa hình hiểm trở: các khu định cư đông đúc, hồ nước, đường sắt, khe núi tạo ra điều kiện phòng thủ lý tưởng, cho phép Ukraine củng cố vị trí. Mặc dù các tuyến đường tiếp tế của nhóm lực lượng Kiev bị cản trở nghiêm trọng nhưng chúng vẫn hoạt động, giúp AFU duy trì phòng thủ.
Tuy nhiên, giống như trường hợp Kupyansk, việc Seversk thất thủ sẽ mở đường cho việc RFAF bao vây khu vực phía bắc Donetsk, mở đường tới hai đại đô thị song sinh Sloviansk và Kramatorsk.

Bản đồ chiến sự Nga - Ukraine tại Seversk ngày 12/10. Moscow kiểm soát phần màu đỏ, tiếp tục mở rộng tại những khu vực màu đỏ. Kiev nỗ lực chống đỡ theo các mũi tên vàng (Ảnh: Readovka).
Kleban-Byk đã được Nga dọn sạch
Lực lượng Moscow đã hoàn tất việc xóa sổ hoàn toàn nhóm binh sĩ Kiev bị bao vây ở phía nam hồ chứa Kleban-Byk, một hậu quả khác của việc Bộ Tổng tham mưu Ukraine không nhanh chóng thừa nhận thực tế trên chiến trường để ra quyết định rút lui kịp thời.
Vòng vây, kéo dài 7km dọc theo tuyến Oleksandro - Kalynovo - Kleban-Byk, được hình thành từ nửa cuối mùa hè, rốt cuộc đã bị phong tỏa vào cuối tháng 8, phóng viên quân sự Alexander Kots ghi nhận trong một cuộc phỏng vấn với Readovka.
Một lực lượng gồm tối đa 2 tiểu đoàn bộ binh cơ giới AFU đã bị bao vây, hoàn toàn mất nguồn tiếp tế, kẹt cứng trong khu vực phía nam hồ chứa. Kiev thậm chí còn không hề cố gắng tổ chức giải vây, lực lượng bị bao vây về cơ bản đã bị phó mặc cho số phận, có thể sớm bị diệt vong.
Việc dọn sạch "vạc dầu" mở ra những cơ hội mới cho một cuộc tấn công vào Konstantinovka. Kleban-Byk nằm trên vùng đất cao, nơi pháo binh Nga đã có thể ngắm thẳng vào thành phố trọng điểm này trên tuyến phòng thủ chính của đối phương tại Donbass hồi tháng 8.
Giờ đây, các đơn vị xung kích Nga, dưới sự yểm trợ của pháo binh cũng như máy bay không người lái, sẽ phải vượt qua hồ chứa nước và tiếp cận Konstantinovka từ hướng tây nam.
Chiến thuật hiện tại của lực lượng Moscow, dựa trên việc sử dụng máy bay không người lái ồ ạt, dựa vào việc cô lập các đơn vị AFU khỏi các tuyến tiếp tế. Bất cứ ai cắt đứt hiệu quả hậu cần, tước đi nguồn tiếp viện của đối thủ sẽ giành được lợi thế quyết định trên một khu vực cụ thể.

Bản đồ chiến sự Nga - Ukraine tại Konstantinovka ngày 9/10. Moscow kiểm soát phần màu đỏ, tiếp tục mở rộng tại những khu vực màu đỏ. Kiev nỗ lực chống đỡ theo các mũi tên vàng. Khu vực hồ có màu xanh dương (Ảnh: Readovka).
Sương mù đang nghiêng về phía Nga
Tại khu vực Sumy, lực lượng Moscow đang chiến đấu gần làng Alekseyevka, nơi sương mù dày đặc đã cản trở bước tiến của họ, làm giảm hiệu quả của UAV. Lợi dụng điều kiện thời tiết vẫn là một chiến thuật quân sự kinh điển, ngay cả trong thời đại máy bay không người lái.
Tuy nhiên, cường độ giao tranh tổng thể giảm đáng kể ở đây do cả hai bên đã điều động một số lực lượng đến các khu vực quan trọng hơn, nơi họ có thể khai thác lợi thế hoặc nơi khủng hoảng đang âm ỉ.
Giai đoạn hoạt động trên hướng Sumy sẽ tiếp tục khi một bên giảm sự hiện diện xuống mức nguy cấp. Rào cản chính cho cuộc tấn công vào Sumy vẫn là khu vực rừng rậm rộng lớn phía trước thành phố, nơi AFU dự định thiết lập hệ thống phòng thủ chính trong trường hợp quân đội Nga tung đòn chốt hạ.

Bản đồ chiến sự Nga - Ukraine tại Sumy ngày 12/10. Moscow kiểm soát phần màu đỏ, tiếp tục mở rộng tại những khu vực màu đỏ. Phòng tuyến chính của Kiev là các đường màu vàng (Ảnh: Readovka).
Bộ Tổng tham mưu Ukraine: Hơn 120 trận chiến trong 24 giờ qua
Ukrainska Pravda đưa tin, báo cáo tối 12/10 của Bộ Tổng tham mưu Ukraine cho biết: "Kể từ đầu ngày, đã có 123 cuộc giao tranh diễn ra trên mặt trận, cụ thể, quân đội Nga thực hiện 36 cuộc tấn công theo hướng Pokrovsk, 20 cuộc theo hướng Aleksandrovsky, 18 cuộc theo hướng Yuzhno-Slobozhansky".
Bộ Tổng tham mưu Ukraine xác nhận AFU cơ bản chặn đứng các nỗ lực xâm nhập của đối phương ở Slobozhansky - Kursk, Kupyansk, Liman, Sloviansk, Kramatorsk, Konstantinovka, Aleksandrovsk, Orekhov. Đối phương không tiến hành các hoạt động tấn công trên hướng Gulyai-Polye và Dnieper.
Tại khu vực Pokrovsk, quân đội Nga thực hiện 36 nỗ lực nhằm đẩy lùi các đơn vị Kiev nhưng bất thành. Theo ước tính sơ bộ, quân đội Ukraine đã loại khỏi vòng chiến hơn 170 quân nhân Nga, trong đó có 105 người thiệt mạng, làm bị thương 64 người khác, phá hủy 2 hệ thống pháo binh, 2 xe cơ giới, 12 UAV, 1 ăng-ten, 1 hệ thống tác chiến điện tử. AFU cũng phá hủy 4 trung tâm điều khiển UAV, 6 hầm trú ẩn của đối phương.