Tỷ phú Elon Musk chỉ trích USAID, đề xuất đóng cửa

Sáng 3/2, ông Musk, người đứng đầu Ban hiệu quả chính phủ (DOGE), cho biết cơ quan này đang thúc đẩy các nỗ lực để đóng cửa USAID.

Ông Musk, người đồng thời là Giám đốc điều hành của Tesla và SpaceX, đã thảo luận về DOGE trong một buổi trò chuyện trên mạng xã hội X.

Cuộc thảo luận, có sự tham gia của cựu ứng viên tổng thống đảng Cộng hòa Vivek Ramaswamy và các thượng nghị sĩ Cộng hòa Joni Ernst và Mike Lee, bắt đầu khi Musk cho biết họ đang nỗ lực để đóng cửa USAID.

"Tổ chức này không thể cứu vãn được nữa", ông Musk nói, đồng thời cho biết Tổng thống Mỹ Donald Trump đồng ý rằng cơ quan này cần phải đóng cửa.

Vào ngày 2/2, Reuters đưa tin, chính quyền Trump đã sa thải hai quan chức an ninh cấp cao tại USAID khi họ cố ngăn cản đại diện của DOGE tiếp cận các khu vực hạn chế trong tòa nhà, theo ba nguồn tin cho biết.

USAID là nhà tài trợ đơn lẻ lớn nhất thế giới. Trong năm tài khóa 2023, Mỹ đã phân bổ 72 tỷ USD viện trợ trên toàn cầu cho các lĩnh vực từ chăm sóc sức khỏe phụ nữ ở vùng xung đột, cung cấp nước sạch, điều trị HIV/AIDS, đảm bảo an ninh năng lượng đến các nỗ lực chống tham nhũng.

Cơ quan này chiếm tới 42% tổng viện trợ nhân đạo toàn cầu do Liên Hợp Quốc theo dõi vào năm 2024. USAID hiện có hơn 10.000 nhân viên.

Trước đó, ông Trump đã ra lệnh đóng băng hầu hết viện trợ nước ngoài của Mỹ như một phần trong chính sách "Nước Mỹ là trên hết". Các chương trình có nguy cơ bị cắt giảm bao gồm: Bệnh viện dã chiến tại các trại tị nạn ở Thái Lan, hoạt động rà phá bom mìn tại các vùng chiến sự, cung cấp thuốc điều trị HIV/AIDS cho hàng triệu bệnh nhân…

Trong khi đó, ông Musk ước tính, chính quyền Trump có thể cắt giảm 1.000 tỷ USD thâm hụt ngân sách vào năm tới.

Cả ông Musk và ông Trump đều dùng những từ ngữ quyết liệt để chỉ trích hoạt động của USAID. Ông Musk thậm chí cáo buộc tổ chức này "tham gia hoạt động bất chính".

Trong khi đó, ông Trump cho rằng USAID do những người "cực đoan" điều hành. Cả 2 ông chưa đưa ra bằng chứng cụ thể cho những chỉ trích này.

Các động thái này diễn ra trong bối cảnh có nhiều lo ngại về việc ông Musk được tiếp cận hệ thống tài chính của Bộ Tài chính Mỹ, nơi xử lý hơn 6.000 tỷ USD mỗi năm cho các cơ quan liên bang và chứa thông tin cá nhân của hàng triệu người Mỹ nhận các khoản thanh toán như an sinh xã hội, hoàn thuế, và các khoản trợ cấp khác.

Thượng nghị sĩ Peter Welch, thành viên Ủy ban Tài chính Thượng viện, yêu cầu làm rõ lý do tại sao ông Musk lại được cấp quyền truy cập vào hệ thống thanh toán này cùng với các dữ liệu nhạy cảm của người nộp thuế.

Trong khi đó, khi được hỏi về việc ông Musk có làm tốt nhiệm vụ không, ông Trump đã đồng ý: "Ông ấy là một người cắt giảm chi phí lớn. Đôi khi chúng tôi sẽ không đồng ý với ông ấy và sẽ không làm theo mọi kế hoạch của ông ấy. Nhưng tôi nghĩ ông ấy đang làm rất tốt. Ông ấy là một người thông minh. Và ông ấy rất quan tâm đến việc cắt giảm ngân sách của liên bang".