Châu Âu lên tiếng sau hội nghị thượng đỉnh Nga - Mỹ

“Các nhà lãnh đạo hoan nghênh nỗ lực của Tổng thống Donald Trump nhằm chấm dứt xung đột ở Ukraine và đạt được một nền hòa bình công bằng, bền vững”, tuyên bố của các nhà lãnh đạo châu Âu ngày 16/8 nêu rõ.

Tuyên bố tiếp tục: “Như Tổng thống Trump đã nói không có thỏa thuận cho đến khi thực sự có thỏa thuận. Như dự tính của Tổng thống Trump, bước tiếp theo giờ đây phải là các cuộc đàm phán, có sự tham gia của Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky, người mà ông sắp gặp”.

Các quan chức châu Âu cũng nhấn mạnh rằng họ sẵn sàng phối hợp với ông Trump và ông Zelensky hướng tới một hội nghị thượng đỉnh 3 bên với sự hậu thuẫn của châu Âu.

Họ tái khẳng định sự cần thiết phải có “các đảm bảo an ninh vững chắc” cho Ukraine, đồng thời nhấn mạnh rằng “không được áp đặt bất kỳ hạn chế nào đối với lực lượng vũ trang Ukraine hoặc hợp tác của nước này với các quốc gia thứ ba”. “Nga không thể có quyền phủ quyết đối với con đường gia nhập EU và NATO của Ukraine”, tuyên bố nói.

Tuyên bố được công bố bởi Chủ tịch Ủy ban châu Âu Ursula von der Leyen, Chủ tịch Hội đồng châu Âu Antonio Costa, Tổng thống Pháp Emmanuel Macron, Thủ tướng Italy Giorgia Meloni, Thủ tướng Đức Friedrich Merz, Thủ tướng Anh Keir Starmer, Tổng thống Phần Lan Alexander Stubb và Thủ tướng Ba Lan Donald Tusk.

Tuyên bố được đưa ra chỉ vài giờ sau khi Tổng thống Trump kết thúc cuộc hội đàm kéo dài 3 giờ với người đồng cấp Nga Vladimir Putin tại Alaska.

Sau cuộc họp mà ông mô tả là có tiến triển nhưng chưa đạt được thỏa thuận ngừng bắn hay hòa bình ở Ukraine, ông đã thông báo kết quả cho giới lãnh đạo Ukraine và NATO qua một cuộc điện đàm.

Theo trang Axios, ông Trump đã nói trong cuộc điện đàm rằng Nga không ủng hộ một lệnh ngừng bắn, mà muốn có một thỏa thuận toàn diện để chấm dứt xung đột. "Tôi cho rằng một thỏa thuận hòa bình nhanh chóng thì tốt hơn một lệnh ngừng bắn”, ông nói.

Trong một bài đăng trên Truth Social, Tổng thống Trump xác nhận đã thảo luận về hội nghị thượng đỉnh với Tổng thống Zelensky, một số nhà lãnh đạo EU và Tổng Thư ký NATO Mark Rutte.

“Tất cả đều thống nhất rằng cách tốt nhất để chấm dứt cuộc chiến giữa Nga và Ukraine là tiến thẳng tới một thỏa thuận hòa bình, điều này sẽ chấm dứt xung đột, chứ không phải chỉ là một thỏa thuận ngừng bắn thường không duy trì được lâu”, ông Trump viết.

Tổng thống Mỹ cũng xác nhận rằng ông và Zelensky sẽ đàm phán vào ngày 18/8 và “nếu mọi việc suôn sẻ, chúng tôi sẽ lên lịch một cuộc gặp với Tổng thống Putin”.

Trong nhiều tháng qua, Ukraine và các nước hậu thuẫn trong EU đã thúc đẩy một thỏa thuận ngừng bắn toàn diện tạm thời. Nga tuy không loại trừ ý tưởng này nhưng đã chỉ ra nhiều trở ngại nghiêm trọng, cho rằng một bước đi như vậy sẽ cho phép Kiev nhận thêm vũ khí từ phương Tây và tái tổ chức các đơn vị bị tổn thất trong khi quân Nga đang tận dụng ưu thế trên chiến trường.

Phát biểu tại hội nghị thượng đỉnh ở Alaska, ông Putin nhấn mạnh rằng một giải pháp “bền vững và lâu dài” sẽ đòi hỏi phải “loại bỏ những nguyên nhân gốc rễ của xung đột”.