Tổng thống Mỹ dùng quyền đặc biệt cắt gần 5 tỷ USD viện trợ nước ngoài

Tổng thống Donald Trump đã thông báo cho Quốc hội rằng ông đang tiến hành hủy khoản viện trợ nước ngoài trị giá 4,9 tỷ USD đã được Quốc hội phê chuẩn, bằng cách sử dụng một biện pháp khá hiếm gọi là "hủy chi bằng quyền lực đặc biệt".

Đây là một biện pháp đặc biệt theo Đạo luật Kiểm soát Giữ lại Ngân sách của Mỹ, cho phép tổng thống đề xuất hủy bỏ các khoản chi đã được Quốc hội phê duyệt nhưng chưa giải ngân.

“Lần đầu tiên sau gần 50 năm, Tổng thống sử dụng quyền hạn theo Đạo luật Kiểm soát Giữ lại Ngân sách để triển khai hủy chi bằng quyền lực đặc biệt, nhằm cắt khoản tiền viện trợ nước ngoài trị giá 4,9 tỷ USD, vốn đi ngược lại ưu tiên "Nước Mỹ là trên hết" của Tổng thống”, Ngoại trưởng Marco Rubio cho biết trong một tuyên bố.

Tổng thống Trump đã thông báo cho các nhà lập pháp về quyết định trong một bức thư hôm 28/8, nói rằng ông sẽ hủy 4,9 tỷ USD từ Bộ Ngoại giao, Cơ quan Phát triển Quốc tế Mỹ (USAID) và các chương trình viện trợ quốc tế.

Số tiền này bao gồm 3,2 tỷ USD từ các chương trình hỗ trợ phát triển của USAID, 393 triệu USD từ các hoạt động gìn giữ hòa bình của Bộ Ngoại giao, 322 triệu USD từ Quỹ Dân chủ của Bộ Ngoại giao và hơn 444 triệu USD viện trợ gìn giữ hòa bình khác.

Thông báo ngày 28/8 cũng kích hoạt khoảng thời gian 45 ngày đóng băng khoản ngân sách nói trên để Quốc hội xem xét.

Trong thời gian này, nếu Quốc hội không thông qua một đạo luật chính thức để cắt giảm, số tiền sẽ được giải ngân trở lại như ban đầu. Tuy nhiên, do đề xuất được gửi trong vòng 45 ngày trước khi kết thúc năm tài khóa, khoản tiền này gần như chắc chắn sẽ hết hiệu lực và bị hủy bỏ mà không cần Quốc hội phải hành động.

Các nhà lập pháp Dân chủ đã bày tỏ sự không đồng thuận với việc này. Thượng nghị sĩ Susan Collins cho rằng, động thái của ông Trump diễn ra rất sát thời điểm kết thúc năm tài khóa nên nó dường như được thực hiện nhằm hủy chi mà không có sự phê chuẩn của Quốc hội, nên có thể bị coi là không hợp lệ.  

Tuy nhiên, một quan chức Nhà Trắng nói với báo giới rằng chính quyền “đứng trên cơ sở pháp lý vững chắc” với động thái này.