Quyết liệt thu hồi tài sản tham nhũng, lãng phí, tiêu cực
Tăng cường thu hồi tài sản tham nhũng, tiêu cực, lãng phí là một chủ trương nhất quán của Đảng và Nhà nước nhằm khắc phục triệt để thiệt hại xảy ra do các hành vi vi phạm pháp luật, sự suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức lối sống của một bộ phận cán bộ, đảng viên.
Thời gian qua, cấp uỷ, tổ chức đảng các cấp đã quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo, tạo chuyển biến tích cực trong công tác thu hồi tài sản tham nhũng và tài sản bị thất thoát, chiếm đoạt trong các vụ án hình sự về tham nhũng, kinh tế.

Pháp luật về thu hồi tài sản tham nhũng từng bước được hoàn thiện (Ảnh minh họa: DT)
Pháp luật về thu hồi tài sản tham nhũng từng bước được hoàn thiện; quá trình thanh tra, kiểm toán, điều tra, truy tố, xét xử, thi hành án về thu hồi tài sản bị thất thoát, chiếm đoạt trong các vụ án hình sự về tham nhũng, kinh tế được quan tâm chỉ đạo, xử lý kịp thời, hiệu quả hơn; tỷ lệ thu hồi tài sản bị thất thoát, chiếm đoạt được nâng lên…, góp phần quan trọng vào kết quả chung của công tác đấu tranh phòng, chống tham nhũng.
Tuy nhiên, nhận thức và trách nhiệm của một số cấp uỷ, tổ chức đảng về công tác thu hồi tài sản bị thất thoát, chiếm đoạt trong các vụ án hình sự về tham nhũng, kinh tế vẫn còn hạn chế. Cơ chế, chính sách, pháp luật trong công tác này còn bất cập cùng với đó là một số khó khăn, vướng mắc khác dẫn đến tỉ lệ thu hồi tài sản bị thất thoát, chiếm đoạt chưa đáp ứng yêu cầu đề ra...
Thực tiễn xét xử các vụ án và qua công tác kiểm soát tài sản, thu nhập cho thấy một số cán bộ, đảng viên, trong đó có những người giữ cương vị lãnh đạo, sở hữu khối tài sản lớn, thậm chí là rất lớn so với thu nhập mà không có cách gì để giải thích được nguồn gốc minh bạch. Tuy nhiên lâu nay việc thu hồi tài sản mới chỉ dừng lại ở thu hồi những tài sản liên quan trực tiếp đến hành vi tham nhũng, được các cơ quan có thẩm quyền chứng minh và có thể chỉ là một tỷ lệ nhỏ so với khối tài sản “bất thường” mà bất cứ ai cũng thắc mắc, thậm chí nghi vấn về nguồn gốc hợp pháp.
Ngày 30/4 vừa qua, Bộ Chính trị đã ban hành Quy định số 287 QĐ-TW về thu hồi tài sản tham nhũng, lãng phí, tiêu cực qua công tác giám sát, kiểm tra của Đảng. Quy định này tiếp tục thể hiện quyết tâm mạnh mẽ của Đảng ta trong công cuộc đấu tranh phòng, chống “quốc nạn nội xâm”.
Trước hết, Quy định 287 nêu rõ nguyên tắc bảo đảm sự lãnh đạo, chỉ đạo tập trung, thống nhất, chặt chẽ, toàn diện của Đảng đối với việc kiểm tra, giám sát, xác minh và thu hồi tài sản do tham nhũng, lãng phí, tiêu cực.
Có thể nói, cùng với các thiết chế thanh tra, kiểm toán Nhà nước, thì chất lượng và hiệu lực, hiệu quả trong công tác kiểm tra, giám sát của Đảng đã thể hiện rõ và sẽ tiếp tục được phát huy để vượt qua những khó khăn, rào cản trong vấn đề thu hồi tài sản tham nhũng, lãng phí, tiêu cực.
Đối tượng áp dụng của quy định nêu trên là cấp ủy, ủy ban kiểm tra các cấp; tổ chức đảng, đảng viên vi phạm và các cơ quan, đơn vị, tổ chức có liên quan. Đây chính là điều thể hiện quyết tâm và tính tiên phong, gương mẫu của Đảng và mỗi đảng viên. Cán bộ, đảng viên không chỉ chấp hành pháp luật mà hơn thế nữa họ phải thể hiện những đức tính, phẩm chất của đội ngũ tiên phong để bảo đảm uy tín, thanh danh và sức chiến đấu của Đảng, nhân tố quyết định cho sự thành công của cách mạng Việt Nam.
Cũng như các hoạt động khác trong công tác kiểm tra, giám sát của Đảng, công tác thu hồi tài sản tham nhũng, lãng phí, tiêu cực trước hết đòi hỏi sự tự giác, trung thực của người cán bộ, đảng viên. Một trong những căn cứ để thu hồi là “Tổ chức đảng, đảng viên và các tổ chức, cá nhân có liên quan chủ động báo cáo xin khắc phục hoặc nộp lại tài sản do tham nhũng, lãng phí, tiêu cực, cụ thể:
- Tổ chức đảng, đảng viên và các tổ chức, cá nhân có liên quan chủ động báo cáo và tự giác nộp lại tài sản đã nhận do tham nhũng, lãng phí, tiêu cực trước khi bị cơ quan có thẩm quyền phát hiện, kết luận.
- Chủ động nộp tài sản khắc phục hậu quả do vi phạm dẫn đến thiệt hại tài sản của Nhà nước”.
Như vậy, không chỉ tài sản do tham nhũng mà gồm cả tài sản do các hành vi tiêu cực khác, và những "tài sản lãng phí" là ngân sách, vốn, tài sản Nhà nước, tài nguyên, khoáng sản được giao cho tổ chức, cá nhân quản lý, sử dụng vượt định mức, tiêu chuẩn, chế độ do cơ quan Nhà nước có thẩm quyền ban hành hoặc không hiệu quả, không đạt mục tiêu đã định, cũng đều là đối tượng của việc thu hồi tài sản.
Quy định 287 quy định rõ trình tự, thủ tục và trách nhiệm của tổ chức Đảng, đảng viên trong thu hồi tài sản do tham nhũng, lãng phí, tiêu cực. Trong đó, tổ chức Đảng, đảng viên vi phạm làm việc với đoàn kiểm tra hoặc cơ quan ủy ban kiểm tra để cung cấp đầy đủ thông tin, hồ sơ, tài liệu về tài sản của những người có quan hệ gia đình và những người có liên quan trực tiếp đến tài sản do tham nhũng, lãng phí, tiêu cực.
Việc quán triệt và thực hiện nghiêm Quy định 287 trong thời gian tới đòi hỏi các cấp uỷ đảng, từng đảng viên phải nâng cao ý thức, trách nhiệm, năng lực và phẩm chất lãnh đạo, nhằm góp phần đáp ứng tốt hơn nữa sự mong đợi của người dân và cán bộ, đảng viên trong cả nước trước ngưỡng cửa bước vào kỷ nguyên mới của dân tộc.
Tác giả: TS Đinh Văn Minh, nguyên Vụ trưởng Vụ Pháp chế (Thanh tra Chính phủ) là cán bộ đã có hơn 34 năm công tác trong ngành Thanh tra; trong đó 16 năm làm công tác nghiên cứu khoa học, từng giữ chức Viện trưởng Viện chiến lược và khoa học thanh tra; thời gian còn lại ông gắn bó với công tác pháp chế, tham gia quá trình soạn thảo Luật Phòng chống tham nhũng và các quy định về kiểm soát tài sản, thu nhập của cán bộ, công chức, viên chức.
Chuyên mục TÂM ĐIỂM mong nhận được ý kiến của bạn đọc về nội dung bài viết. Hãy vào phần Bình luận và chia sẻ suy nghĩ của mình. Xin cảm ơn!