Áp lực làm đẹp và cỗ máy kinh doanh siêu lợi nhuận của Mailisa
(Dân trí) - Sự việc bà Phan Thị Mai và chồng Hoàng Kim Khánh, chủ chuỗi 17 chi nhánh Mailisa bị bắt với cáo buộc buôn lậu cho ta thấy điều gì?
Mailisa là thương hiệu thẩm mỹ tư nhân sở hữu lượng khách đông bậc nhất Việt Nam, chuyên cung cấp chuỗi dịch vụ làm đẹp bao gồm cả phun xăm, buôn bán mỹ phẩm, phẫu thuật thẩm mĩ quy mô lớn.
Công ty TNHH một thành viên Thương mại dịch vụ Mailisa kiếm bộn tiền từ các chuyến container chở sản phẩm làm đẹp xuất xứ Quảng Châu (Trung Quốc) về Việt Nam. Những lô hàng này khi nhập khẩu đều mang nhãn mác "sản phẩm từ Hồng Kông", kèm theo giấy chứng nhận lưu hành tự do (CFS).

Phan Thị Mai (Ảnh: Bộ Công an).
Bộ mỹ phẩm này được bán với giá trung bình 2-3,5 triệu đồng. Đây là mức giá khôn ngoan, có tính toán vì dù không giàu cũng có thể mua. Cho nên, các chuyến container liên tục chở hàng về.
Có ngày bà Phan Thị Mai, chủ chuỗi thẩm mỹ viện Mailisa trực tiếp đăng tải: "Lần này về 4 container, về được 60.000 bộ". Đánh vào nhu cầu làm đẹp, giá thành dễ chấp nhận với ví tiền của số đông cho thấy sự tính toán có kế hoạch của người biết làm ăn.
Mailisa không tốn tiền để mua vài phút quảng cáo trên phương tiện truyền thông. Chỉ thông qua trang cá nhân, trực tiếp phát sóng, bà Mai tương tác với hàng trăm, hàng nghìn mắt xem, khẳng định chất lượng sản phẩm của mình an toàn, đạt nhiều chứng chỉ.
"Phụ nữ nhất định phải đẹp"
Thời đại ngày nay, người ta dạy phụ nữ nhất định phải xinh đẹp. Không đẹp là có lỗi với thế giới, có lỗi với chính mình và chỉ có ngốc mới không yêu bản thân. Tất nhiên chẳng phụ nữ nào muốn bị coi là ngốc. Vì vậy, họ chọn ra ai đó để tin, để theo một người có khả năng cam kết mang lại vẻ ngoài hoàn hảo, ưa nhìn hơn cho họ.
Mailisa xây dựng công thức làm giàu dựa trên nhu cầu tâm lý đó, tạo dựng hình ảnh lấp lánh, làm từ thiện, dàn siêu xe, biệt phủ hoành tráng, quy mô kinh doanh, cơ ngơi vật chất khiến nhiều người ngưỡng mộ. Kèm theo lời quảng cáo mỹ miều về chất lượng sản phẩm là một bà chủ giàu có xa hoa đóng vai trò bảo chứng cho uy tín của thương hiệu. Công thức này là lựa chọn bước đi của không ít nhân vật nổi lên từ mạng xã hội nhưng hiệu ứng thu hút chưa khi nào sụt giảm.
Trong thời đại hỗn loạn thông tin, nơi mà niềm tin chưa bỏ ra đã trực mất, lại nổi lên một con người bằng xương bằng thịt, thành công. Hiển nhiên nhân vật này phù hợp để người ta đặt lòng tin, dù có chút mơ hồ về một giá trị ảo.
Đó không chỉ là kế hoạch kiếm lời bài bản, đó còn là tiếng báo động về niềm tin bất chấp và áp lực làm đẹp của người tiêu dùng. Mạng là thế giới ảo. Con người đứng trong màn hình dù thật vẫn chỉ mơ hồ, vậy thì niềm tin, sự kích thích từ đâu mà có?

Bà Mai cùng chồng là Hoàng Kim Khánh (Ảnh: FBNV).
Là do xã hội đặt ra tiêu chuẩn về vẻ đẹp ngoại hình. Các cuộc thi hoa khôi, hoa hậu nổ ra như nấm, nhiều tới mức không nhận diện được hoa hậu nào vinh danh ở giải thưởng gì, học vấn ra sao. Chỉ mường tượng chắc chắn các cô đạt chuẩn: Dáng thon, da trắng, mũi cao, cằm nhọn V line.
Phụ nữ được khuyên "thà đẹp nhân tạo còn hơn xấu tự nhiên". Và vì thế họ cố gắng làm đẹp bằng mọi giá, liều lĩnh sử dụng các loại sản phẩm không rõ nguồn gốc, sẵn sàng thẩm mỹ thay đổi ngoại hình, ám ảnh tới mức khắt khe, thiếu lành mạnh với bản thân. Đó chính là cơ sở để những cá nhân nhân danh cái đẹp, làm giàu trên mong muốn thật thà, chân chính của mình.
Từ bao giờ phụ nữ phải chịu đánh giá bởi nhiều tiêu chí như vậy? Giỏi giang, thông minh, hiểu chuyện, khí chất và phải xinh. Giống như một loại áp lực. Phụ nữ vì điều này sẵn sàng đổ tiền vào các dịch vụ, sản phẩm để mong xinh đẹp hơn, tiệm cận với nhân dạng chuẩn theo quan điểm tung hô hiện đại. Tất nhiên, có khát khao sẽ có kinh doanh dối trá.
Thiết nghĩ Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch nên hạn chế cấp phép cho các cuộc thi nhan sắc. Để phụ nữ thực sự được bình an từ tâm, tự tin mình đẹp theo cách mình tỏa sáng. Đủ dũng cảm để từ chối làm đẹp bất chấp, đẹp bằng mọi giá. Chỉ khi phụ nữ được dạy cái đẹp không nằm ở sắc vóc bên ngoài.
Chữ nhan sắc vốn dĩ được tạo bởi nội hàm, tư duy, kiến thức, đẹp ở cách sống, kỹ năng, thần thái, vẻ đẹp của sự vui vẻ, tích cực, của sức khỏe và cách tạo ra giá trị.
Ở góc độ nào đó, làm đẹp là điều có ý nghĩa. Nhưng giới hạn của tích cực và tiêu cực không cách nhau bao xa. Là một người tiêu dùng hiểu biết, phải tỉnh táo để không bước qua giới hạn, cũng không cho phép ai nhân danh cái đẹp để kiếm lợi từ mình.
Mailisa, Ngân 98, Hoàng Hường... Những nhân vật đình đám trong giới kinh doanh buôn bán mỹ phẩm nổi tiếng trên mạng xã hội chỉ là phần nổi của tảng băng chìm trong ngành làm đẹp. Phụ nữ nói riêng, người muốn làm đẹp nói chung, nên sử dụng lý trí sáng suốt, kinh nghiệm, trải nghiệm, vốn sống, sự giỏi giang sẵn có trong tư duy logic để chọn đặt niềm tin chính đáng vào đúng người, đúng địa chỉ kẻo tiền mất tật mang. Không nên để người khác kinh doanh làm giàu trên niềm tin của mình.
Triệt tiêu hình thức làm giàu bất minh dựa trên niềm tin
Tùy thuộc vào vị trí của mình, từng cơ quan trong hệ thống quản lý được pháp luật giao cho quyền hạn, chức năng nhất định để thực hiện nhiệm vụ trong phạm vi lĩnh vực thuộc thẩm quyền, trọng trách của mình, quản lý, thanh tra, kiểm tra, chịu trách nhiệm, bảo chứng cho niềm tin của người dân.
Hiếm người nào bước vào một cơ sở kinh doanh mà yêu cầu doanh nghiệp trưng ra các loại giấy tờ kiểm định chất lượng sản phẩm, giấy phép kinh doanh. Bởi vì họ đã có cơ quan chức năng chuyên biệt quản lý việc này. Người dân có niềm tin những cơ sở hàng ngày vẫn livestream, kinh doanh, quảng cáo, hoạt động mua bán sôi động tức là đã được cơ quan Nhà nước có thẩm quyền cấp phép kinh doanh hợp pháp.
Xã hội vốn vận hành dựa trên sự thay đổi. Sẽ còn những người, những cơ sở tương tự Mailisa xuất hiện. Không bao giờ chấm hết mưu cầu và các hoạt động kinh doanh gắn liền với đó. Nhưng để hạn chế hành vi kiếm lời bất chính dựa trên niềm tin của người tiêu dùng, điều người dân cần là cơ quan chức năng phát huy quyền hạn, sức mạnh của mình để ngăn chặn cao nhất thiệt hại cho người dân, triệt tiêu hình thức làm giàu bất minh dựa trên niềm tin.
Về phía cá nhân mỗi người, để tránh trường hợp "chờ được vạ thì má đã sưng", hãy nên là người tiêu dùng thông thái, làm đẹp càng cần phải thông thái. Kinh doanh trái pháp luật sẽ có pháp luật xử lý. Nhưng hệ lụy, nếu có, sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến bản thân. Ước mong "đẹp" với mỗi người đều là chính đáng nhưng đừng biến đó thành yếu điểm để dễ dàng bị lợi dụng bởi hai từ mê muội.












