Tiến sĩ Nguyễn Trọng Hiếu sinh năm 1988, là người con của quê hương An Giang. Anh từng là sinh viên lớp Kỹ sư tài năng Điện - Điện tử, Đại học Bách khoa TP. Hồ Chí Minh. Bằng sự nỗ lực và thành tích học tập xuất sắc, anh đạt học bổng du học toàn phần và thành danh tại nước ngoài. Vừa qua, Tiến sĩ Nguyễn Trọng Hiếu đã xuất sắc lọt vào Top 20 đề cử "Gương mặt trẻ Việt Nam tiêu biểu 2021", lĩnh vực nghiên cứu khoa học.

Anh hạnh phúc chia sẻ: "Tôi theo dõi và rất ấn tượng với những thành tích và đóng góp cho cộng đồng trong các lĩnh vực của tất cả các bạn ứng viên trong các năm gần đây. Tôi cảm thấy tự hào khi được đề cử cùng các tài năng trẻ của Việt Nam mình. Hy vọng những giải thưởng như thế này sẽ truyền cảm hứng cho nhiều bạn trẻ Việt Nam đang sinh sống trong và ngoài nước, tạo động lực phát triển trên nhiều lĩnh vực, góp phần xây dựng và bảo vệ Tổ quốc".

Hiện nay, có không ít những ý kiến trái chiều xoay quanh việc các tài năng trẻ định cư, làm việc tại nước ngoài thay vì tại Việt Nam. Anh Hiếu thẳng thắn nói: "Theo tôi, ở đâu cũng được, miễn là hướng về quê hương. Tích lũy kiến thức, xây dựng vị trí của mình thật vững chắc ở xứ người, đến thời điểm thích hợp thì giá trị đóng góp cho đất nước còn nhiều hơn gấp bội. Thực tế đã chứng minh, rất nhiều người Việt thành danh, định cư ở nước ngoài nhưng đóng góp của họ cho nước nhà vô cùng lớn".

Lên đường du học, Tiến sĩ Nguyễn Trọng Hiếu tiếp tục hành trình của mình tại một trường đại học ở Mỹ. Ở môi trường mới, anh Hiếu đã không ngừng trau dồi khả năng ngoại ngữ, học thêm kiến thức chuyên ngành và những kỹ năng mới để hoàn thiện mình hơn. Bằng sự nỗ lực cùng tinh thần ham học hỏi, cầu tiến, anh Hiếu đã tốt nghiệp với danh hiệu cao nhất toàn trường.

Anh nhận bằng Tiến sĩ tại Đại học Quốc gia Australia với đề tài vật liệu bán dẫn cho pin mặt trời. Chia sẻ về lý do lựa chọn đề tài, anh nói: "Biến đổi khí hậu khiến nhu cầu về các nguồn năng lượng sạch, rẻ và uy tín của xã hội tăng cao. Khoảng 10 năm trước, nghiên cứu về pin mặt trời là một vấn đề "hot". Bởi đây là một trong những giải pháp hiệu quả cho nguồn năng lượng tái tạo thân thiện với môi trường. Hơn nữa, thành phần chính của pin mặt trời cũng là nền tảng kiến thức của tôi - vật liệu bán dẫn. Vì vậy, tôi đã đi theo hướng nghiên cứu này".

Với những công trình nghiên cứu, thành tích giảng dạy và đóng góp cho cộng đồng, Tiến sĩ Nguyễn Trọng Hiếu đáp ứng được các yêu cầu của hệ thống khoa bảng ở Australia để trở thành nghiên cứu viên, giảng viên cao cấp vào năm 2019. Anh được thăng bậc vào đầu năm 2020. Hiện nay, anh Hiếu là nghiên cứu viên, giảng viên cao cấp ngành Năng lượng điện mặt trời, Đại học Quốc gia Australia.

Khối lượng công việc nghiên cứu không những rất lớn mà còn đối diện với nhiều thất bại trong suốt quá trình. "Để hạn chế rủi ro, khắc phục khó khăn và làm tăng lợi ích của điện Mặt trời, tôi và nhóm nghiên cứu của mình đã và đang cố gắng tìm ra các cấu trúc pin mới với hiệu suất cao hơn, nghiên cứu thêm phương pháp phát hiện lỗi trong pin nhanh và chính xác hơn", anh Hiếu chia sẻ.

Hiện nay, các phương pháp đo đạc quang học của nhóm anh nghiên cứu được nhiều trường đại học và viện nghiên cứu trên thế giới sử dụng bởi độ hiệu quả và tính ứng dụng cao. "Các phương pháp đo đạc của tôi có thể cho ra hình ảnh của khiếm khuyết trên vật liệu nhanh hơn, hiệu quả hơn và dễ dàng hơn so với các phương thức truyền thống, từ đó giúp các kỹ sư và nhà khoa học khám phá ra các cấu trúc pin tiên tiến với hiệu suất tốt hơn", anh Hiếu kỳ vọng.

Bên cạnh đó, Tiến sĩ Nguyễn Trọng Hiếu còn sáng lập hai phòng thí nghiệm về quang học tại Đại học Quốc gia Australia, được hơn 50 người nhà nghiên cứu từ 9 nhóm khác nhau tại đây sử dụng. Anh cho biết: "Phòng thí nghiệm đã giúp tôi tạo ra nhiều đề tài, hợp tác với rất nhiều nhóm nghiên cứu trên thế giới".

Tiến sĩ nói thêm: "Việc vận hành phòng thí nghiệm khó khăn hơn thực hiện một thí nghiệm rất nhiều. Từ khâu an toàn lao động, quy trình vận hành, đào tạo và quản lý người dùng, đến khâu bảo trì hằng năm… mọi thứ đều phải rõ ràng và hợp lệ. Tất cả trách nhiệm đều nằm trên vai của người chủ phòng thí nghiệm".

Tình hình dịch bệnh phức tạp khiến công việc nghiên cứu bị ảnh hưởng. Anh Hiếu bộc bạch: "Tôi không thể gửi sinh viên của mình đến các viện nghiên cứu đối tác để trao đổi và nghiên cứu. Các phòng thí nghiệm của tôi cũng bị giới hạn thời gian làm việc và số lượng người, làm chậm tiến độ các dự án đáng kể. Để thích ứng, chúng tôi phải sắp xếp thời gian biểu rất chặt chẽ để tận dụng thời gian vào phòng thí nghiệm phù hợp và an toàn nhất. Hơn nữa, phương pháp họp trực tuyến cũng được tận dụng triệt để".

Tiến sĩ Nguyễn Trọng Hiếu sở hữu những công trình nghiên cứu khoa học đặc biệt xuất sắc, thu hút những khoản tài trợ lớn. Ngoài ra, anh còn là tác giả của hàng loạt bài báo trên các tập san khoa học quốc tế danh tiếng, hội nghị quốc tế về năng lượng điện mặt trời… Các công trình nghiên cứu của anh Hiếu được chọn làm trang bìa hoặc trang đầu của các tập san khoa học uy tín và đã được vinh danh trên hơn 100 mặt báo toàn cầu.

Trong tương lai, Tiến sĩ Nguyễn Trọng Hiếu sẽ tiếp tục cải tiến phương pháp đo đạc và lý thuyết của mình hoàn chỉnh và đầy đủ hơn. Anh cũng sẽ tiếp tục khám phá thêm các công nghệ mới, quảng bá phương pháp đo đạc của mình đến nhiều nhóm nghiên cứu trên thế giới. Hơn nữa, anh cũng mong muốn tuyển thêm hoặc giúp đỡ nhiều sinh viên Việt Nam vào nhóm mình, đào tạo họ trở thành các nhà khoa học ưu tú, góp phần khẳng định trí tuệ Việt Nam trên trường quốc tế.

Từ những trải nghiệm, kinh nghiệm của bản thân, Tiến sĩ Nguyễn Trọng Hiếu hy vọng các bạn trẻ đặc biệt là các bạn trẻ yêu thích nghiên cứu khoa học sẽ cố gắng học hỏi, tiếp thu kiến thức và kinh nghiệm của người đi trước, xác định rõ mục tiêu của bản thân, bước từng bước, quyết tâm chinh phục nó. Nếu thành công chưa tới, anh mong các bạn không nản chí, không bỏ cuộc.

Nội dung: Diệu An

Thiết kế: Khương Hiền

Ảnh: NVCC