Panama phản bác tuyên bố "đang giành lại kênh đào" của Tổng thống Trump

Tổng thống Panama José Rául Mulino đã cáo buộc người đồng cấp Mỹ Donald Trump "nói không đúng sự thật" về việc Washington giành lại kênh đào Panama.

"Một lần nữa, Tổng thống Trump đang nói không đúng sự thật. Kênh đào Panama đang không ở trong quá trình thu hồi", ông Mulino viết trên X.

"Thay mặt cho Panama và toàn thể người dân Panama, tôi phản đối sự xúc phạm mới này đối với sự thật và phẩm giá của chúng tôi với tư cách là một quốc gia", ông Mulino viết vào ngày 5/3, sau khi ông Trump tuyên bố rằng chính quyền của ông đã bắt đầu giành lại tuyến đường thủy quan trọng này.

"Để tăng cường hơn nữa an ninh quốc gia, chính quyền của tôi sẽ giành lại kênh đào Panama, và chúng tôi đã bắt đầu làm điều đó. Chúng tôi đang lấy lại nó", ông Trump nói trong bài phát biểu hôm 4/3 trước quốc hội nước này.

Những phát biểu của ông Trump được đưa ra chỉ vài giờ sau khi dưới áp lực ngày càng tăng từ Washington, công ty Hutchison có trụ sở ở Hong Kong (Trung Quốc) cho biết họ đã đồng ý bán các cảng quan trọng của kênh đào Panama cho một tập đoàn do Mỹ dẫn đầu.

Tập đoàn CK Hutchison Holdings thông báo họ sẽ bán 90% cổ phần trong Công ty Cảng Panama (PPC) và một loạt các cảng khác mà Trung Quốc không kiểm soát cho một nhóm do công ty quản lý tài sản BlackRock đứng đầu.

Bên bán sẽ nhận được 19 tỷ USD tiền mặt, theo thông báo của công ty.

CK Hutchison khẳng định rằng thỏa thuận này không liên quan đến cam kết của ông Trump về việc "giành lại" quyền kiểm soát kênh đào.

Công ty con của Hutchison, PPC, đã vận hành các cảng Balboa và Cristóbal ở hai đầu Thái Bình Dương và Đại Tây Dương của tuyến đường thủy xuyên lục địa này trong nhiều thập niên.

Tuy nhiên, kể từ khi nhậm chức vào tháng 1, ông Trump đã nhiều lần cáo buộc rằng Trung Quốc kiểm soát kênh đào, một công trình chiến lược quan trọng mà trước đây Mỹ từng quản lý.

Ngoại trưởng Marco Rubio phát biểu ngày 30/1 rằng ông "không có chút nghi ngờ nào" về việc Trung Quốc có kế hoạch dự phòng để đóng cửa kênh đào Panama trong trường hợp xảy ra xung đột với Mỹ, và Washington dự định giải quyết mối đe dọa an ninh quốc gia này.

Ông Trump cũng không loại trừ khả năng tiến hành sử dụng biện pháp quân sự để giành lại quyền kiểm soát, làm dấy lên các cuộc biểu tình giận dữ và một đơn khiếu nại lên Liên Hợp Quốc từ quốc gia Trung Mỹ này.

Từ năm 1999, kênh đào đã được quản lý bởi Cơ quan Kênh đào Panama (ACP), một thực thể tự trị có hội đồng quản trị do Tổng thống Panama và Quốc hội bổ nhiệm.

Tuyến đường thủy dài 80 km này xử lý 5% thương mại hàng hải toàn cầu và 40% lưu lượng container của Mỹ.

Trung Quốc liên tục phủ nhận việc can thiệp vào kênh đào.

"Kênh đào được điều hành 100% bởi người Panama. Chúng tôi là một thực thể tự trị. Không có sự quản lý của Trung Quốc đối với kênh đào", Ilya Espino de Marotta, phó giám đốc kênh đào Panama, nói với Guardian vào tháng 1.