Những vấn đề bị bỏ quên trong năm 2009

Thứ bảy, 19/12/2009 - 07:32

(Dân trí) – Năm nay, thế giới nói hiều đến khủng hoảng kinh tế mà dường như quên đi “hiểm họa cắt giảm” ở châu Âu, nói nhiều đến biến đổi khí hậu mà quên nguy cơ thiếu nước ngọt, hay nói nhiều đến khủng bố mà quên không nhắc đến một “thiên đường” của khủng bố...

Sau đây là ít nhất 5 điều bị thế giới lãng quên trong năm 2009:

Châu Âu: Chính trị và vấn đề cắt giảm chi tiêu

Khắp châu Âu, nguồn thu từ thuế giảm mạnh và chi phí tăng đã khiến các chính phủ bắt buộc phải kiềm chế thâm hụt ngân sách thông qua việc cắt giảm chi tiêu. Trường hợp cá biệt nhất là Hy Lạp. Hy Lạp hiện là quốc gia có mức nợ công cao nhất trong Liên minh châu Âu (EU) tương đương với 112,6% tổng sản phẩm quốc nội trong năm nay và tỷ lệ này sẽ tăng lên đến 114% vào năm tới – những con số đang làm chấn động cả khu vực đồng euro. Nguyên nhân là nước này đã phảităng ngân sách chi tiêu trong lúc thu nhập của Nhà nước thì cạn dần vì khó khăn kinh tế. Bộ trưởng Kinh tế Hy Lạp đã quy trách nhiệm “tiêu tiền quá trớn” này cho chính phủ tiền nhiệm. Trong khi đó, tân chính phủ mới chỉ lên cần quyền hơn 50 ngày qua đã cố gắng cắt giảm chi tiêu.

Những vấn đề bị bỏ quên trong năm 2009 - 1

Chính phủ nhiều nước châu Âu đang thi nhau cắt giảm chi tiêu

Nhưng cắt giảm chi tiêu lại dẫn đến những vấn đề xã hội - chính trị, tác động ngược trở lại đến nền kinh tế. Việc Chính phủ Romania sụp đổ hồi tháng 10 có khả năng gây nguy hiểm cho chương trình cải cách và một chương trình của IMF. Chính trị cũng được xem là đang cản trở những thay đổi về chính sách ở Ba Lan, Latvia, Hungary và CH Séc.

Bế tắc hạt nhân của Iran ảnh hưởng đến giá dầu và các thị trường châu Âu

Thế giới có vẻ chỉ để ý đến thái độ của Iran và các cường quốc phương Tây đang lo ngại về chương trình hạt nhân của Tehran, mà ít thấy đề cập đến nguy cơ bất đồng này có thể tác động đến giá dầu và các thị trường ở châu Âu.

Nếu các cuộc thương lượng giữa Iran và phương Tây thất bại, Mỹ có thể tìm kiếm biện pháp trừng phạt quốc tế hà khắc hơn hoặc áp đặt các biện pháp đơn phương. Và nếu căng thẳng hiện nay tiếp tục leo thang, bất kỳ hành động quân sự nào của Mỹ hay của Israel đều có thể dẫn đến hành động trả đũa nhằm vào các tuyến đường xuất khẩu dầu qua vùng Vịnh. Thế giới sẽ đứng trước một cuộc chiến dầu mỏ thực sự.

Những vấn đề bị bỏ quên trong năm 2009 - 2

Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ mới đây thăm Iraq, dọa áp đặt những trừng phạt mới với Iran

Hiện tượng El Nino tác động mạnh nhất đến châu Phi

Bất chấp những tin tức thổi phồng về doanh số khai mỏ và các cuộc cải tổ thị trường tự do, hầu hết các nước thuộc tiểu vùng sa mạc Sahara vẫn phải phụ thuộc nặng nề vào nông nghiệp để lấy lương thực, xuất khẩu, tạo công ăn việc làm và hỗ trợ tăng trưởng kinh tế. Nhưng hiện tượng thời tiết El Nino đang phát triển ở Thái Bình Dương có thể hủy hoại những nỗ lực của người dân khu vực.

Dự báo thời tiết dự đoán El Nino có thể mang đến một cuộc khủng hoảng mới cho cả khu vực ở Đông và Nam Phi khi gây ra tình trạng hạn hán và lũ lụt nghiêm trọng. Điều này có thể châm ngòi cho những nguy cơ chính trị và các cuộc nổi dậy ở châu lục nghèo nhất thế giới này.

Những vấn đề bị bỏ quên trong năm 2009 - 3

El Nino sẽ là hiểm họa với châu Phi

Nguồn nước - Thách thức của châu Á

Nhu cầu về nước sạch trên toàn thế giới đang tăng mạnh trong khi nguồn cung ngày càng bất ổn. Hiện nay, cứ một trong sáu người dân trên toàn thế giới, tương đương khoảng hơn một tỷ người, không có đủ nguồn nước an toàn để sử dụng. Theo đánh giá của Liên Hợp quốc, đến năm 2025, phân nửa các quốc gia trên thế giới sẽ phải đối mặt với tình trạng căng thẳng về nước hoặc thiếu nước thực sự.

Khổ sở vì lũ lụt, nhưng vấn nạn chung nêu trên của thế giới đặc biệt nghiêm trọng ở châu Á. Trong khi châu Á là nơi cư ngụ của hơn phân nửa dân số thế giới, thì lượng nước lại không tương ứng. Tính toán cho thấy trung bình mỗi năm một đầu người tại châu Á chỉ có hơn 3.900 mét khối nước sinh hoạt. Châu Á lại chiếm đến 2/3 của mức tăng dân số thế giới và với mức độ tăng như hiện nay thì trong vòng 10 năm nữa, sẽ có thêm gần 500 triệu người.

Những vấn đề bị bỏ quên trong năm 2009 - 4

Ở Ấn Độ, thiếu nước ngọt ngay trong lòng thủ đô New Delhi

Somalia- Quả bom hẹn giờ bị bỏ quên trong cuộc chiến chống khủng bố

Quốc tế đổ dồn chú ý vào quyết định của Mỹ, Anh cùng các nước chủ chốt gửi thêm hàng chục nghìn quân tới Afghanistan để chiến đấu chống Taliban và khủng bố Al Qaeda, trong khi lại bỏ qua những xung đột khác trên thế giới, trong đó phải nói đến Somalia, một quả bom hẹn giờ của khủng bố.

Cũng như Afghanistan, Somalia có các nhánh của al-Qaeda, mà theo Nathan Mugisha, Tư lệnh lực lượng gìn giữ hòa bình của Liên minh châu Phi (AU) ở Somalia, là đang trở nên lớn mạnh hơn. Một tổ chức nổi dậy chống chính phủ Somalia có liên hệ với al-Qaeda đã nắm giữ các vị trí chiến lược trọng yếu dọc đường biên giới của Somalia với Kenya. Tổ chức này đã tuyển mộ thanh niên từ các vùng khác nhau trên thế giới, trong đó có châu Phi.