Vùng sát thương dày đặc, Nga - Ukraine tung đội quân "mình đồng, da sắt"

Chiến trường ở Ukraine ngày càng ghi nhận sự xuất hiện dày đặc của UAV, biến những vùng đất rộng lớn thành những vùng sát thương.

Ở những khu vực này, UAV của Nga và Ukraine tìm kiếm binh sĩ hoặc thiết bị quân sự để tập kích. Ở một số vùng, các khu vực do UAV giám sát này kéo sâu hơn 25km tính từ tuyến đầu, tạo thành một khu vực không có binh sĩ nào có thể hoạt động hiệu quả.

Tình thế đã thúc đẩy cả hai bên tìm kiếm các công nghệ mới có khả năng đối phó với mối đe dọa từ UAV. Cụ thể, Ukraine và Nga dường như đều đang chuyển sang sử dụng phương tiện mặt đất không người lái (UGV) như đội quân thay thế để di chuyển và tranh chấp các khu vực đó mà không gây nguy hiểm cho binh sĩ.

Chúng được xem như đội quân "mình đồng, da sắt" khi được triển khai ở tiền tuyến nguy hiểm, nhận nhiệm vụ đầy thách thức mà binh sĩ bình thường khó thực hiện.

Những vùng sát thương này thường bao quanh các thị trấn do đối thủ kiểm soát. Trong khi UAV không thực sự hiệu quả trong việc tập kích binh sĩ phòng thủ trong các thị trấn này, chúng lại rất hiệu quả trong việc nhắm vào các xe tiếp tế cố gắng vào bên trong.

Về ngắn hạn, việc cắt đứt tiếp tế làm suy giảm tinh thần. Về lâu dài, khi lương thực, đạn dược và nhiên liệu cạn kiệt, binh sĩ và thiết bị không còn khả năng chiến đấu.

Một số video gần đây đăng trên mạng xã hội cho thấy UGV đã tiếp tế thành công cho quân Nga và Ukraine. Mặc dù UGV thực hiện nhiệm vụ tiếp tế có thể bị hạ giống như phương tiện thông thường, chúng giảm rủi ro cho con người. Chúng cũng thường cơ động hơn vì không phụ thuộc vào người lái và không bị giới hạn trên đường.

Thiết kế nhỏ gọn và nhanh nhẹn cho phép chúng tận dụng che phủ và ngụy trang, chọn các tuyến đường tối ưu để tăng khả năng sống sót và hoàn thành nhiệm vụ.

Ngoài ra, những vùng sát thương này cũng tạo ra thách thức lớn trong việc đưa binh sĩ bị thương ra khỏi chiến trường. Việc UAV giám sát và mối đe dọa trên không liên tục khiến y tá hoặc đội khiêng cáng khó tiếp cận người bị thương, vì cố gắng sơ tán dễ thu hút UAV hoặc pháo kích tấn công.

UGV có thể là giải pháp cho thách thức này. Chúng có thể hoạt động mà không đe dọa sinh mạng con người và chở nhiều thương binh trong một chuyến. Khi được đánh dấu rõ ràng là nền tảng cứu thương, chúng ít có khả năng bị UAV nhắm tới.

Thêm vào đó, chúng có thể tích hợp điều hướng tự chủ và hình ảnh nhiệt để nhanh chóng tìm người bị thương. Khả năng di chuyển qua địa hình khó và khu vực rủi ro cao có thể giúp triển khai năng lực cứu thương nhanh, điều thiết yếu để duy trì tinh thần và khả năng chiến đấu.

Ukraine đã phát triển một số giải pháp UGV trong nước, tận dụng tiến bộ từ ngành UAV của mình. Sáng kiến Brave1 đã đưa ra nhiều loại UGV cho hậu cần, rà mìn, trinh sát và hỗ trợ tác chiến.

Một hệ thống là Termit, UGV bánh xích có khả năng chở tới 300kg qua nhiều loại địa hình. Hệ thống khác, Protector, lớn hơn đáng kể và có thể mang tải tới 700kg với tầm hoạt động 400km.

Một gói viện trợ gần đây do Hà Lan tài trợ sẽ cung cấp cho Ukraine 150 hệ thống THeMIS, do Milrem Robotics (Estonia) phát triển. Những UGV bánh xích này, mỗi chiếc có khả năng tải 700kg, sẽ tăng cường thêm cho 15 hệ thống THeMIS mà Ukraine đã sử dụng trên chiến trường từ năm 2022.

Nga cũng đã triển khai một số UGV ở Ukraine, phản ánh nỗ lực tự động hóa hoạt động tiền tuyến và giảm rủi ro cho nhân sự.

Gần đây, Nga giới thiệu Courier UGV, một nền tảng điện nhỏ gọn nặng 250kg được thiết kế cho sử dụng mô-đun trong hỗ trợ hỏa lực, hậu cần và tác chiến điện tử.

Nó được tích hợp súng phóng lựu, súng máy và thiết bị rải mìn. Ngoài ra, Nga đã phát triển Depesha, một phương tiện hậu cần bánh lăn nhẹ hơn có khả năng chở tới 200kg hàng tiếp tế hoặc sơ tán thương binh.

Tương tự Ukraine, Nga có nhiều hệ thống thử nghiệm ở các giai đoạn khác nhau. Nga cũng có một loạt UGV cũ phát triển trước cuộc chiến. 

Những hệ thống này sẽ phần nào giảm bớt khó khăn cho cả hai bên khi cố gắng đi qua các vùng sát thương. Tuy nhiên, chúng vẫn tương đối thô sơ so với những tiến bộ nhanh chóng trong công nghệ UAV.

Khi công nghệ ngày càng phát triển, cả hai quốc gia đang khám phá các ứng dụng mới cho UGV ngoài tiếp tế và sơ tán. Các biến thể có vũ trang đã được trang bị súng máy, phóng lựu tự động và hệ thống chống tăng, biến chúng thành nền tảng tấn công điều khiển từ xa.

Những nguyên mẫu khác đang thử nghiệm cho việc tự động bố trí mìn, cho phép lực lượng nhanh chóng củng cố hoặc phong tỏa địa hình mà không cần can thiệp trực tiếp của con người.

Hơn nữa, để giúp phá bỏ các vùng sát thương, UGV sẽ bắt đầu tích hợp công nghệ chống UAV, mang theo các bộ phận tác chiến điện tử hoặc mô-đun phòng không tầm ngắn để gây nhiễu, vô hiệu hoá UAV đến gần.