Thủ tướng: Phải có tinh thần đổi mới khi lập quy hoạch vùng Đông Nam Bộ
(Dân trí) - "Để xây dựng quy hoạch vùng Đông Nam Bộ có chất lượng, hiệu quả, đòi hỏi phải có tinh thần đổi mới, quyết tâm chính trị cao, luôn bám sát các định hướng lớn của Đảng", Thủ tướng chỉ đạo.
Chiều 26/11, tại TPHCM, Thủ tướng Phạm Minh Chính, Chủ tịch Hội đồng điều phối vùng Đông Nam Bộ, chủ trì hội nghị lần thứ 2 của Hội đồng với chủ đề tham vấn Quy hoạch vùng Đông Nam Bộ thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050.
Tham dự hội nghị có ông Nguyễn Văn Nên, Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Thành ủy TPHCM; các Ủy viên Trung ương Đảng, lãnh đạo bộ, ngành, cơ quan Trung ương, lãnh đạo TPHCM và các tỉnh trong vùng Đông Nam Bộ; các nhà khoa học, chuyên gia, nhà nghiên cứu.
Phát biểu ý kiến khai mạc hội nghị, Thủ tướng Phạm Minh Chính nêu rõ, quy hoạch có vai trò rất quan trọng đối với sự phát triển kinh tế - xã hội; công tác quy hoạch, kế hoạch phải đi trước một bước cộng với tư duy, tầm nhìn chiến lược, giải quyết được những vướng mắc, thách thức của một cơ quan đơn vị, tỉnh, vùng, đất nước. Việc quy hoạch trước sẽ phát huy tốt nhất tiềm năng khác biệt, cơ hội nổi trội, lợi thế cạnh tranh của một tỉnh, vùng, đất nước...
Luật Quy hoạch là một luật khó nhưng với quyết tâm của Đảng, Nhà nước, bộ luật này đã được ban hành. Đến nay, có 107/111 quy hoạch thuộc hệ thống quy hoạch quốc gia hoàn thành việc lập, thẩm định và phê duyệt, đạt 96,6%.
Điều đó cho thấy việc triển khai lập và hoàn thiện quy hoạch vùng Đông Nam Bộ lúc này có thuận lợi nhằm cụ thể hóa tầm nhìn, mục tiêu đã được xác định tại Nghị quyết phát triển vùng và quy hoạch cấp quốc gia, quy hoạch ngành liên quan vùng.
Bên cạnh đó, công tác này cũng cụ thể hóa việc bố trí không gian phát triển các ngành quy mô quốc gia trên địa bàn, triển khai các dự án mang tính kết nối quan trọng giữa các tỉnh trong vùng, liên vùng, liên ngành.
Thủ tướng nhấn mạnh, trên cơ sở đó, các địa phương phải có tư duy đổi mới, tầm nhìn chiến lược để tạo phát triển đột phá vùng Đông Nam Bộ - là khu vực năng động nhất, trung tâm kinh tế lớn nhất của cả nước, động lực và cực tăng trưởng.
"Ở đây có cả thuận lợi và khó khăn, vấn đề là chúng ta phải phát huy tối đa thuận lợi, hóa giải khó khăn, vướng mắc, tạo động lực mới cho vùng Đông Nam Bộ, khai thác tối đa thuận lợi để phát triển nhanh và bền vững. Chúng ta phải rà soát, nhận biết, đánh giá đúng tình hình thực tiễn, quy luật phát triển, đúng mong muốn, ý chí", Thủ tướng Phạm Minh Chính yêu cầu.
Thủ tướng cho rằng, quy hoạch vừa phải đúng, kịp thời, đồng thời phải nâng cao chất lượng, phát huy tối đa trí tuệ con người.
"Chúng ta đang xây dựng 3 trụ cột là Nhà nước pháp quyền XHCN, nền dân chủ XHCN, nền kinh tế thị trường định hướng XHCN, với quan điểm xuyên suốt lấy con người là trung tâm, chủ thể, là động lực, mục tiêu của sự phát triển, không hy sinh tiến bộ và công bằng xã hội để chạy theo tăng trưởng kinh tế đơn thuần.
Tư tưởng này phải được đưa vào quy hoạch, dựa trên nguồn lực con người, khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo để coi đây là động lực chính để phát triển", Thủ tướng nói.
Đồng thời, Thủ tướng đặt vấn đề quy hoạch phải bắt kịp xu thế của thế giới, các ngành mới nổi như công nghệ số, kinh tế tuần hoàn, kinh tế chia sẻ, kinh tế xanh nhưng phải phù hợp điều kiện, hoàn cảnh đất nước, truyền thống lịch sử, văn hóa của vùng Đông Nam Bộ; khai thác tối đa điều kiện tự nhiên, lợi thế con người.
"Để xây dựng quy hoạch vùng Đông Nam Bộ có chất lượng và hiệu quả đòi hỏi chúng ta phải có tinh thần đổi mới, quyết tâm chính trị cao, trách nhiệm hơn nữa và luôn bám sát các định hướng lớn của Đảng", Thủ tướng chỉ đạo.
Về cấu trúc phát triển tổng thể, vùng có 3 tiểu vùng, 6 vành đai công nghiệp - đô thị - dịch vụ; 2 hành lang xanh - sinh thái gắn với các lưu vực sông; vùng động lực quốc gia với TPHCM là cực tăng trưởng.
Định hướng đổi mới được đề ra là mô hình tăng trưởng, phát triển các ngành công nghiệp công nghệ cao, dịch vụ chất lượng cao, ưu tiên phát triển công nghiệp bán dẫn, sản xuất chip, phát triển dịch vụ tài chính theo hướng đưa TPHCM trở thành trung tâm tài chính.
Bên cạnh đó, vùng cần chú trọng tạo đột phá trong thu hút có chọn lọc nguồn vốn đầu tư trực tiếp từ nước ngoài (FDI) thế hệ mới, tăng nhanh quy mô và tỷ trọng đóng góp kinh tế số, kinh tế xanh, kinh tế ban đêm, kinh tế tuần hoàn, ứng dụng KHCN, tạo giá trị gia tăng cao.
Ngoài ra, toàn vùng cũng cần phát triển hạ tầng thủy lợi, phòng chống thiên tai, hạ tầng bảo vệ môi trường, hạ tầng xã hội bảo đảm cho phát triển bền vững; đẩy mạnh đầu tư hạ tầng giao thông nội vùng, liên vùng, kết nối với khu vực; tăng thêm vai trò của vận tải đường sắt, đường thủy nội địa.
Thủ tướng cũng nhắc tới các dự án đường cao tốc kết nối Mộc Bài - TPHCM, TPHCM - Vũng Tàu… tạo thuận lợi lưu thông hàng hóa từ các nước Đông Nam Á đến vùng.
Khi làm được điều này, các nhà đầu tư vào triển khai chương trình, kế hoạch chiến lược của họ phù hợp với chiến lược của vùng. Điều này góp phần thu hút đầu tư nước ngoài, thu hút nguồn lực đầu tư trong xã hội.
Thủ tướng mong các đại biểu tập trung tối đa trí tuệ, đóng góp ý kiến tâm huyết, thẳng thắn, bảo đảm quy hoạch phải khả thi khi thực hiện.
"Với khí thế mới, cách tổ chức mới và sự quyết tâm của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ và sự nỗ lực của các bộ, ngành và địa phương trong vùng, cũng như sự góp sức chung tay của các chuyên gia, nhà khoa học, các viện nghiên cứu và các đối tác phát triển, tôi tin tưởng rằng thời gian tới vùng Đông Nam Bộ có những bước chuyển mình tích cực, tạo nền tảng để phát triển nhanh và bền vững", Thủ tướng Phạm Minh Chính kết luận.
Vùng Đông Nam Bộ gồm TPHCM và 5 tỉnh: Đồng Nai, Bình Dương, Bà Rịa - Vũng Tàu, Bình Phước, Tây Ninh, với diện tích 23.551km2, chiếm 7,1% diện tích cả nước; dân số khoảng 18,8 triệu người, chiếm 18,9% dân số cả nước (năm 2022) và là trung tâm kinh tế lớn nhất của cả nước.
Năm 2022, GRDP vùng Đông Nam Bộ chiếm khoảng 31% cả nước; xuất khẩu đóng góp khoảng 35%, thu ngân sách khoảng 38% cả nước; GRDP bình quân đầu người của vùng Đông Nam Bộ gấp 1,64 lần cả nước; tỷ lệ đô thị hóa của vùng là 66,5%, gấp 1,8 lần trung bình cả nước.