"Đám mây thép" giúp Ukraine vô hiệu hóa bầy đàn UAV

Khi Nga liên tục tập kích Ukraine bằng những đợt UAV Shahed với cường độ ngày càng cao, tập đoàn vũ khí châu Âu Thales đã trang bị cho rocket cỡ 70mm của mình một loại đầu nổ trên không nhằm đối phó với mối đe dọa này.

Đầu nổ mới FZ123 chứa hàng nghìn viên bi thép nhỏ, được kích hoạt bởi gần 1kg thuốc nổ mạnh. Khi đầu nổ phát nổ, các viên bi sẽ bắn ra trên diện tích khoảng 25m đường kính, có khả năng hạ gục một UAV hoặc cả một bầy đàn UAV. Tùy thuộc vào quãng đường bay, các viên bi này còn có thể tản ra rộng hơn.

Hiện tại, binh sĩ Ukraine phải dùng súng để bắn hạ UAV cỡ nhỏ ở cự ly cực gần. Rocket gắn đầu nổ này là phương tiện giá rẻ để hạ UAV hạng II theo chuẩn NATO (bao gồm Shahed) và cả UAV hạng III nặng hơn, ở độ cao tới 3.000m nhờ cơ chế nổ trên không.

Đầu nổ FZ123 lần đầu được giới thiệu tại triển lãm quốc phòng Eurosatory 2024 ở Paris.

Ông Thomas Colinet, Giám đốc lĩnh vực phương tiện và hệ thống chiến thuật của Thales Belgium, xác nhận rằng vũ khí này đã được triển khai ở Ukraine, và nhu cầu từ Kiev còn lớn hơn khả năng sản xuất của công ty: “Điều tốt với chúng tôi là nếu họ tiếp tục yêu cầu nhiều hơn, nghĩa là họ hài lòng với nó".

Ukraine, vốn cần biện pháp phòng thủ chi phí thấp trước làn sóng UAV Shahed, cũng đang chế tạo các UAV FPV tốc độ cao để chặn UAV cảm tử Nga. Mỗi UAV đánh chặn thường chỉ 500 USD, hiếm khi vượt quá 5.000 USD.

So với UAV đánh chặn, rocket 70mm đắt hơn nhiều, nhưng vẫn rẻ và dễ sản xuất hơn so với tên lửa phòng không.

Thales Belgium không tiết lộ chi phí chính xác, nhưng ngay cả loại rocket 70mm đắt nhất, có bộ dẫn đường laser, cũng chỉ bằng 1/5 giá tên lửa phòng không thông thường. Ví dụ, tên lửa AIM-7 Sparrow có giá khoảng 125.000 USD mỗi quả.

Ông Colinet nói: “So với tên lửa thì không có gì để bàn. Rocket này thực chất là một dạng tên lửa giá rẻ".

FZ123 có thể được gắn trên rocket 70mm dẫn đường bằng laser, vốn được thiết kế cho trực thăng tấn công. Thales Belgium đặt mục tiêu sản xuất khoảng 3.500 quả rocket loại này trước cuối năm 2025, và tăng lên 10.000 quả/năm vào năm 2026.

Ngoài ra, đầu nổ chống UAV cũng có thể được gắn trên loại rocket 70mm không dẫn đường. Hiện Thales Belgium có khả năng sản xuất 30.000 quả/năm, và có thể tăng gấp đôi lên 60.000 quả nếu tăng cường tốc độ sản xuất, dù cần sự phối hợp từ các nhà cung cấp linh kiện.

Rocket 70mm với FZ123 tương thích với bệ phóng chuẩn NATO, hiện được Ukraine khai hỏa từ hệ thống Vampire do L3Harris chế tạo, có thể lắp trên xe tải. Một số phiên bản khác được trực thăng Mi-8 của Ukraine (đã cải tiến để bắn đạn NATO) sử dụng.

Các tổ hợp rocket 70mm gắn FZ123 trên xe tải thích hợp cho phòng thủ tại các điểm, trong khi trực thăng có thể linh hoạt đánh chặn UAV đang bay.

Với phiên bản dẫn đường bằng laser, binh sĩ Ukraine phải liên tục chiếu tia laser vào mục tiêu cho tới khi rocket tiếp cận. Khi đó, đầu nổ sẽ được kích hoạt bằng ngòi nổ cận đích hoặc va chạm.

Nga gần đây đã bắt đầu cho UAV Shahed bay ở độ cao lớn hơn và thường chọn thời tiết xấu ban đêm để tung ra các đợt UAV quy mô lớn, khiến việc theo dõi khó khăn hơn.

Với mối lo ngại ngày càng lớn về một cuộc chiến UAV ở châu Âu, Thales đã tăng tốc sản xuất rocket, tăng nhân sự tại nhà máy Herstal lên 300 người, gấp 5 lần so với 5 năm trước. Công ty cũng đang lên kế hoạch hợp tác với Ukraine để lắp ráp và sửa chữa rocket ngay tại chỗ, theo thỏa thuận được Kiev công bố từ tháng 11/2024.

Hàng loạt vụ UAV xâm nhập không phận Ba Lan, Đan Mạch và Romania gần đây đã làm gia tăng lo ngại ở châu Âu. Ông Alain Quevrin, Giám đốc Thales Belgium, cho biết công ty đã nhận được “lượng yêu cầu khổng lồ” từ nhiều quốc gia về rocket 70mm.