Vũ khí thổi bay boong-ke bằng 1 phát bắn đã hết đạn, Ukraine nhờ cậy vào Mỹ

Khi siêu pháo Liên Xô phải bắn đạn của Mỹ

Đầu năm 2025, quân đội Nga (RFAF) đã giành quyền kiểm soát một mỏ than quan trọng đối với ngành công nghiệp thép của Ukraine tại khu vực Udachne, phía tây thành phố Pokrovsk, thuộc vùng Donetsk. Lực lượng Kiev đang cố gắng tái chiếm mỏ than này dưới sự khống chế hàng ngày của UAV Nga.

Lữ đoàn Pháo binh 43 của quân đội Ukraine (AFU) sử dụng siêu pháo tự hành 2S7 Pion thời Liên Xô, bắn những quả đạn khổng lồ có đường kính 203mm vào các mục tiêu RFAF ở khu vực mỏ than trên, để hỗ trợ bộ binh tiến công.

Trung úy Odin, mật danh của một Đại đội trưởng pháo 2S7, mới 23 tuổi, chỉ huy đơn vị có 4 khẩu pháo loại này, quan sát mục tiêu bị bắn phá trên màn hình điện thoại di động theo thời gian thực, được truyền về từ UAV trinh sát của đơn vị.

Những khẩu pháo 2S7 Pion của Ukraine đã hết đạn do Liên Xô sản xuất từ hơn một năm nay và hiện phải dựa vào nguồn cung cấp đạn 203mm từ Mỹ.

“Nếu Washington ngừng cung cấp đạn pháo thì các anh sẽ chiến đấu thế nào?”, phóng viên báo Elpais của Tây Ban Nha đặt câu hỏi. "Chúng tôi sẽ về nhà", Kondor, 25 tuổi, một khẩu đội trưởng cho biết.

Thiếu sự hỗ trợ từ Mỹ, pháo 2S7 Pion của AFU sẽ vô dụng vì trên thế giới hiện không còn quốc gia nào còn sản xuất loại đạn pháo này.

Nếu thực sự không còn đạn, Odin, Kondor cùng các đồng đội phải chia tay những khẩu pháo thời Liên Xô đầy uy lực, và họ có thể chuyển sang sử dụng các loại pháo tự hành khác như PzH 2000, bởi họ đã được huấn luyện vận hành loại pháo này tại Đức.

Hiện nay, cả Odin lẫn Kondor đều chưa rõ về số đạn 203mm mà Mỹ cung cấp cho Ukraine sẽ ra sao. Kiev đã tăng sản lượng vũ khí trong 3 năm qua, nhưng so với đối thủ, họ vẫn phụ thuộc rất nhiều vào sự hỗ trợ từ nước ngoài.

Kondor và đồng đội - gồm 7 pháo thủ và một cựu lính cứu hỏa đang làm y tá - đã chiến đấu ở mặt trận này từ tháng 2 mà không có quân số mới đến thay thế.

"Xa xôi và nguy hiểm", Kondor than thở, nhưng ngay lập tức nói thêm: "Ở đây không được phép mệt mỏi". Cả nhóm lắng nghe khẩu đội trưởng và một số gật đầu, chấp nhận thực tế đáng buồn là họ, cũng giống như khẩu pháo, luôn phải trú ẩn dưới tán cây.

Tất cả đại đội của Odin đều sống trong hầm ngầm, những bức tường và giao thông hào đều được gia cố bởi những cây gỗ. Lính Ukraine giết thời gian bằng mọi cách có thể vì có quá nhiều lúc rảnh rỗi.

Khẩu pháo tự hành 2S7 Pion, dài hơn 10m và nặng 45 tấn, luôn ở trong nơi ẩn náu, đó là một căn hầm được đào sâu xuống đất và phủ lưới ngụy trang. Nó chỉ rời nơi ẩn nấp khi cấp trên ra lệnh khai hỏa.

Chỉ trong vài phút, kíp vận hành đã khởi động khẩu pháo, đưa nó vào tuyến bắn, và sau khi xác nhận tọa độ được chỉ rõ trên “Bảng ghi khẩu lệnh bắn” mà Kondor mang theo, họ nhanh chóng lấy phần tử bắn.

Khi Kondor hô "Bắn!", quả đạn, đã được 3 người nạp vào vài phút trước đó, vọt đi và tạo lên một tiếng nổ cực lớn, buộc những người có mặt phải bịt tai, nếu không họ có thể bị ù, thậm chí bị điếc.

Khẩu pháo 2S7 Pion của Kondor, thực hiện thao tác bắn 4, 5, hoặc 6 quả đạn, trước khi động cơ gầm rú trở lại và họ đưa khẩu pháo tự hành, được sản xuất vào giữa những năm 1980, về vị trí cũ.

Đạn pháo 2S7 Pion do Liên Xô sản xuất nặng khoảng 110kg và có tầm bắn khoảng 35km. Đạn mà họ sử dụng hiện nay, do Mỹ sản xuất, nặng khoảng 85kg, với tầm bắn từ 15 đến 17km.

Odin giải thích, việc thay đổi vị trí xảy ra vì hai lý do. Thứ nhất, khi họ khai hỏa, rất dễ bị phía Nga phát hiện và bị phản pháo trực tiếp. Thứ hai, khi tiền tuyến bị thay đổi, ví dụ, nếu đối phương tiến lên, họ phải rút lui để duy trì khoảng cách cần thiết.

Vị chỉ huy xác nhận rằng họ cách các vị trí của Nga khoảng 10km và mục tiêu hôm nay là các cơ sở hậu cần của đối phương tại khu vực Udachne, phía tây nam Pokrovsk.

Một trong những lần hiếm hoi mà đơn vị có thể công bố “đạt bước tiến”, là họ giúp bộ binh AFU đã đánh bật quân đội Nga khỏi làng Kotlyne vào cuối tháng 2, cùng khu vực với mỏ than.

Quân đội Nga vẫn còn ở những cơ sở này vì chúng có nhiều đường hầm, có thể che chắn trước đạn pháo của AFU, Odin giải thích và nói thêm, "mục tiêu của chúng tôi là tiếp tục bắn phá, để mở đường cho bộ binh và giúp họ chiếm lại khu mỏ".

Được biết, nơi mà đơn vị pháo của Odin chi viện là một trong những khu vực trụ cột của sản xuất than cốc phục vụ các lò luyện kim.

Reuters cho biết, ngành sản xuất thép của Ukraine đã chịu ảnh hưởng nặng nề, do các nhà máy trọng yếu bị phá hủy trong cuộc xung đột với Nga. Ukraine trước đây là một nước sản xuất và xuất khẩu thép lớn, nhưng đã chứng kiến ​​sản lượng sụt giảm hơn 70%.

Hy Lạp là nguồn cứu cánh cho siêu pháo của Ukraine?

Đơn vị pháo 2S7 Pion, thuộc Lữ đoàn Pháo binh 43 AFU, đang sử dụng đạn 203mm M650 HERA. Đây cũng chính là loại đạn pháo mà Hy Lạp dự định bán cho các nước trung gian, để tiếp tục cung cấp cho Ukraine.

Nhà phân tích OSINT Jeff2146 đã nhận thấy điều đó trong các bức ảnh của Lữ đoàn 43 được công bố vào ngày 16/9.

Hiện vẫn chưa rõ số đạn pháo M650 này đến từ Hy Lạp, hay một nhà cung cấp khác. Chúng có thể đến từ Mỹ, Thổ Nhĩ Kỳ, Pakistan, Jordan, các quốc gia đã loại bỏ dần pháo 203mm ra khỏi biên chế, hoặc từ các nhà tài trợ trên toàn cầu.

Cần lưu ý rằng, ngay từ  năm 2023, pháo binh Ukraine đã có sẵn đạn pháo 203mm M106 với tầm bắn lên tới 18,6km. Được biết, số đạn này được chuyển giao theo gói viện trợ quân sự của Mỹ, được công bố vào ngày 9/6/2023.

Đạn pháo 203mm của Mỹ có tầm bắn gần hơn, do giảm lượng thuốc phóng, nhưng được cho là bù đắp bằng đầu đạn được chế tạo bằng thép cacbon HF-1, thường được dùng để chế tạo các chi tiết cơ khí chịu lực cao. Vật liệu này tăng khả năng phân mảnh, thậm chí có thể mang lại hiệu quả sát thương lớn hơn.

Theo thống kê của Military Balance, tính tới năm 2021, Nga có tổng cộng 320 khẩu pháo tự hành 2S7 trong kho dự trữ, trong đó có 260 khẩu phiên bản cũ 2S7M và 60 khẩu phiên bản hiện đại hóa 2S7M Malka. Ukraine cũng sở hữu khoảng 100 khẩu, dù vậy, vì nhiều lý do khác nhau, chỉ một phần nhỏ trong số đó đang hoạt động.

Mặc dù Ukraine được thừa hưởng một lượng lớn đạn pháo 2S7 Pion sau khi Liên Xô sụp đổ, nhưng nhiều khả năng kho dự trữ của họ đã cạn sạch từ lâu và nhờ việc sử dụng các loại đạn tương tự của Mỹ đã giúp cho chúng tiếp tục hoạt động.

Tuy nhiên, khi nguồn đạn 203mm từ Mỹ và các quốc gia từng sử dụng loại pháo này hết (Mỹ đã ngừng sản xuất loại đạn pháo này từ đầu thập niên 1970), thì những khẩu siêu pháo này của Ukraine đành “bỏ xó”. Và khi đó, họ sẽ mất một loại vũ khí quan trọng hỗ trợ hỏa lực trên chiến trường.