Ngoại trưởng Mỹ thừa nhận Taliban là "chính quyền Afghanistan trên thực tế"

"Taliban là chính quyền trên thực tế của Afghanistan. Đó là sự thật. Đó là kết quả khi một bên giành ưu thế trong một cuộc nội chiến", CNBC dẫn lời Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken tại một phiên điều trần trước Ủy ban Đối ngoại Hạ viện ngày 13/9.

Trong phiên điều trần kéo dài 3 giờ đồng hồ này, ông Blinken cũng bảo vệ chiến dịch rút quân của chính quyền Tổng thống Joe Biden khỏi Afghanistan.

"Chúng tôi đã đúng đắn khi quyết định chấm dứt cuộc chiến dài nhất của nước Mỹ. Chúng tôi đã đúng đắn khi quyết định không điều thế hệ thứ 3 của người Mỹ đến chiến đấu và hy sinh ở Afghanistan. Chúng tôi đã làm điều đúng đắn cho người dân và nỗ lực hết mình để di tản công dân của chúng ta khỏi đó. Chúng tôi đã làm điều đúng đắn để đưa 125.000 người Afghanistan đến nơi an toàn, và giờ đây, chúng tôi đang làm điều đúng đắn để buộc Taliban giữ cam kết với cộng đồng quốc tế, đảm bảo người dân có thể tiếp tục đi lại tự do và để đảm bảo rằng các quyền của người Afghanistan sẽ được tôn trọng", ông Blinken nói.

Đầu tháng này, Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Lloyd Austin đã né tránh câu hỏi của phóng viên liệu Mỹ có công nhận Taliban là chính quyền hợp pháp ở Afghanistan hay không. Ông nói: "Rất khó để đoán điều gì liên quan đến Taliban trong tương lai".

Chủ tịch Hội đồng Tham mưu trưởng Mỹ Mark Milley cũng có bình luận tương tự: "Chúng tôi không biết tương lai của Taliban sẽ ra sao. Tôi chỉ có thể nói bằng kinh nghiệm của cá nhân là một nhóm vũ trang bạo lực trong quá khứ và liệu họ có thay đổi hay không còn phải chờ xem".

Mỹ bắt đầu đưa lực lượng quân sự vào Afghanistan hồi tháng 10/2001, vài tuần sau vụ khủng bố 11/9. Thời điểm đó, Taliban đang nắm quyền ở Afghanistan và bị cáo buộc cho các thành viên al-Qaeda nương náu để thực hiện các vụ tấn công nhằm vào Tòa tháp đôi và Lầu Năm Góc của Mỹ.

Sau khi bị lật đổ, Taliban vẫn ấp ủ kế hoạch giành lại quyền lực ở Afghanistan. Hai mươi năm sau, kế hoạch của Taliban trở thành hiện thực. Taliban đã lật đổ chính quyền và quân đội Afghanistan do phương Tây hậu thuẫn chỉ sau một chiến dịch tiến công nhanh chóng.

Hôm 7/9, Taliban đã công bố nội các của chính phủ lâm thời Afghanistan gồm 33 thành viên của Taliban và các đồng minh. Phương Tây cho rằng, điều này đi ngược lại với cam kết của Taliban về việc lập một chính phủ toàn diện gồm các thành phần khác nhau ở Taliban. Một số nước tuyên bố sẽ chỉ công nhận Taliban là chính quyền hợp pháp nếu lực lượng này giữ cam kết lập chính phủ toàn diện và đảm bảo các quyền cơ bản của người dân Afghanistan.

Một đại diện Taliban cho biết, nội các hiện tại mới chỉ là lâm thời, trong tương lai, họ sẽ cho phép phụ nữ đảm nhận các vị trí trong chính quyền.