Ukraine trở thành bãi thử để lột xác xe tăng "báo gấm" thành sát thủ

Ukraine sắp nhận một chiếc xe tăng "báo gấm" Leopard đặc biệt từ Bỉ, một chiếc 1A5 đời cũ do Đức sản xuất, nhưng được trang bị tháp pháo tự động mới nhằm đối phó hiệu quả hơn với máy bay không người lái của Nga.

Đây là một phương tiện thử nghiệm, nhưng nếu thành công, nó có thể mở ra một chương mới cho chiến thuật tăng thiết giáp của Ukraine trong cuộc chiến chống lại mối đe dọa từ UAV.

Nếu binh sĩ Ukraine đánh giá cao tính năng của mẫu Leopard 1A5 cải tiến này và Kiev có đủ ngân sách, chiếc tăng do Bỉ nâng cấp này có thể dẫn tới việc hình thành một lớp xe tăng hoàn toàn mới, được tối ưu hóa để chiến đấu trong môi trường tràn ngập UAV.

Gói viện trợ quân sự mới trị giá 1 tỷ USD mà Bỉ cam kết dành cho Ukraine bao gồm thiết bị y tế, thiết bị phát hiện UAV cầm tay, kính nhìn đêm, 16.000 khẩu súng, 20 hệ thống đối phó UAV Cerberus, cùng một xe tăng Leopard với tháp pháo mới để thử nghiệm, theo báo De Tijd.

Tháp pháo mới được nhắc đến nhiều khả năng là mẫu Cockerill 3105 do hãng quốc phòng John Cockerill của Bỉ phát triển.

Đây là một tháp pháo tự động, tích hợp pháo chính cỡ nòng 105mm, súng máy, cảm biến ngày đêm, lựu đạn khói và các hệ thống phòng vệ khác. Tháp pháo sử dụng vật liệu nhôm và có cơ chế nạp đạn tự động, chỉ cần hai người vận hành.

Đây là mẫu thiết kế đã từng được Bỉ bán cho Ấn Độ và Indonesia, nhưng đây là lần đầu tiên nó được triển khai trong môi trường tác chiến UAV dày đặc như tại Ukraine.

Thông thường, xe tăng phương Tây có tổ lái 4 người: Trưởng xe, pháo thủ, nạp đạn và lái xe. Nhưng với Cockerill 3105, tổ lái chỉ còn 3 người. Việc cắt giảm nhân lực cùng với sử dụng vật liệu nhôm thay vì thép giúp giảm đáng kể trọng lượng xe tăng. Đây là yếu tố đặc biệt quan trọng trong bối cảnh UAV Nga xuất hiện dày đặc suốt dọc chiến tuyến dài hơn 1.000km

Leopard 1A5 vốn đã là dòng xe tăng nhẹ, chỉ nặng khoảng 40 tấn, nhẹ hơn 21 tấn so với Leopard 2A4 bọc giáp dày. Điều này khiến nó rất phù hợp với chiến thuật ẩn - nấp - bắn của quân đội Ukraine: Ẩn trong công sự, nhanh chóng xuất hiện, bắn vài phát, rồi lập tức lùi về nơi an toàn trước khi UAV Nga kịp định vị.

Đơn vị sửa chữa và phục hồi số 508 của Ukraine, lực lượng chuyên thu hồi và sửa chữa xe tăng hư hỏng, khẳng định rằng: "Dù giáp Leopard 1 rất yếu, nhưng điều đó không quan trọng nếu UAV Nga không kịp nhìn thấy nó".

Nếu được trang bị tháp pháo nhẹ hơn của Cockerill, Leopard 1A5 sẽ càng cơ động hơn, có khả năng né tránh UAV cao hơn.

Một lợi thế lớn của tháp pháo Cockerill 3105 là khả năng nâng pháo lên đến 41 độ, cao hơn 20 độ so với Leopard 1A5 thông thường. Điều này cho phép nó thực hiện cả đồn tấn công hỏa lực trực tiếp lẫn gián tiếp như pháo binh, với tầm bắn lên đến 10km, vượt xa khả năng của các xe tăng Leopard 1A5 hiện tại.

Tầm bắn xa hơn giúp xe tăng Ukraine tránh được các UAV tấn công FPV của Nga, vốn chỉ hoạt động hiệu quả trong bán kính vài km nếu không có bộ tiếp sóng. Dù Nga có thể dùng thiết bị đặc biệt để mở rộng tầm hoạt động của UAV, nhưng điều đó tốn kém và khó duy trì.

Ukraine đang tiếp nhận khoảng 170 chiếc Leopard 1A5 từ liên minh Đan Mạch, Hà Lan, Đức, tất cả đều được sản xuất từ thập niên 1980. Trước khi đưa ra tiền tuyến, Kiev đang nâng cấp những chiếc tăng này với giáp bổ sung và lồng chống UAV.

Trong vòng 18 tháng kể từ khi lô Leopard đầu tiên đến Ukraine, Nga đã bắn trúng 17 chiếc, phá hủy 13.

Tuy vậy, Leopard 1A5 vẫn là loại xe tăng phương Tây đông đảo nhất trong biên chế Ukraine, điều khiến nó trở thành đối tượng ưu tiên cho những nâng cấp sâu rộng, bao gồm cả tháp pháo mới của Bỉ.

Vấn đề nằm ở chi phí. Mỗi tháp pháo Cockerill 3105 mới có thể tiêu tốn tới 6 triệu USD. Dù chưa rõ Ukraine sẽ phải chi bao nhiêu để nâng cấp hàng trăm xe tăng, nhưng trong thời chiến, Kiev có thể sẽ phải cần ưu tiên chi tiêu cho những thứ cấp bách hơn như nhân lực, đạn dược, và UAV.