Taliban muốn thiết lập quan hệ tốt đẹp với Mỹ sau 20 năm chiến tranh

Phát biểu trước các phóng viên hôm 31/8 tại sân bay quốc tế Hamid Karzai, Zabihullah Mujahid, người phát ngôn của Taliban, nói rằng lực lượng này "muốn có một mối quan hệ ngoại giao và tốt đẹp với người Mỹ".

Tuyên bố của Taliban được đưa ra sau khi những quân nhân Mỹ cuối cùng lên máy bay rời khỏi thủ đô Kabul, khép lại chiến dịch sơ tán hỗn loạn và đánh dấu chấm hết cho 20 năm can thiệp quân sự của Mỹ tại Afghanistan.

Cuộc chiến dài nhất của Mỹ tại Afghanistan khiến gần 2.500 lính Mỹ và khoảng 240.000 người Afghanistan thiệt mạng, tiêu tốn khoảng 2 nghìn tỷ USD.

Theo người phát ngôn Mujahid, cuộc họp kéo dài 3 ngày của hội đồng lãnh đạo Taliban đã diễn ra dưới sự dẫn dắt của lãnh đạo tinh thần hàng đầu của nhóm, Hibatullah Akhundzada, ở thành phố phía nam Kandahar - nơi được xem là thành trì của Taliban.

"Một số quyết định đã được đưa ra liên quan đến việc bảo vệ tài sản công và cơ sở hạ tầng cũng như đối xử tốt với người dân và cung cấp cơ sở vật chất cho họ", người phát ngôn của Taliban cho biết.

Ngoài ra, Taliban cũng tổ chức các cuộc tham vấn "về việc thành lập một chính phủ Hồi giáo và nội các mới".

Taliban đã ăn mừng chiến thắng, gọi khoảnh khắc Mỹ rời đi là ngày độc lập trọn vẹn của Afghanistan. Tuy vậy, lực lượng này đang phải đối mặt với hàng loạt thách thức mới khi lên nắm quyền điều hành đất nước.

Ban lãnh đạo của Taliban sẽ phải xây dựng một chính phủ hoạt động hiệu quả, tìm cách để sân bay Kabul tiếp tục hoạt động sau khi Mỹ rút đi, ngăn chặn việc tăng giá các mặt hàng thiết yếu, đẩy lùi một cuộc khủng hoảng kinh tế sau khi Mỹ cắt viện trợ và tránh một cuộc nội chiến với lực lượng vũ trang của các nhóm sắc tộc và nhánh của tổ chức Nhà nước Hồi giáo (IS).

Ngày 31/8, cuộc sống dường như trở lại bình thường ở thủ đô Kabul.

Các nhà hàng và hiệu thuốc mở cửa trở lại, với đám đông xuất hiện ở các khu chợ và ùn tắc giao thông làm tắc nghẽn các tuyến đường ở thủ đô. Lực lượng an ninh Taliban có vũ trang mặc quân phục Mỹ tuần tra trên xe bán tải.

Trong khi các ngân hàng và ATM đã mở cửa trở lại, người dân vẫn đang gặp khó khăn trong việc tiếp cận nguồn tiền của họ. Người dân Kabul cho biết giá thực phẩm và dược phẩm thiết yếu đã tăng tới 50% trong vài tuần qua.

Các chuyến bay tới Afghanistan tạm dừng hoạt động. Việc Mỹ rút quân khiến cơ quan kiểm soát không lưu ở Kabul không có người vận hành.

Mặc dù Taliban đã tuyên bố ân xá, song những người từng là thành viên của chính phủ cũ vẫn cảm thấy lo sợ. Một người từng làm việc cho chính phủ Afghanistan trước đây cho biết ông đã lẩn trốn trong 2 tuần qua để tránh cuộc truy lùng của Taliban. Người này cho biết một số chiến binh Taliban đã tìm đến nhà ông và một trong những đồng nghiệp của ông đã bị giết.

Taliban đã cho thấy hình ảnh ôn hòa hơn kể từ khi lên nắm quyền, tuyên bố phụ nữ và trẻ em gái có thể đi làm và đi học trong khuôn khổ luật Hồi giáo Sharia, ân xá cho tất cả những người từng làm việc cho chính phủ Afghanistan, và kêu gọi quan hệ tốt với cộng đồng quốc tế.

Chính quyền Tổng thống Joe Biden cho biết mối quan hệ của Mỹ với Taliban hiện phụ thuộc vào hành động của lực lượng này. Trong khi đó, Trung Quốc ngày 31/8 kêu gọi cộng đồng quốc tế giúp đỡ Taliban.