Trung Quốc kêu gọi thế giới "chìa tay" với Taliban

Trong cuộc trao đổi trực tiếp đầu tiên giữa 2 nhà ngoại giao hàng đầu kể từ sau vụ đánh bom liều chết tại sân bay Kabul khiến hơn 170 người thiệt mạng vào tuần trước, Ngoại trưởng Trung Quốc Vương Nghị nói với Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken hôm 29/8 rằng việc Mỹ và các thành viên NATO rút quân khỏi Afghanistan sau khi Taliban tiếp quản đất nước "nhiều khả năng mang lại cơ hội cho sự trỗi dậy của tất cả các nhóm khủng bố bên trong Afghanistan".

Ông Vương Nghị kêu gọi "tất cả các bên kết nối và chủ động hướng dẫn Taliban" khi lực lượng này lên nắm quyền ở Afghanistan.

Ngoại trưởng Trung Quốc kêu gọi Mỹ nên làm việc với cộng đồng quốc tế để cung cấp viện trợ kinh tế và nhân đạo cho Afghanistan, giúp chính quyền mới điều hành các chức năng của chính phủ một cách bình thường, duy trì ổn định xã hội và ngăn chặn mất giá đồng tiền cũng như tăng chi phí sinh hoạt.

"Trong khi tôn trọng chủ quyền của Afghanistan, Mỹ nên có hành động cụ thể giúp Afghanistan chống lại chủ nghĩa khủng bố và ngăn chặn bạo lực, thay vì duy trì tiêu chuẩn kép hoặc chống khủng bố một cách có chọn lọc", ông Vương Nghị nói, đồng thời cảnh báo việc "rút quân vội vàng" có thể khiến các nhóm khủng bố "tập hợp lại và trở lại mạnh mẽ hơn".

Đài truyền hình nhà nước Trung Quốc cho biết cuộc gọi được thực hiện theo đề xuất của Washington.

Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Mỹ Ned Price cho biết 2 ngoại trưởng đã trao đổi về "tầm quan trọng của cộng đồng quốc tế trong việc buộc Taliban chịu trách nhiệm về những cam kết công khai mà họ đã đưa ra liên quan đến hàng lang an toàn và quyền tự do đi lại cho người Afghanistan cũng như công dân nước ngoài".

Các quan chức Mỹ cho rằng việc rút khỏi Afghanistan sẽ giúp các nhà lãnh đạo chính trị và quân sự cấp cao của Mỹ dành sự tập trung cho khu vực Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương và đối phó với những thách thức do Trung Quốc đặt ra.

Dù Trung Quốc chưa chính thức công nhận Taliban là lực lượng cầm quyền mới của Afghanistan, nhưng Ngoại trưởng Vương Nghị hồi tháng trước đã tiếp Mullah Baradar, người đứng đầu văn phòng chính trị của Taliban, và nói rằng thế giới nên hướng dẫn và hỗ trợ Afghanistan khi nước này chuyển sang một chính phủ mới thay vì gây thêm áp lực.

Trong cuộc điện đàm vào ngày 16/8, Ngoại trưởng Vương Nghị đã nói với Ngoại trưởng Blinken rằng việc rút quân vội vàng khỏi Afghanistan có "tác động tiêu cực nghiêm trọng", nhưng Bắc Kinh cam kết sẽ hợp tác với Washington để thúc đẩy sự ổn định ở quốc gia Trung Nam Á.

Tuy nhiên, ông Vương Nghị cũng nói rằng Washington không thể trông đợi sự hợp tác từ Trung Quốc nếu Mỹ vẫn cố gắng "kiềm chế và đàn áp Trung Quốc, cũng như làm tổn hại đến các quyền và lợi ích hợp pháp của Trung Quốc".

Trong cuộc điện đàm hôm qua, 2 nhà ngoại giao cũng thảo luận về quan hệ Mỹ - Trung. Ông Vương Nghị cho biết các cuộc trao đổi gần đây giữa Mỹ và Trung Quốc về vấn đề Afghanistan và biến đổi khí hậu cho thấy đối thoại và hợp tác vẫn tốt hơn đối đầu.

"Trung Quốc sẽ xem xét cách thức hợp tác với phía Mỹ dựa trên thái độ của Mỹ đối với Trung Quốc", Ngoại trưởng Vương Nghị nói.