Chiến sự Ukraine 17/11: Nga tăng sức ép, Kiev nỗ lực giải vây Pokrovsk
(Dân trí) - Trước sức ép của Nga, một tuyến phòng thủ cơ động đã được Ukraine thiết lập từ Novoye Shakhovo đến Rodinske, nhằm ngăn chặn đối phương và cố gắng giải vây cho Pokrovsk.

Các binh sĩ Ukraine ngoài mặt trận (Ảnh minh họa: Getty Image).
Ukraine tuyên bố tái chiếm phần lớn Kupyansk
Ukrainska Pravda đưa tin, Nhóm Lực lượng Liên hợp thuộc quân đội Ukraine khẳng định phần lớn Kupyansk ở vùng Kharkov đã được tái kiểm soát, trong khi lực lượng Moscow ở các quận phía bắc bị cắt đứt nguồn tiếp tế trên bộ.
Theo Nhóm Lực lượng Liên hợp, có một số nhóm nhỏ binh sĩ Nga vẫn đang hiện diện tại Kupyansk, họ cố gắng chứng minh việc kiểm soát thành phố bằng cách vẫy cờ Nga ở vài nơi.
Bất chấp những tuyên bố của Tổng thống Vladimir Putin và Bộ Tổng tham mưu Nga về việc "bao vây" thành phố, phần lớn Kupyansk vẫn do lực lượng phòng vệ Ukraine kiểm soát, và các đơn vị Nga ở các quận phía bắc bị cắt đứt nguồn tiếp tế trên bộ.
Trước đó, hôm 11/11, người đứng đầu bộ phận báo chí của Lực lượng Liên hợp, Viktor Tregubov, báo cáo rằng quân đội Nga đang cố gắng giữ vững các vị trí ở các quận phía bắc thành phố Kupyansk, trong khi các đơn vị Kiev đang tích cực tiến hành phản công, đánh bật đối phương ra khỏi công sự của họ.

Bản đồ chiến sự Nga - Ukraine tại Kupyansk ngày 16/11. Lực lượng Kiev phản công ác liệt, giành lại nhiều vị trí (Ảnh: DeepState).
Nga tiếp tục đột phá ở Zaporizhia và Dnipropetrovsk
Báo cáo tổng kết chiến sự Ukraine tuần qua của Readovka cho biết, quân đội Nga đang tự tin tiến vào khu vực sông Gaichur và Yanchur, buộc AFU phải từ bỏ vị trí. RFAF tiếp tục đột kích một số cứ điểm của đối phương và kiểm soát Rivnepillia, chặn đường tiếp tế của lực lượng Kiev tại Huliaipole.
Trong khi đó, các đơn vị Moscow kiểm soát dải ven bờ phía đông, phía bắc thị trấn vệ tinh Kupyansk, cản trở việc sơ tán của quân đội Ukraine. Tại khu vực Krasnoliman, RFAF đang chiến đấu giành lại tuyến phòng thủ cuối cùng án ngữ trước Svyatogorsk.
Ukraine tập kích nhà máy lọc dầu Novokuibyshevsk ở Nga
Bộ Tổng tham mưu Ukraine cho biết, lực lượng Kiev đã tập kích nhà máy lọc dầu Novokuibyshevsk ở vùng Samara của Nga.
Các vụ nổ và hỏa hoạn đã được ghi nhận tại khu vực mục tiêu. Mức độ thiệt hại chưa được xác định.
Ngoài ra, căn cứ cất giấu UAV thuộc đơn vị Rubicon và một trạm bơm nhiên liệu và dầu nhờn của Nga ở vùng Donetsk cũng bị hư hại.
Nhà máy lọc dầu Novokuibyshevsk có công suất chế biến hàng năm là 8,8 triệu tấn, với hơn 20 loại sản phẩm thương mại và tham gia cung cấp cho quân đội Nga.
Trước đó, hôm 15/11, lực lượng Kiev cũng tấn công một nhà máy lọc dầu ở thành phố Ryazan của Nga, gây thiệt hại nặng.
Nga ngăn chặn Ukraine rút lui ở Kupyansk
Bất chấp các đợt phản công dữ dội của đối phương, Tập đoàn quân Cận vệ số 6 RFAF vẫn đạt được những kết quả quan trọng trong cuộc giao tranh ở hướng Kupyansk, giữ vững quyền kiểm soát làng Sadovoye và khu vực xung quanh.
Trên bờ đông sông Oskol, các phân đội xung kích của Nga đã tiếp cận Kupyansk-Uzlovyi dọc theo đường ray xe lửa ở cự ly khoảng 1-1,5km, chiếm giữ các ga Olivino và Vostochnogo Park.
Lực lượng Kiev đang phản công tại ga Kupyansk-Sortirovochnaya, cố gắng ngăn chặn binh sĩ Nga tiếp cận Kupyansk-Uzlovyi. Việc lực lượng Moscow chiếm được dải làng phía đông, phía bắc thị trấn vệ tinh Kupyansk, đặt ra câu hỏi về kế hoạch của AFU sử dụng điểm vượt sông tại cây cầu đường sắt đã bị phá hủy nhằm rút lui.
Dựa trên các bằng chứng gián tiếp, bao gồm cả nỗ lực triển khai hệ thống TMM-3 (cầu cơ giới hạng nặng) tại điểm vượt sông đã bị phá hủy, AFU không thể tận dụng hoàn toàn con đường này.
Quân đội Nga phát hiện bộ binh Ukraine cố gắng vượt sông sang bờ tây bằng các phương tiện tự chế. Tuy nhiên, việc sơ tán thiết bị là hoàn toàn bất khả thi. Do đó, tất cả các đơn vị Kiev đều không có phương tiện sau khi vượt sang bờ tây sông Oskol.

Bản đồ chiến sự Nga - Ukraine tại Kupyansk ngày 16/11. Moscow kiểm soát phần màu đỏ, tiếp tục mở rộng tại những khu vực màu đỏ, trong đó, thọc sâu từ phía đông rất nguy hiểm (Ảnh: Readovka).
Giao tranh ác liệt vẫn tiếp diễn trên hướng Kupyansk. Trong ngày qua, các đơn vị Moscow đã đẩy lùi một loạt các cuộc phản công của đối phương, bao gồm một trong những cuộc phản công lớn nhất từ xa lộ hướng về Kharkov, theo kênh ZOV Military.
Tình hình hiện tại như sau:
Ở hữu ngạn sông Oskil, tất cả các cuộc phản công của Ukraine đều bị đẩy lùi, quyền kiểm soát vững chắc được lực lượng Moscow duy trì đối với các vùng lãnh thổ mà họ đã kiểm soát.
Ở tả ngạn, các tuyến phòng thủ của AFU đang được quân đội Nga vượt qua một cách có hệ thống. Đồng thời, RFAF đã có tiến triển tại các khu vực Kurylivka và Kucherivka.
Những nỗ lực của lực lượng Kiev nhằm cắt đứt tuyến phòng thủ này đã không thành công với tổn thất tiếp tục gia tăng.

Bản đồ chiến sự Nga - Ukraine tại Kupyansk ngày 16/11. Moscow tiếp tục tấn công theo các mũi tên đỏ buộc đối phương rút lui theo mũi tên xanh từ đông sang tây. Lực lượng Kiev vẫn nỗ lực phản công nhằm giải vây cho các đơn vị bị mắc kẹt trong vòng vây (Ảnh: ZOV Military Summary).
Ukraine tung 30.000 quân dự bị phản công trên 3 mặt trận
Kênh Military Summary đưa tin, quân đội Nga (RFAF) đang hoàn thiện đầu cầu xung quanh Huliaipole trước cuộc tấn công quyết định. Thành phố trên mặt trận Zaporizhia này đang bị lực lượng Moscow bao vây từ 3 phía. Ukraine không có nhiều cơ hội giữ vững thành phố.
Sau nhiều tuần giao tranh, khu định cư Mala Tokmachka được cho là đã bị RFAF chiếm giữ, Bộ Quốc phòng Nga cho biết trong báo cáo tác chiến ngày 16/11. Hơn nữa, các video được công bố cũng xác nhận việc lực lượng Moscow kiểm soát được Rivnopilia. Đây hiện là một trong những khu vực hoạt động tích cực nhất dọc chiến tuyến.

Bản đồ chiến sự Nga - Ukraine tại Zaporizhia ngày 16/11. Moscow kiểm soát phần màu nâu, tiếp tục tấn công theo các mũi tên đỏ, chiếm lĩnh một số vị trí quan trọng, trong đó có khu định cư Mala Tokmachka (Ảnh: Military Summary).
Trong khi đó, Tổng Tư lệnh lực lượng vũ trang Ukraine, Tướng Alexander Syrsky đã chuẩn bị lực lượng dự bị tổng cộng 30.000 binh sĩ để mở các cuộc phản công gần Pokrovsk, Konstantinovka và Kupyansk.
Tại Pokrovsk, giới lãnh đạo quân đội Ukraine (AFU) đang cố gắng ổn định tình hình và "câu giờ" bằng cách triển khai quân tinh nhuệ, bao gồm cả Tiểu đoàn Skala. Tuy nhiên, lực lượng Moscow đang tiến dọc theo đường Olimpiiska, bằng chứng là đoạn video định vị địa lý.
Ukraine tăng cường phòng thủ ở nam Donbass
Cụm tác chiến phương Đông RFAF đã giành chiến thắng trong cuộc giao tranh giữa sông Yanchur và Gaichur, chiếm được Uspenovka. Lính xung kích Nga đang tấn công một số ít "điểm cứng" mà quân đội Ukraine có thể sử dụng để chuẩn bị phòng thủ dọc theo sông Gaichur.
Đồng thời, lực lượng Moscow đã chiếm được Rivnepillia, qua đó kiểm soát hỏa lực trên tuyến đường tiếp tế chính cho lực lượng Ukraine đồn trú ở Huliaipole. RFAF tiến đến bờ sông Vovcha, chiếm được ngôi làng cùng tên, tạo cơ hội tấn công Prosyanaya, một trung tâm hậu cần quan trọng của quân đội Ukraine.
Sau khi mất tuyến phòng thủ dọc theo sông Yanchur và chịu áp lực từ quân đội Nga tại các vị trí then chốt, lực lượng Kiev buộc phải rút lui qua Gaichur. RFAF hiện có một số lựa chọn cho bước phát triển tiếp theo. Họ có thể đột phá khu vực phòng thủ Huliaipole từ phía đông bắc và phía nam, hoặc phía bắc qua Gaichur, để bao vây hoặc chặn đứng đối phương tại các khu định cư bên kia sông Vovchya.

Bản đồ chiến sự Nga - Ukraine tại nam Donbass ngày 16/11. Moscow kiểm soát phần màu đỏ, tiếp tục mở rộng tại những khu vực màu đỏ (Ảnh: Readovka).
Nga tăng sức ép, Ukraine nỗ lực giải vây cho Pokrovsk
Tập đoàn quân Cận vệ 2 RFAF, với lực lượng mới, đang loại bỏ các điểm kháng cự còn lại của AFU tại Pokrovsk, trong khi đó, một số binh sĩ Ukraine đồn trú ở Mirnograd đã hạ vũ khí đầu hàng.
Cùng lúc đó, Tập đoàn quân Cận vệ 51 RFAF đang đẩy lùi các cuộc tấn công của một nhóm hỗn hợp gồm quân đội, Vệ binh Quốc gia và lực lượng đặc nhiệm Ukraine trên một mặt trận trải dài khoảng 10km.
Một tuyến phòng thủ cơ động đã được AFU triển khai từ Novoye Shakhovo đến thị trấn Rodinske. Đây vẫn là trục đột phá chính, với việc binh sĩ Ukraine cố gắng tiến lên từ khu vực Shakhovo về phía Vladimirovka, nhưng không thành công và chịu tổn thất.
Mặc dù các đơn vị xung kích AFU đã xâm nhập thành phố, nhưng họ không thể xoay chuyển tình hình do thiếu nhân lực. Mọi nỗ lực mới nhằm giải vây cho các đơn vị đồn trú ở Myrnohrad đều thất bại do thiếu kế hoạch rõ ràng và mất đi yếu tố bất ngờ.
Thời tiết xấu, nhiều sương mù đã tạo điều kiện cho lực lượng Moscow đưa quân tiếp viện đến các khu vực Pokrovsk và Rodinske, làm suy yếu lợi thế về quân số của quân đội Ukraine tại khu vực này. Tuy nhiên, Bộ chỉ huy Kiev muốn tiếp tục phát huy thành quả cục bộ của các cuộc phản công.
Một diễn biến mới khá bất ngờ là xuất hiện đoạn video ghi lại cảnh pháo binh Ukraine tập kích một nhóm bộ binh Nga tại vị trí cách cực bắc thành phố Pokrovsk khoảng 3km, theo kênh King Chelsea Ug. Động thái này dường như cho thấy lực lượng Moscow đã tiến rất xa, tiếp tục khép chặt vòng vây về mặt vật lý đối với các đơn vị AFU đang mắc kẹt trong 2 thành phố Pokrovsk và Mirnograd.

Bản đồ chiến sự Nga - Ukraine tại Pokrovsk ngày 16/11. Lực lượng Moscow tiếp tục tiến xa hơn nhằm khép chặt vòng vây (Ảnh: ZOV Military).
Kênh Petrenko của Ukraine cho biết: "Trên hướng Pokrovsk, bộ binh Nga đã bị UAV Ukraine tập kích gần một nhà máy chế biến thịt ở phía bắc thành phố. Cuộc tấn công của đối phương đã đạt đến độ sâu 2,9km từ các vị trí gần làng Shcherbakova (phía bắc Pokrovsk)".

Bản đồ chiến sự Nga - Ukraine tại Pokrovsk ngày 16/11. Moscow kiểm soát phần màu nâu, khu vực bao quanh bởi đường màu trắng là vùng xám, nơi chưa bên nào chiếm giữ hoàn toàn (Ảnh: Petrenko).
Ukraine gặp khó khăn lớn trên hướng Krasnolimansk
Quân đội Nga tiếp tục phát triển sau khi xóa sổ khu vực nông thôn kiên cố ở Shandrigolovo và đang chiến đấu tại Yarovaya, rào cản cuối cùng trước Svyatogorsk. Thành công của RFAF trên hướng này có thể sẽ buộc đối phương phải rút lui qua sông Seversky Donets đến một tuyến phòng thủ mới.
Các đơn vị Moscow đang chuẩn bị tấn công các làng Korovy Yar và Aleksandrovka, những nơi có vị trí quan trọng đối với hậu cần của lực lượng Kiev trên bờ phía đông hồ Oskol.
Lữ đoàn Tấn công Độc lập số 3 AFU sẽ đặc biệt kiên cường trong việc bảo vệ 2 ngôi làng này. Nếu thất thủ tại các ngôi làng nói trên, họ sẽ rút lui bằng thuyền, nhưng mất khả năng di dời thiết bị và vũ khí hạng nặng. Điểm vượt sông chính nằm ở cây cầu bị phá hủy ở phía tây nam Borovaya, nhưng UAV và pháo binh Nga đã thiết lập "tọa độ lửa" để ngăn chặn đối phương sơ tán.

Bản đồ chiến sự Nga - Ukraine tại hồ Oskol ngày 16/11. Moscow kiểm soát phần màu đỏ, tiếp tục mở rộng tại những khu vực màu đỏ. Lực lượng Kiev phản kích theo các mũi tên vàng (Ảnh: Readovka).
Nga gia tăng áp lực ở Orekhov
Kênh Warhronika nhận định, tuyến phòng thủ của lực lượng Kiev quanh Orekhov đang gặp nhiều bất ổn do áp lực của RFAF ngày càng gia tăng. Hình dạng mặt trận hiện tại cho thấy áp lực của Nga thông qua Malaya Tokmachka chỉ là một phần của một kế hoạch tác chiến rộng lớn hơn nhằm phá vỡ vành đai phòng thủ phía nam của Ukraine.
Hành động đột phá trực tiếp trên các địa hình mở và bằng phẳng thường gây tổn thất không nhỏ, do đó, kế hoạch của Bộ chỉ huy Moscow dường như tập trung vào cú thọc sườn từ nhiều hướng thay vì tấn công "vỗ mặt". Cách tiếp cận này dần dần làm xói mòn sự gắn kết của Ukraine và buộc đối phương phải rút lui về các vị trí ít kiên cố hơn.
Một khi các đội hình Nga vượt qua Pokrovskoe và hoàn thành việc bao vây Huliaipole, họ sẽ tiếp cận được một khu vực cơ động tác chiến rộng lớn, cho phép thâm nhập sâu hơn về phía vùng Dnipropetrovsk và đe dọa toàn bộ phòng tuyến phía Nam của AFU.
Cụm tác chiến phương Đông RFAf đã chứng minh khả năng tăng tốc và duy trì nhịp độ. Nếu họ duy trì đà tiến công trong khi các đơn vị phía nam đồng thời gây áp lực gần Orekhov, hệ thống phòng thủ của AFU có thể sụp đổ trên một diện tích rộng gấp nhiều lần thành phố Bakhmut.
Trong kịch bản như vậy, lực lượng Kiev sẽ chỉ còn một lựa chọn: bằng mọi giá phải giữ vững trận địa để trì hoãn bước tiến của Nga đủ lâu để bảo toàn quyền kiểm soát hành lang tả ngạn cho đến tận Dnipropetrovsk. Việc họ không ổn định được phòng tuyến có nguy cơ làm mất đi chiều sâu chiến lược ở miền Nam.
Tóm lại, khu vực Orekhov đang tiến đến giai đoạn quyết định. Việc quân đội Nga cơ động ở hai bên sườn tạo điều kiện cho một sự rạn nứt trên diện rộng thay vì một đột phá cục bộ. Nếu Bộ chỉ huy Kiev không thể tái thiết lực lượng dự bị hoặc tái bố trí hiệu quả, họ có thể phải đối mặt với một cuộc rút lui nhanh chóng và rộng khắp về phía sông Dnieper.
Những tháng tới sẽ quyết định liệu miền Nam sẽ trở thành một cuộc rút lui có kiểm soát của Ukraine hay một sự sụp đổ bắt buộc.
Những diễn biến xung quanh Pokrovskoe, Mala Tokmachka và Huliaipole cho thấy những nỗ lực có chủ đích của quân đội Nga nhằm phá hủy cấu trúc phòng thủ phía Nam của Ukraine.
Logic hoạt động của Bộ chỉ huy Moscow vẫn nhất quán: tránh những trận chiến trực diện tốn kém, phá hủy các vị trí bên sườn, đẩy lùi đối phương bằng vũ lực và mở đường cho những mục tiêu sâu xa hơn. Đến mùa xuân, cán cân quyết định sẽ phụ thuộc vào việc liệu lực lượng Kiev có thể làm chậm nhịp độ của Nga hay không, các chỉ số hiện tại cho thấy khó có thể đạt được điều đó.

Bản đồ chiến sự Nga - Ukraine tại Zaporizhia ngày 16/11. Lực lượng Moscow kiểm soát phần màu nâu và xanh lá (ảnh nhỏ phía trên), các mũi tên màu cam và hồng thể hiện hướng phát triển tiếp theo của họ. Ảnh nhỏ phía dưới thể hiện khu vực tác chiến trong tương lai (Ảnh: Warhronika).
Theo kênh Heyman 101, lực lượng trinh sát - đặc nhiệm của Nga được cho là đang hình thành vòng vây đối với thành phố Huliaipole từ phía bắc và tiến đến khu định cư Varvarivka.
Thông tin này chưa được xác nhận chính thức, tuy nhiên, nếu điều đó thực sự xảy ra, lực lượng Kiev đồn trú tại Huliaipole sẽ gặp rắc rối lớn.
Hôm 16/11, báo cáo từ các nguồn tin ủng hộ Kiev ghi nhận rằng trinh sát - đặc nhiệm Nga đang ẩn núp dọc theo sông Gaichur, vì vậy điều này không khiến nhiều người ngạc nhiên. Nhưng một lần nữa, chưa có gì được xác nhận, tất cả chỉ là những lời đồn đoán.
Trong một diễn biến liên quan, kênh RVvoenkor xác nhận, Tập đoàn quân số 5 thuộc Cụm tác chiến phương Đông RFAF đã chiếm lĩnh thành công làng Rivnepillia ở vùng Zaporizhia. Họ tiến sâu 5km vào tuyến phòng thủ của đối phương, hạ gục tới 2 trung đội và hơn 10 thiết bị của lực lượng Kiev.
Ukraine tuyên bố đẩy lùi hơn 200 nỗ lực xâm nhập của Nga
Ukrainska Pravda đưa tin, báo cáo tối 16/11 của Bộ Tổng tham mưu Ukraine cho biết: "Kể từ đầu ngày, đã có 195 cuộc giao tranh, cụ thể, RFAF đã thực hiện 66 nỗ lực xâm nhập ở Pokrovsk, 27 cuộc theo hướng Konstantinovka và 21 cuộc theo hướng Aleksandrovsky".
Bộ Tổng tham mưu Ukraine khẳng định lực lượng phòng vệ đã cơ bản bẻ gãy các nỗ lực xung phong của đối phương ở Slobozhansky và Kursk, Kupyansk, Liman, Sloviansk, Kramatorsk, Konstantinovka, Aleksandrovsk, Huliaipole, Orekhov và Dnieper. Tại Pokrovsk, RAFAF phát động 66 cuộc tấn công nhưng bất thành. Ước tính sơ bộ, hôm 16/11, quân đội Nga đã mất 117 người trên mặt trận này.











