Tình báo Ukraine hé lộ vũ khí mới giúp Su-34 Nga như "hổ mọc thêm cánh"
(Dân trí) - Cơ quan Tình báo quốc phòng Ukraine tiết lộ tính năng của loại vũ khí dẫn đường tầm xa thế hệ mới sẽ được quân đội Nga sử dụng ồ ạt trên chiến trường trong thời gian tới.

Tiêm kích đa năng Su-34 Nga (Ảnh: Military Watch Magazine).
Bom dẫn đường hoàn toàn mới của Nga
Cơ quan Tình báo quốc phòng Ukraine (GUR) nghiên cứu chi tiết các thành phần của UMPB D-30SN và khẳng định loại bom dẫn đường tầm xa thế hệ mới này đã sẵn sàng được quân đội Nga (RFAF) sử dụng hàng loạt trên chiến trường.
Ngay từ tháng 3/2024, lực lượng không quân chiến thuật Nga đã bắt đầu sử dụng bom lượn UMPB D-30SN gần Mirnograd, và kể từ đó, các mục tiêu của loại bom này luôn nằm ở khu vực đô thị.
GUR phân tích chi tiết thành phần của nó và xác nhận các thông số và hiệu suất chính. Loại vũ khí mới này không dùng mô-đun lập kế hoạch và hiệu chỉnh thống nhất (UMPK) vốn được lắp vào bom rơi tự do (FAB) để biến một quả “bom ngu” thành bom lượn thông minh và cho phép máy bay thả an toàn từ khoảng cách xa mà không cần xâm nhập vào không phận do đối phương kiểm soát.
Trong khi đó, UMPB D-30SN có thiết kế hoàn toàn mới, đã tích hợp sẵn mô-đun UMPK lên bom.
Chuyên gia của GUR lưu ý rằng thiết kế các hệ thống thiết bị điện tử bên trong mô-đun UMPB tương tự như của hệ thống được sử dụng trong mô-đun UMPK gồm hệ thống lái tự động SMART và hệ thống ăng-ten CRPA phục vụ dẫn đường.
Giống như nhiều hệ thống vũ khí khác của Nga, UMPB D-30SN sử dụng phần lớn các linh kiện vi điện tử dân dụng, có bán sẵn trên thị trường toàn cầu.
Một trong những "hệ thống con" phức tạp hơn của bom dẫn đường D-30SN là CP500-130-01-M, hệ thống điều khiển vòng kín (servo) - nhằm điều khiển các cánh lái - do công ty KST Digital Technology Limited sản xuất. Đơn vị này cũng cung cấp servo cho UAV Geran-2/3.
UMPB D-30SN được JSC Concern Granit-Electron - đăng ký pháp nhân tại thành phố Saint Petersburg, một công ty con của Tập đoàn Vũ khí Tên lửa Chiến thuật Nga (KTRV) - phát triển và sản xuất.
Đáng chú ý, bom không phải sản phẩm cốt lõi của Granit-Electron, sản phẩm chính của công ty là các hệ thống radar hải quân và thiết bị điều khiển hỏa lực tên lửa trên tàu chiến.

Đồ họa mô tả những tính năng cơ bản của bom lượn UMPB D-30SN do Nga chế tạo (Ảnh: Army Recognition).
Bom lượn D-30SN giúp Su-34 như "hổ mọc thêm cánh"
Theo GUR, UMPB D-30SN là loại bom lượn mới, có thiết kế với hình dáng khí động học thuôn dài, nên nó bay xa hơn khoảng 30km so với loại tiền nhiệm FAB gắn thêm UMPK. Điều này càng khiến việc bắn hạ các phương tiện mang bom trở nên khó khăn hơn nhiều đối với phòng không Ukraine.
Cần lưu ý rằng UMPB D-30SN, về mặt khái niệm, tương tự như GBU-39/B SDB I của Mỹ. Nó không chỉ thả từ máy bay mà còn được phóng từ bệ phóng rocket đa nòng 300mm Smerch, tương tự như bom GLSDB của Mỹ và Thụy Điển hợp tác sản xuất.
Một số nguồn tin cho biết, biến thể thả từ máy bay của UMPB D-30SN có động cơ phản lực hoặc tên lửa đẩy, giúp nó đạt được tầm bay xa hơn Tuy nhiên thông tin này chưa được kiểm chứng, vì bom SDB của Mỹ có trọng lượng tương tự, nhưng có thể bay 90km mà không cần động cơ.
Một bức ảnh chất lượng cao cho thấy một cuộc tấn công bằng 4 quả bom lượn UMPB D-30SN, tuy nhiên, chúng ta có thể thấy rằng chỉ có 3 quả có thể xòe cánh.
Đối với quả thứ tư, có vẻ như đây là một trong những trường hợp dẫn đến "vụ rơi bom ngoài ý muốn" trên lãnh thổ Nga, đã được ghi nhận trước đó. Tuy nhiên, chi tiết quan trọng nhất là hình ảnh cho phép phía Ukraine xác định vị trí thả bom và từ đó ước tính phạm vi tấn công của chúng.

Bằng cách so sánh ảnh địa hình, tình báo Ukraine đã xác định được vị trí máy bay Nga thả bom UMPB D-30SN. Đáng chú ý, chỉ có 3 trong 4 quả xòe cánh (Ảnh: Ukrinform).
GUR ước tính tầm hoạt động của bom UMPB D-30SN được báo cáo lên tới 100km khi thả từ độ cao lớn (độ cao thả ước tính là 12-15km). Vào tháng 5/2024, dựa trên bằng chứng video, chuyên gia của Defense Express cho rằng tầm hoạt động của D-30SN là hơn 90km.
Loại máy bay thả bom UMPB D-30SN chủ yếu là tiêm kích bom Su-34. Ngoài ra, các chiến đấu cơ Su-35, Su-30SM hay thậm chí là UAV tấn công tàng hình S-70 Okhotnik, đều có thể thả loại bom này.
Trong chiến dịch tấn công vào tỉnh Kharkov vào tháng 5/2024, phạm vi bay tự động của bom UMPB D-30SN vào khoảng 90km. Đồng thời cần lưu ý rằng, máy bay Nga vẫn còn 50km không phận tương đối an toàn cách biên giới Ukraine. Rõ ràng, với loại vũ khí mới, Su-34 Nga như "hổ mọc thêm cánh".
Những ước tính này không thể chứng minh một cách đáng tin cậy rằng khoảng cách 90km là phạm vi tấn công tối đa của bom UMPB. Tuy nhiên, đây là thông số được ghi nhận, làm cơ sở cho việc đánh giá rủi ro trong tương lai.
Dữ liệu cho thấy, UMPB D-30SN có tầm tấn công xa hơn từ 20 đến 30km so với thế hệ bom lượn trước đó của Nga hoán cải từ FAB. Mô-đun UMPK khi được kết hợp với bom FAB-500 nặng 500kg, có thể bay từ 60 đến 65km, với điều kiện máy bay thả bom di chuyển ở độ cao và tốc độ lớn.
Nga sản xuất bao nhiêu bom UMPB D-30SN một tháng?
Mặc dù còn rất nhiều bom FAB từ thời Liên Xô nhưng Nga đã đẩy mạnh sản xuất UMPB D-30SN và quy mô sản xuất đang tăng lên khá nhanh chóng.
Điều này được chứng minh bằng số sê-ri trên mảnh vỡ của những quả bom UMPB D-30SN do Không quân Ukraine công bố trên kênh Telegram chính thức.
Cũng cần lưu ý rằng tốc độ sản xuất UMPB D-30SN ban đầu khá chậm. Vào mùa đông 2024, Nga chỉ sản xuất được 110 quả mỗi tháng, trong khi vào mùa xuân năm nay, Nga tăng tốc lên 161 quả và tới tháng 5-6, họ đã đạt được tốc độ khoảng 600 quả, tương đương khoảng 20 quả mỗi ngày.
Xét đến việc ngành công nghiệp quốc phòng Nga có thể hoạt động mà không bị đe dọa tấn công và không thiếu hụt nguồn lực, rõ ràng là ngày càng có nhiều bom UMPB D-30SN ra lò.
Mặc dù ước tính có phần tuyến tính, nhưng có thể khẳng định việc mở rộng quy mô sản xuất loại bom này của Nga.
Không quân Nga đang tích cực sử dụng UMPB D-30SN để tập kích sâu vào sau chiến tuyến của quân đội Ukraine, trong đó có vụ đánh trúng mục tiêu ở thành phố Zaporizhia.