Ukraine mong đợi phương Tây chi 1 tỷ USD/tháng để mua vũ khí Mỹ

Trong bài phát biểu tối 31/8, nhà lãnh đạo Ukraine cho biết ông mong chờ chương trình PURL sẽ được thực hiện.

Sáng kiến PURL là một nỗ lực phối hợp của các đồng minh NATO nhằm hợp lý hóa quy trình mua sắm vũ khí cho Ukraine từ các nhà sản xuất quốc phòng Mỹ, tạo ra cơ chế tài trợ hàng tháng bền vững cho nhu cầu phòng thủ đang diễn ra của đất nước này.

Bảy nước đồng minh NATO gồm Hà Lan, Na Uy, Thụy Điển, Đan Mạch, Canada, Bỉ và Latvia đã tham gia chương trình mua vũ khí Mỹ của Ukraine vào tháng 8, nâng tổng cam kết vượt mức 2 tỷ USD.

Ông Zelensky cho biết, Ukraine kỳ vọng các đối tác quốc tế sẽ phân bổ ít nhất 1 tỷ USD mỗi tháng thông qua sáng kiến PURL để mua vũ khí Mỹ.

Nhà lãnh đạo Ukraine cảm ơn các đối tác đã tham gia chương trình trong tháng này, mô tả đây là “một chương trình đặc biệt cho phép mua những vũ khí cần thiết cho Ukraine từ các nhà sản xuất Mỹ”. NATO điều phối sáng kiến này, vốn đã tích lũy hơn 2 tỷ USD cam kết.

Tổng thống cho biết các khoản tiền này dùng để mua những vũ khí có hiệu quả cao, bao gồm tên lửa Patriot, hệ thống HIMARS và các trang thiết bị phòng thủ khác cần thiết để bảo vệ các thành phố của Ukraine.

Chương trình đã đạt được đà phát triển đáng kể trong tháng 8. Hà Lan thông báo tham gia vào ngày 4/8, tiếp theo là Đan Mạch, Na Uy và Thụy Điển vào ngày 5/8, với tổng hỗ trợ khi đó vượt 1 tỷ USD. Thủ tướng Denys Shmyhal cho biết vào ngày 22/8 rằng cơ chế của NATO đã thu hút khoảng 1,5 tỷ USD viện trợ quân sự. Canada cam kết 500 triệu USD cho chương trình vào ngày 24/8.

Ngoài ra, Đức đã hứa viện trợ thêm 2 hệ thống phòng thủ Patriot. Theo thỏa thuận với Mỹ, Berlin sẽ được ưu tiên mua các hệ thống mới, trị giá khoảng 1 tỷ USD mỗi bộ và cần nhiều năm mới chế tạo xong. Đức và Pháp cũng ra tuyên bố chung khẳng định sẽ tiếp tục cung cấp khí tài phòng không cho Ukraine, dù chưa đưa ra chi tiết cụ thể.

Cuối tháng trước, châu Âu chính thức khởi động việc mua vũ khí từ Mỹ để chuyển cho Ukraine, chỉ vài tuần sau khi Tổng thống Mỹ Donald Trump đạt được thỏa thuận với các đồng minh NATO về vấn đề này.

Bên cạnh nguồn viện trợ qua châu Âu, Ukraine vẫn trực tiếp mua một số khí tài từ Mỹ, bao gồm hơn 200 triệu USD thiết bị hỗ trợ pháo tự hành, dịch vụ hậu cần trong tháng này, và 322 triệu USD linh kiện cho xe chiến đấu Bradley cùng hệ thống tên lửa phòng không Hawk vào tháng 7.

Tháng trước, ông Trump cho biết các đồng minh châu Âu đã đồng ý mua vũ khí Mỹ để hỗ trợ Ukraine theo thỏa thuận với Tổng thư ký NATO Mark Rutte. Trước đó, chính quyền cựu Tổng thống Joe Biden thường xuyên gửi các lô viện trợ vũ khí, từ hệ thống phòng không, xe tăng đến đạn dược. 

Một phần viện trợ của chính quyền ông Biden vẫn còn trong quá trình chuyển giao khi ông Trump nhậm chức. Ông nhiều lần tạm ngưng rồi nối lại dòng viện trợ. Hồi tháng 7, ông cho rằng Ukraine cần thêm hỗ trợ quân sự từ Mỹ, nhưng không nêu rõ mức độ. Chỉ một tuần sau, ông công bố thỏa thuận bán vũ khí cho các đồng minh châu Âu để họ chuyển tiếp cho Kiev.