Taliban tuyên bố đất nước độc lập, nổ súng ăn mừng khi Mỹ rút quân

"Tối nay, vào lúc 0 giờ theo giờ Afghanistan, những lính Mỹ còn lại đã rời sân bay Kabul và đất nước chúng tôi đã giành được độc lập hoàn toàn", Zabihullah Mujahid, người phát ngôn chính của Taliban, đăng trên Twitter hôm 30/8.

Tuyên bố của Taliban được đưa ra sau khi máy bay vận tải cuối cùng của quân đội Mỹ rời sân bay Hamid Karzai ở thủ đô Kabul của Afghanistan vào chiều 30/8. Tướng Kenneth Frank McKenzie, Chỉ huy Bộ Tư lệnh Trung tâm Mỹ, thông báo chiến dịch di tản của Mỹ tại Afghanistan chính thức hoàn tất.

Hemad Sherzad, một chiến binh Taliban đóng tại sân bay quốc tế Kabul, nói với AP: "5 máy bay cuối cùng đã rời đi, cuộc chiến đã kết thúc! Tôi không thể diễn tả niềm hạnh phúc bằng lời".

Các phóng viên AFP tại thành phố Kabul đã nghe thấy tiếng súng ăn mừng từ một số trạm kiểm soát của Taliban, cũng như tiếng reo hò của các chiến binh đang canh gác tại các chốt an ninh trong Vùng Xanh.

"Chúng tôi một lần nữa làm nên lịch sử. Tôi rất vui vì sau 20 năm thánh chiến, hy sinh và gian khổ, tôi thật tự hào khi được chứng kiến những khoảnh khắc lịch sử này" Anas Haqqani, một quan chức cấp cao của Taliban, viết trên Twitter.

Bilal Karimi, một người phát ngôn khác của Taliban, nói với AFP qua điện thoại: "Tất cả quân Mỹ đã rời khỏi Afghanistan, chúng tôi rất vui mừng - các bạn có thể nghe thấy tiếng súng ăn mừng".

Âm thanh của các loại vũ khí nhỏ và tiếng súng máy hạng nặng vẫn còn vang vọng suốt đêm, kéo dài 45 phút sau tiếng súng đầu tiên. Bầu trời Kabul sáng rực khi Taliban nổ súng ăn  mừng.

Trong bài đăng tiếp theo trên Twitter, quan chức Taliban Anas Haqqani kêu gọi các chiến binh tránh nổ súng ăn mừng để đảm bảo không có người vô tội nào bị thương.

Mỹ công bố chương mới về chính sách với Afghanistan

"Một chương mới trong quan hệ giữa Mỹ với Afghanistan đã bắt đầu. Đó là chương mà chúng tôi sẽ dẫn dắt bằng chính sách ngoại giao của mình. Sứ mệnh quân sự đã kết thúc, sứ mệnh ngoại giao mới bắt đầu", Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken phát biểu hôm 30/8.

Theo The Hill, phát biểu của Ngoại trưởng Blinken là tín hiệu cho thấy sự công nhận của chính quyền Tổng thống Joe Biden đối với sự cầm quyền của lực lượng Taliban ở Afghanistan, hơn 2 tuần sau khi nhóm này lật đổ chính phủ do phương Tây hậu thuẫn ở Kabul.

"Trong tương lai, bất kỳ sự can dự nào với chính phủ do Taliban lãnh đạo ở Kabul sẽ được thúc đẩy bởi một điều duy nhất, đó là những lợi ích quốc gia quan trọng của chúng tôi. Mỗi bước đi của chúng tôi sẽ không dựa trên những gì mà chính phủ do Taliban lãnh đạo tuyên bố, mà dựa trên những gì họ làm để thực hiện đúng các cam kết của mình", Ngoại trưởng Blinken nói thêm.

Ông Blinken cũng công bố kế hoạch của Mỹ trong những tuần sắp tới, sau khi Mỹ rút toàn bộ lực lượng khỏi Afghanistan.

Thứ nhất, Mỹ đã đình chỉ hiện diện ngoại giao ở Kabul và chuyển các hoạt động của cơ quan ngoại giao đến Doha, Qatar. Hiện tại, Mỹ sử dụng cơ sở ở Doha để quản lý hoạt động ngoại giao với Afghanistan, bao gồm các vấn đề lãnh sự, hỗ trợ nhân đạo, làm việc với các đồng minh, đối tác và các bên liên quan trong khu vực và quốc tế để điều phối hoạt động và gửi thông điệp tới Taliban.

Thứ hai, Mỹ sẽ tiếp tục nỗ lực không ngừng để giúp công dân Mỹ, công dân nước ngoài và người Afghanistan rời khỏi Afghanistan nếu họ muốn. Ông Blinken cho biết vẫn còn một số lượng nhỏ người Mỹ đang ở Afghanistan và muốn rời đi. Ngoài ra, Mỹ cũng nỗ lực để sơ tán những người Afghanistan từng làm việc cho Mỹ và có nguy cơ bị trả đũa sau khi Mỹ rút đi.

Thứ ba, Mỹ cũng yêu cầu Taliban bảo đảm cam kết cho phép việc tự do rời khỏi Afghanistan. Ông Blinken nhấn mạnh Taliban đã cam kết để bất kỳ ai có giấy tờ hợp lệ được rời khỏi Afghanistan một cách an toàn và trật tự.

Thứ tư, Mỹ sẽ đảm bảo việc rời đi an toàn của những người muốn rời khỏi Afghanistan.

Thứ năm, Mỹ vẫn sẽ tập trung vào vấn đề chống khủng bố. Ông Blinken nhắc lại cam kết của Taliban về việc ngăn chặn các nhóm khủng bố sử dụng lãnh thổ Afghanistan làm căn cứ cho các hoạt động bên ngoài có thể đe dọa Mỹ hoặc các đồng minh của Mỹ, bao gồm al-Qaida và kẻ thù "không đội trời chung" của Taliban, ISIS-K.

Ông Blinken yêu cầu Taliban thực hiện cam kết về tự do đi lại, tôn trọng các quyền cơ bản của người dân Afghanistan, bao gồm phụ nữ và người dân tộc thiểu số, duy trì các cam kết chống khủng bố, không thực hiện bạo lực trả đũa đối với những người chọn ở lại Afghanistan, đồng thời thành lập một chính phủ toàn diện có thể đáp ứng nhu cầu và phản ánh nguyện vọng của người dân Afghanistan.

Thứ sáu, Mỹ sẽ tiếp tục hỗ trợ nhân đạo cho người dân Afghanistan trong bối cảnh hàng triệu người bị mất nhà cửa, đối mặt với nạn đói và dịch bệnh. Ông Blinken cho biết Mỹ sẽ tiếp tục trừng phạt Taliban, và viện trợ sẽ không được chuyển qua kênh chính phủ mà thông qua các tổ chức độc lập như Liên Hợp Quốc hay các tổ chức phi chính phủ. Ông cũng đề nghị Taliban không cản trở nỗ lực hỗ trợ nhân đạo này.

Thứ bảy, Mỹ sẽ tiếp tục chính sách ngoại giao quốc tế rộng rãi của mình đối với vấn đề Afghanistan và nhiều vấn đề khác.

"Taliban muốn tìm kiếm tính chính danh và hỗ trợ quốc tế. Thông điệp của chúng tôi là, họ sẽ phải tìm cách để giành được tính chính danh và sự hỗ trợ", Ngoại trưởng Mỹ nhấn mạnh.