VinFast và bài toán Net Zero 2040: Giải ESG là cú hích để đi nhanh, đi đúng

Gần một năm sau khi VinFast được vinh danh tại Vietnam ESG Awards 2024 do báo Dân trí tổ chức, câu chuyện phát triển bền vững của doanh nghiệp xe điện này tiếp tục có những bước tiến lớn.

Trong bối cảnh tiêu chuẩn ESG ngày càng trở thành tấm vé để tham gia chuỗi cung ứng toàn cầu, tiếp cận dòng vốn xanh và giữ niềm tin của người tiêu dùng, giải thưởng vừa là sự ghi nhận vừa là phép thử: doanh nghiệp sẽ biến cam kết thành hệ thống quản trị và thói quen vận hành ra sao.

VinFast đặt ESG song hành với chiến lược điện hóa giao thông và mục tiêu Net Zero vào năm 2040. Các nỗ lực được triển khai từ hạ tầng sạc, tiết kiệm năng lượng trong vận hành, đến quản lý chuỗi cung ứng và vòng đời sản phẩm, để những tuyên bố không nằm lại trên giấy.

Trong cuộc phỏng vấn với phóng viên báo Dân trí, ông David Edgardo, Giám đốc Môi trường, Bền vững, Quản trị ESG của VinFast đã cùng nhìn lại ý nghĩa của giải thưởng, những thay đổi sau gần một năm và các ưu tiên cho giai đoạn tiếp theo.

Hướng tới mục tiêu Net Zero vào năm 2040

Gần tròn 1 năm kể từ khi VinFast được vinh danh tại Vietnam ESG Awards 2024 do Báo Dân trí tổ chức, khi nhìn lại, ý nghĩa lớn nhất của giải thưởng này đối với VinFast là gì, cả ở góc độ thương hiệu lẫn chiến lược phát triển bền vững dài hạn?

- Giải thưởng Vietnam ESG Awards 2024 là minh chứng rõ nét cho vị thế tiên phong và cam kết nghiêm túc của VinFast trong thực thi ESG. Việc lan tỏa hình ảnh thương hiệu gắn liền với trách nhiệm xã hội giúp củng cố niềm tin của cộng đồng và nhân sự nội bộ đối với thương hiệu, đồng thời tạo lợi thế cạnh tranh khi VinFast tham gia vào chuỗi cung ứng toàn cầu hay tiếp cận các nguồn vốn xanh quốc tế.

Giải thưởng cũng là đòn bẩy để VinFast hoàn thiện hệ thống quản trị chuyên nghiệp và minh bạch. Việc thực hành tốt ESG giúp chúng tôi đáp ứng các tiêu chuẩn khắt khe của đối tác và nhà đầu tư, đồng thời thúc đẩy mạnh mẽ quá trình chuyển đổi sang mô hình tăng trưởng xanh, hướng tới mục tiêu Net Zero vào năm 2040.

Thời điểm vừa nhận giải, ESG vẫn còn là khái niệm tương đối mới với nhiều doanh nghiệp Việt Nam. Với riêng VinFast, giải thưởng đó đã tạo ra những thay đổi cụ thể nào trong tư duy quản trị, cách ra quyết định của ban lãnh đạo và việc lồng ghép ESG vào chiến lược kinh doanh trong một năm qua?

- Trong năm qua, chúng tôi đã công bố chiến lược Net Zero đến 2030, tầm nhìn đến 2040, với trọng tâm là nhiệm vụ 3E (Điện hóa - Tiết kiệm năng lượng - Xanh hóa năng lượng). Trong đó, chúng tôi xác định một số mục tiêu và hành động cụ thể như sau:

Khuyến khích, vận động cán bộ công nhân viên VinFast và gia đình sử dụng phương tiện giao thông điện để di chuyển.

Mở rộng số lượng trạm sạc tại khu vực thành thị, khu dân cư đông đúc và tại các trạm dừng nghỉ của các tuyến đường cao tốc, sân bay, cảng biển để đảm bảo cơ sở hạ tầng đáp ứng sự phát triển của xe điện.

Xây dựng văn hóa tiết kiệm năng lượng và đổi mới sáng tạo.

Đặt ra các mục tiêu về tiết kiệm năng lượng và cải tiến liên tục cho tất cả cán bộ công nhân viên và phòng ban; thúc đẩy đầu tư hệ thống điện năng lượng mặt trời áp mái. Đặc biệt với nhà máy Hải Phòng, chúng tôi đang triển khai lắp đặt điện áp mái trên các mái nhà xưởng với công suất dự kiến khoảng 30MW.

Giải thưởng Vietnam ESG Awards 2024 đã góp phần tạo động lực để VinFast ưu tiên hợp tác với các nhà cung cấp, đối tác có tiêu chuẩn ESG cao để đảm bảo chuỗi giá trị bền vững.

Tính đến cuối năm 2024, 80% nhà cung cấp Cấp 1 của VinFast đã ký cam kết tuân thủ về Chính sách chuỗi cung ứng bền vững và Quy tắc ứng xử Nhà cung cấp của VinFast. Chúng tôi sẽ tiếp tục triển khai việc này để đảm bảo chuỗi giá trị bền vững cho VinFast.

Ở trụ cột Môi trường, VinFast đã có những bước tiến và hành động cụ thể nào để cho thấy mình xứng đáng với danh hiệu ESG đã được trao?

- Chúng tôi đã tham gia cam kết khí hậu The Climate Pledge cùng với các công ty, doanh nghiệp lớn hàng đầu thế giới, trong đó cam kết đạt Net Zero vào năm 2040, sớm hơn so với Thỏa thuận Paris và cam kết của Việt Nam tại COP26.

Chúng tôi cũng đã ký kết với nhiều doanh nghiệp, tổ chức đối tác trong nước và quốc tế để cùng thúc đẩy mạnh mẽ các mục tiêu chuyển đổi xanh, hướng tới tương lai phát triển bền vững.

Tầm quan trọng của hệ thống báo cáo và cơ chế kiểm soát nội bộ

Với trụ cột Xã hội, các chương trình tạo việc làm, phát triển nguồn nhân lực, an toàn lao động và hỗ trợ cộng đồng quanh các khu vực nhà máy của VinFast đã được cập nhật hay mở rộng ra sao trong năm vừa qua?

- Trong năm qua, VinFast đã được Tạp chí TIME (Mỹ) xếp thứ 101 trong danh sách 500 công ty thuộc top “Công ty tốt nhất châu Á - Thái Bình Dương 2025”.

VinFast được đánh giá thuộc nhóm công ty “định hình vị thế của khu vực trên bản đồ kinh tế thế giới”. Sự kiện này cho thấy vai trò ngày càng gia tăng của VinFast trong việc đóng góp vào sự phát triển bền vững của kinh tế, xã hội khu vực châu Á - Thái Bình Dương.

VinFast cũng thường xuyên tổ chức các khóa đào tạo chuyên sâu cho công nhân và kỹ sư, đồng thời tạo điều kiện cho sinh viên nhiều trường Đại học, Cao đẳng thực tập toàn thời gian, qua đó có cơ hội tiếp cận với những công nghệ sản xuất ô tô mới nhất.

Khi ra trường, những sinh viên này sẽ được VinFast hỗ trợ, giới thiệu việc làm, tuyển dụng vào các vị trí phù hợp ở các đơn vị thành viên.

VinFast cũng liên tục tuyển dụng nhân sự địa phương cho các nhà máy tại Hải Phòng, Hà Tĩnh, đóng góp tích cực cho an sinh xã hội.

Đồng thời, chúng tôi cũng đã đẩy mạnh các hệ thống quản lý an toàn theo tiêu chuẩn ISO 45001: 2018 - bảo hộ lao động cho cán bộ nhân viên, tạo môi trường làm việc an toàn và trang bị đầy đủ trang thiết bị bảo hộ cho người lao động.

Về trụ cột Quản trị, VinFast đã kiện toàn bộ phận ESG, cơ chế giám sát, hệ thống báo cáo và các chỉ số nội bộ như thế nào để bảo đảm các cam kết ESG không chỉ dừng ở chiến lược mà thực sự đi vào vận hành hàng ngày trong doanh nghiệp?

- VinFast đã thực hiện nhiều bước quan trọng để kiện toàn trụ cột Quản trị ESG, đảm bảo cam kết không chỉ nằm trên giấy mà được vận hành hàng ngày trong mọi hoạt động.

VinFast có bộ phận Môi trường - Bền vững - Quản trị (ESG) chuyên trách, với vai trò phối hợp chặt chẽ cùng Ban lãnh đạo và các Bộ phận/Phòng ban khác để triển khai chiến lược ESG toàn diện.

Bộ phận ESG trực tiếp chịu trách nhiệm về các hoạt động liên quan đến ESG, quản lý hoạt động và báo cáo ESG nội bộ lẫn bên ngoài.

Chúng tôi thường xuyên có những báo cáo minh bạch lên Ban lãnh đạo và cổ đông, như Báo cáo Phát triển bền vững được xuất bản thường niên, chiến lược Net Zero tới 2030, tầm nhìn 2040.

Các tài liệu quản trị như Corporate Governance Guidelines, Code of Conduct, Audit Committee Charter được triển khai rõ ràng và được công bố trên website chính thức của VinFast, giúp nâng độ tin cậy với nhà đầu tư và cổ đông.

VinFast cũng đã đưa ESG vào KPIs nội bộ, có hệ thống quản lý và chỉ số đo lường định kỳ về phát thải, năng lượng, nhân sự và vận hành chuỗi cung ứng bền vững. Các KPIs này được thực hiện, theo dõi và báo cáo định kỳ.

Dựa trên bảng chấm điểm từ Sustainalytics, VinFast liên tục hoàn thiện các chính sách để nâng hạng qua hệ thống báo cáo và cơ chế kiểm soát nội bộ.

Việc kiện toàn Bộ phận ESG, xây dựng cơ chế giám sát đa tầng và tạo hệ thống báo cáo và KPIs nội bộ đã giúp VinFast đảm bảo ESG trở thành phần không thể thiếu trong quản trị doanh nghiệp, đi vào vận hành hàng ngày.

VinFast là một trong những doanh nghiệp tiên phong chuyển dịch sang xe điện, đóng góp vào mục tiêu giảm phát thải của cả hệ sinh thái Vingroup. Ông có thể chia sẻ một vài chỉ số, cột mốc hoặc kết quả cụ thể mà VinFast dùng để tự đánh giá đóng góp ESG của mình trong năm vừa qua, đặc biệt ở khía cạnh giảm phát thải và sử dụng năng lượng sạch?

- Tính đến hết 9 tháng đầu năm 2025, VinFast đã giao 110.362 xe ô tô điện và 234.536 xe máy điện, xe đạp điện cho khách hàng trên toàn cầu.

Tại Việt Nam, tính đến hết tháng 11, VinFast đã bàn giao ra thị trường 147.450 xe ô tô điện các loại, góp phần tích cực vào giảm ô nhiễm không khí.

VinFast đã công bố chiến lược Net Zero đến 2030, tầm nhìn 2040 trên website của công ty vào tháng 1 với nhiệm vụ 3E (Điện hóa - Tiết kiệm năng lượng - Xanh hóa năng lượng).

VinFast đã triển khai hệ thống điện mặt trời trên mái nhà tại nhà máy Hải Phòng với công suất dự kiến khoảng 30MW.

Tỷ lệ nội địa hóa cao của các dòng sản phẩm giúp chúng tôi tăng cường khả năng truy xuất nguồn gốc và tuân thủ các yêu cầu EPR về thu hồi linh kiện.

VinFast đã hợp tác với các đối tác quốc tế như Marubeni, BatX Energies để tái chế và tái sử dụng pin xe điện thành Hệ thống Lưu trữ Năng lượng Pin (BESS).

VinFast cũng sử dụng các vật liệu bền vững như nhựa tái chế, vải sinh thái… và các bộ phận dạng mô-đun để đơn giản hóa việc tháo dỡ và tái chế.

ESG là con đường doanh nghiệp phải đi

Từ hành trình của VinFast sau khi nhận giải ESG của báo Dân trí, đại diện đơn vị muốn gửi gắm thông điệp gì tới cộng đồng doanh nghiệp Việt Nam đang bắt đầu triển khai ESG? Trong 1 đến 3 năm tới, VinFast đặt ra những mục tiêu mới nào để tiếp tục xứng đáng với danh hiệu này cũng như nâng tầm chuẩn ESG của mình?

- Như Giáo sư Nguyễn Đức Khương đã nhận định tại Vietnam ESG Awards, ESG giờ là con đường doanh nghiệp phải đi chứ không chỉ là hướng đi lý tưởng.

Chúng tôi cũng muốn nhấn mạnh rằng: ESG không chỉ là lựa chọn, mà là tương lai bắt buộc. Ngoài ra, từ thực tiễn triển khai tại tập đoàn Vingroup, chúng tôi muốn gửi gắm thông điệp rằng không doanh nghiệp nào có thể giải quyết thách thức môi trường và xã hội một mình, chúng ta cần một cộng đồng hợp lực để nâng chuẩn ESG trên toàn chuỗi giá trị.

Trong 1-3 năm tới, VinFast đã đặt ra các mốc chiến lược nhằm tiếp tục nâng tầm chuẩn ESG và củng cố lòng tin từ cộng đồng, đối tác và nhà đầu tư, thông qua Chiến lược Net Zero đến năm 2030, tầm nhìn 2040 với trọng tâm là nhiệm vụ 3E (Điện hóa - Tiết kiệm năng lượng - Xanh hóa năng lượng).

Chúng tôi sẽ thúc đẩy và động viên người dân ở khu vực thành thị và khu đông dân cư sử dụng xe điện. Chúng tôi cũng sẽ mở rộng mạng lưới trạm sạc, ưu tiên sử dụng máy móc thiết bị điện, thay thế các loại thiết bị sử dụng nhiên liệu hóa thạch; tiếp tục nghiên cứu phát triển và cung cấp các giải pháp hệ thống pin lưu trữ năng lượng (BESS) chất lượng cao, tiên tiến và an toàn để phục vụ quá trình chuyển đổi năng lượng xanh.

Trong vận hành, chúng tôi đẩy mạnh việc xây dựng văn hóa tiết kiệm năng lượng và đổi mới sáng tạo, đặt ra các mục tiêu về tiết kiệm năng lượng và cải tiến liên tục cho tất cả cán bộ công nhân viên và phòng ban.

Thiết lập cơ chế và quy định về thi đua, khen thưởng, kỷ luật liên quan đến tiết kiệm năng lượng; đầu tư lắp đặt thiết bị đo lường tiêu thụ năng lượng, thiết bị giám sát, kiểm soát năng lượng để tối ưu hóa sử dụng năng lượng; thiết lập mô hình quản trị carbon; thúc đẩy các nhà cung cấp nguyên vật liệu sản xuất chuyển đổi sang vật liệu thân thiện môi trường, ít phát thải hơn, có hàm lượng tái chế cao.

Ngoài ra, chúng tôi sẽ đẩy mạnh công tác truyền thông và công bố thông tin về xanh hóa năng lượng; truyền thông cho khách hàng và toàn xã hội về lợi ích của sử dụng xe điện, sử dụng BESS và đóng góp vào giảm phát thải carbon toàn cầu.

Xin cảm ơn ông về cuộc trò chuyện!