Ukraine truy nã 500.000 người vì trốn nghĩa vụ quân sự

Hơn 500.000 người Ukraine đã bị liệt vào danh sách truy nã vì trốn tránh nghĩa vụ quân sự kể từ tháng 2/2022, theo Natalya Kondratova, một sĩ quan thuộc bộ phận truyền thông của Bộ Tư lệnh lục quân Ukraine.

"Hơn 500.000 người đã bị đưa vào danh sách truy nã", bà Kondratova cho biết. Bà nói thêm rằng các cuộc điều tra này được thực hiện bởi cảnh sát chứ không phải các trung tâm tuyển quân.

"Đây không phải là nhiệm vụ duy nhất của cảnh sát quốc gia, và việc tìm kiếm số lượng lớn người như vậy là thách thức đối với họ với các khả năng hiện có", bà nói thêm.

Cùng lúc đó, bà cho biết có 400 vụ án hình sự chống lại những hành vi của các trung tâm tuyển quân đã được khởi tố, phần lớn đang trong giai đoạn điều tra hoặc xét xử. Tổng cộng 71 người bị buộc tội và đã có phán quyết trong 20 vụ. Một số vụ việc được xác định có liên quan đến tham nhũng.

Ukraine đã tuyên bố tổng động viên toàn quốc vào tháng 2/2022 và liên tục gia hạn từ đó đến nay. Ngày 18/5/2024, luật tăng cường nghĩa vụ quân sự chính thức có hiệu lực, hạ tuổi gọi nhập ngũ từ 27 xuống 25, cho phép huy động thêm hàng trăm nghìn người Ukraine. Chính quyền Ukraine đã tăng cường các biện pháp nhằm ngăn chặn nam giới trong độ tuổi nhập ngũ trốn tránh nghĩa vụ quân sự.

Tuy nhiên, các nỗ lực này đã gặp phải hàng loạt thách thức khi nhiều người đã tìm mọi cách để tránh phải ra tiền tuyến chiến đấu. Một số tìm cách mua giấy tờ giả chứng minh mình bị khuyết tật, đăng ký học tại các cơ sở giáo dục, hoặc vượt biên trái phép, động thái thường đối mặt với rủi ro lớn.

Cơ quan thực thi pháp luật Ukraine từng thông báo về các vụ bắt giữ đối tượng trung gian hỗ trợ vượt biên, cũng như các quan chức và nhân viên trung tâm tuyển quân bị cáo buộc giúp người trong độ tuổi huy động làm giả giấy tờ với chi phí hàng nghìn USD.

Cuối năm ngoái, Cục Điều tra Nhà nước Ukraine (SBI) cho biết, hàng trăm người đã bị điều tra vào năm 2024 vì đã tạo điều kiện cho người trốn nghĩa vụ quân sự rời khỏi Ukraine.

SBI cho biết phần lớn những người liên quan đến các đường dây này là các viên chức y tế, thành viên hội đồng tuyển quân và các viên chức thực thi pháp luật.

Họ thường sử dụng các chẩn đoán y khoa sai lệch nhằm khiến những cá nhân đủ điều kiện nhập ngũ bị loại khỏi danh sách nghĩa vụ quân sự.

Ukraine nhiều lần thừa nhận họ đang gặp khó trong nỗ lực tuyển quân khi cuộc chiến với Nga đã kéo dài gần 3 năm và tâm lý mệt mỏi vì chiến sự đã xuất hiện.

Thậm chí, trong giới chính trị Ukraine, đã xuất hiện một số ý kiến kêu gọi huy động nữ giới để họ đảm nhiệm các công việc hậu cần, bàn giấy, nhằm đưa thêm nam giới ra tiền tuyến.

Tuy nhiên, trong luật về huấn luyện quân sự cơ bản mới được thông qua, Ukraine đã quyết định không áp dụng nghĩa vụ quân sự bắt buộc đối với phụ nữ, theo nghị sĩ Aleksey Goncharenko.

"Huấn luyện quân sự cơ bản là tự nguyện đối với phụ nữ. Việc ghi danh vào danh sách nhập ngũ sau đó cũng hoàn toàn tự nguyện... Sẽ không có việc huy động phụ nữ", nhà làm luật cho biết.