Ukraine sắp "mở rào" xuất khẩu vũ khí trong thời chiến

Kiev đã soạn thảo các đề xuất sơ bộ về việc “xuất khẩu có kiểm soát” vũ khí của Ukraine, đặc biệt là xuồng không người lái (USV), Tổng thống Volodymyr Zelensky cho biết trong bài phát biểu tối ngày 21/9.

Thông báo này được đưa ra ngay trước kỳ họp Đại hội đồng Liên hợp quốc tại New York từ 23-29/9, nơi ông Zelensky dự kiến sẽ gặp Tổng thống Mỹ Donald Trump và nhiều lãnh đạo thế giới khác.

Ông Zelensky nói rằng Ukraine có kế hoạch mở rộng việc mua vũ khí của Mỹ theo chương trình PURL của NATO vào tháng 10, đồng thời cũng đang tìm cách xuất khẩu các loại vũ khí sản xuất trong nước.

“Chúng tôi cũng có những đề xuất ban đầu dành cho các đối tác liên quan đến việc xuất khẩu vũ khí Ukraine, các loại vũ khí hiện đại. Đây sẽ là hoạt động xuất khẩu có kiểm soát, đặc biệt là các USV", Tổng thống Zelensky nói.

“An ninh của các tuyến đường biển là một phần không thể tách rời của an ninh tổng thể, và nhiều quốc gia phụ thuộc vào điều đó. Ukraine sẵn sàng cung cấp cho tất cả đối tác tin cậy những thành quả phát triển đã giúp chúng tôi tại Biển Đen. Chúng tôi kỳ vọng những hợp đồng lớn", ông nói.

Tổng thống Zelensky sẽ thảo luận các đề xuất này với đồng minh tại Đại hội đồng Liên hợp quốc, mà ông mô tả là một “tuần ngoại giao” dày đặc, bao gồm gần hai chục cuộc gặp với lãnh đạo các nước.

Ngành quốc phòng Ukraine, đặc biệt là công nghiệp không người lái, đã bùng nổ kể từ khi xung đột bùng phát vào năm 2022. Hơn 200 công ty sản xuất vũ khí không người lái đã xuất hiện, nhiều công ty sản xuất các hệ thống giá rẻ, linh hoạt, đang định hình lại tác chiến hiện đại.

Trong bối cảnh bùng nổ công nghệ quốc phòng này, Ukraine liên tục mở rộng hạm đội USV, tích hợp các hệ thống không người lái trên mặt nước vào hoạt động chiến đấu. Kiev đã nhiều lần dùng USV gây thiệt hại cho lực lượng Nga ở Biển Đen.

Gần đây, Ukraine đã công bố tàu lặn không người lái TOLOKA, trong đó có mẫu TLK-1000 khổng lồ, dài tới 12m, chở được 5.000kg và có khả năng tấn công mục tiêu cách xa tới 2.000km.

Việc xuất khẩu vũ khí nội địa của Ukraine hiện bị hạn chế nghiêm ngặt, đòi hỏi giấy phép rất khó xin từ Cơ quan Xuất khẩu Nhà nước. Tháng 5 vừa qua, các nhà sản xuất quốc phòng Ukraine đã gửi thư công khai cho ông Zelensky, kêu gọi ông dỡ bỏ các hạn chế xuất khẩu đối với thiết bị quân sự sản xuất trong nước, đặc biệt là UAV.

Ngày 21/6, ông Zelensky tuyên bố Kiev sẽ sớm bắt đầu xuất khẩu công nghệ quốc phòng và mở các dây chuyền sản xuất vũ khí tại các quốc gia đối tác, trong nỗ lực quốc tế hóa hoạt động sản xuất vũ khí khi năng lực sản xuất UAV của Ukraine vượt xa khả năng tài chính.

Tháng 7, ông Zelensky thông báo ông đã đạt được thỏa thuận với ông Trump về việc bán UAV của Ukraine cho Mỹ. Tổng thống Zelensky ước tính hợp đồng tiềm năng này trị giá từ 10 đến 30 tỷ USD.

Kiev cũng đã ký một thỏa thuận lớn với công ty Mỹ Swift Beat để đồng sản xuất hàng trăm nghìn UAV trong năm nay.

Sau đó, ông Zelensky còn đề xuất một chương trình chung với các đối tác châu Âu để tài trợ và sản xuất UAV đánh chặn.