1.300 thiết bị internet của Elon Musk ngừng hoạt động, Ukraine gặp khó

Khoảng 1.300 thiết bị đầu cuối của hệ thống internet vệ tinh Starlink đã ngừng hoạt động ở Ukraine vào tuần trước có thể do chưa trả phí dịch vụ, CNN dẫn 2 nguồn thạo tin cho biết hôm 4/11.

Diễn biến này làm gia tăng lo ngại Ukraine sẽ mất đi khả năng tiếp cận dịch vụ internet vệ tinh do công ty của tỷ phú Mỹ Elon Musk cung cấp khi họ đang tiến hành phản công lực lượng Nga trên toàn tuyến.

Theo nguồn tin, toàn bộ các bộ thu phát này Ukraine mua từ một công ty Anh hồi tháng 3 để sử dụng cho hoạt động tác chiến. Chúng dường như đã ngừng hoạt động từ ngày 24/10 vì không được thanh toán hóa đơn duy trì dịch vụ, gây nên thách thức lớn cho hoạt động của quân đội Ukraine.

Hai nguồn tin nói rằng, Bộ Quốc phòng Ukraine dường như đã biết trước được rằng họ không thể trả hóa đơn này, và họ đã đề nghị phía Anh hỗ trợ 3,25 triệu USD để giúp chi trả chi phí trong một tháng và luân chuyển các thiết bị để chúng không bị hỏng trong những giai đoạn quan trọng. Tuy nhiên, theo CNN, đề nghị này dường như chưa được đáp ứng.

Công ty mẹ của Starlink, SpaceX, đã cảnh báo với Lầu Năm Góc hồi tháng 10 rằng họ không thể trả hoàn toàn chi phí dịch vụ internet vệ tinh ở Ukraine thêm nữa. SpaceX cũng kêu gọi Mỹ chi trả cho khoản này. Với khoảng 25.000 thiết bị đầu cuối Starlink ở Ukraine, tỷ phú Musk ước tính, chi phí vận hành các hệ thống này có thể lên tới 400 triệu USD trong 12 tháng tới. Chưa tới 11.000 thiết bị đã được thanh toán chi phí vận hành vào thời điểm mà ông Musk viết thư cho Lầu Năm Góc.

Tuy nhiên, ông Musk sau đó đã thay đổi quan điểm khi nói rằng, SpaceX sẽ tiếp tục giúp đỡ Ukraine.

Mặt khác, một quan chức quốc phòng cấp cao của Mỹ nói với CNN rằng, SpaceX vẫn tiếp tục đàm phán với Lầu Năm Góc. Quan chức trên cho hay, Mỹ rất mong muốn ông Musk cam kết bằng văn bản sẽ tiếp tục hỗ trợ Ukraine vì Washington lo ngại rằng ông sẽ thay đổi ý định.

Về phía Ukraine, cố vấn Tổng thống Ukraine, ông Mykhaylo Podolyak, thừa nhận tầm quan trọng của Starlink. "Dù muốn hay không, ông Musk đã giúp chúng tôi vượt qua những thời khắc quan trọng nhất của chiến sự", ông bình luận trên Twitter, đồng thời nhấn mạnh, Ukraine sẽ "tìm cách để giữ Starlink hoạt động".

Starlink cho phép quân đội Ukraine sở hữu một hệ thống thông tin đáng tin cậy và mạnh mẽ. Quân nhân Ukraine sử dụng các hệ thống này để phối hợp các nhiệm vụ phản công hoặc yêu cầu hỗ trợ pháo binh. Trong khi đó, dân thường Ukraine dùng Starlink để giữ liên lạc với thân nhân ở trong và ngoài nước.

Sự đóng góp của ông Musk là quan trọng vì trong tác chiến hiện đại, với các đối thủ mạnh hơn, việc có một mạng lưới vệ tinh thông tin liên lạc mạnh mẽ được xem là "vũ khí" chiến lược.

Trong khi đó, Nga tin rằng Starlink là một mục tiêu hợp pháp, lập luận rằng Mỹ và các đồng minh của họ đã và đang sử dụng "các yếu tố của cơ sở hạ tầng không gian dân sự, bao gồm cả thương mại, cho mục đích quân sự".