Đưa lá chắn Patriot tới Ba Lan, NATO có thể bị kéo vào chiến sự Nga-Ukraine

Khi một quả tên lửa từ chiến sự Nga - Ukraine "đi lạc" xuống Ba Lan hồi tuần trước, giới quan sát đã lo ngại về kịch bản xung đột có thể lan rộng ra châu Âu và kéo NATO tham chiến trực tiếp. Căng thẳng đã hạ nhiệt sau đó, khi NATO và Ba Lan nhận định, đây dường như là tên lửa phòng không của Ukraine vô tình rơi xuống.  

Vụ việc cho thấy ranh giới mong manh của việc chiến sự Nga - Ukraine có thể leo thang thành một cuộc đối đầu giữa Moscow và NATO, và hậu quả có thể trở nên nghiêm trọng.

Khi tình hình vẫn còn đang khá nóng, giới chuyên gia lại chú ý tới một diễn biến khác vào hôm 21/11 khi Ba Lan tuyên bố chấp nhận đề nghị của Đức về việc đưa lá chắn Patriot tới khu vực giáp với biên giới Ukraine.

Ba Lan, giống như Mỹ, là một trong những bên ủng hộ nhiệt tình nhất cho Ukraine trong cuộc chiến với Nga, nhưng họ đã nêu rõ quan điểm là không muốn bị kéo vào xung đột trực tiếp với Moscow.

Chính vì vậy, quyết định của họ khi đưa lá chắn của Đức tới gần khu vực xung đột đã làm giới quan sát lo ngại, cuộc chiến Nga - Ukraine có thể tràn ra Ba Lan, một quốc gia thành viên của NATO.  

"Điều gì sẽ xảy ra nếu các radar của chúng ta phát hiện ra tên lửa đang bay tới và chúng cần phải được đánh chặn ở không phận Ukraine (để không rơi xuống Ba Lan)?", chuyên gia Jacek Bartosiak từ tổ chức Chiến lược và tương lai (Ba Lan), đặt câu hỏi.

Kịch bản trên có thể chưa đủ mạnh để kéo NATO vào xung đột trực tiếp với Nga, nhưng sẽ đẩy liên minh này tới một "vùng xám" chưa xác định. Với những diễn biến mới xảy ra mỗi ngày, nguy cơ chiến sự leo thang vượt ngoài tầm kiểm soát là hoàn toàn có khả năng xảy ra.

Ba Lan dường như đã lo lắng về điều này, theo New York Times. Bộ trưởng Quốc phòng Ba Lan Mariusz Blaszczak hôm 23/11 đã gợi ý Đức nên đưa Patriot tới khu vực phía tây Ukraine thay vì phía đông Ba Lan như đề xuất ban đầu. Theo ông Blaszczak, điều này sẽ giúp Ukraine trực tiếp ngăn chặn tên lửa Nga, trong khi nâng cao an ninh cho Ba Lan ở khu vực biên giới giữa 2 nước.

Việc Ba Lan thay đổi quyết định chỉ sau 2 ngày cho thấy họ có thể đã suy xét tới những hệ lụy có thể xảy ra.

Theo chuyên gia Bartosiak, máy bay Nga hiện không còn mạo hiểm bay vào khu vực phía tây Ukraine giáp Ba Lan, nên về cơ bản hiện không có rủi ro tên lửa từ Warsaw có thể vô tình bắn vào các phi cơ này. Trong khi đó, tầm đánh chặn của Patriot mà Đức tính cấp cho Ba Lan chỉ vào khoảng 32km, tức là nó không thể vươn tới khu vực mà không quân và lực lượng mặt đất Nga đang tác chiến.

Tuy nhiên, theo ông Bartosiak, kịch bản tên lửa Patriot từ Ba Lan bay vào không phận Ukraine vẫn có thể xảy ra. Điều này có thể ảnh hưởng tới quan điểm của NATO từ đầu là chỉ hỗ trợ Ukraine vũ khí trong khi bằng mọi giá tránh bị kéo trực tiếp vào cuộc xung đột có thể khiến họ đối đầu với Nga.

Nga từ lâu đã phản đối việc Mỹ đặt tên lửa gần nước láng giềng Ba Lan. Các chuyên gia quân sự Nga, trong khi đó, cáo buộc phương Tây đang tận dụng sự cố tên lửa "đi lạc" xuống Ba Lan tuần trước làm tiền đề để đưa lá chắn tới sát Ukraine nhằm đánh chặn hỏa lực Nga.