Tổng thống Ukraine ra "tối hậu thư" cho EU

"Ukraine kịch liệt phản đối mọi hành động gia hạn lệnh cấm nhập khẩu ngũ cốc Ukraine", Tổng thống Zelensky ngày 6/9 tuyên bố.

Ông nói thêm: "Chúng tôi đang kiên nhẫn theo dõi tình hình khi mà ngũ cốc của chúng tôi trở thành nguồn thu tốt cho rất nhiều nước châu Âu chế biến sản phẩm nông nghiệp của chúng tôi và thu lợi nhuận từ hoạt động logistic. Chúng tôi sao có thể ngồi yên chấp nhận hành động vi phạm những gì các vị đã hứa với chúng tôi, vi phạm các điều kiện của thị trường tự do".

Ông Zelensky nhấn mạnh, trong xung đột với Nga, Ukraine "đã chiến đấu bằng cả sinh mạng để bảo vệ các giá trị chung châu Âu" trên mặt đất, trên biển, trên không, trên mạng.

"Tuy nhiên, nếu chúng tôi phải chiến đấu cho Ukraine, cho các nền tảng chung châu Âu tại tòa án trọng tài, chúng tôi cũng sẽ chiến đấu. Dù không muốn, nhưng chúng tôi buộc phải làm vậy. Nếu chúng tôi phải đấu tranh tại các tổ chức quốc tế, chúng tôi sẽ đấu tranh", ông tuyên bố.

Mặt khác, ông hy vọng Ukraine và EU sẽ tránh được một cuộc chiến pháp lý.

Ông cũng nhắn gửi đến giới chức Ba Lan, Hungary, Romania, Bulgaria và Slovakia rằng bất cứ hành động nào hạn chế nhập khẩu ngũ cốc Ukraine sẽ làm nghiêm trọng hơn những hệ quả mà xung đột Nga - Ukraine gây ra.

Cùng ngày, Thứ trưởng Bộ Kinh tế Ukraine Taras Kachka cũng cho biết Kiev sẽ không do dự kiện EU và các nước thành viên nếu gia hạn lệnh cấm sau ngày 15/9. Ông nói, Ukraine không thể chống đỡ các mối đe dọa hệ thống thêm nữa và buộc phải dùng đến hành động pháp lý.

Ba Lan, Hungary, Romania, Bulgaria và Slovakia đã ban hành lệnh cấm nhập khẩu lúa mỳ, ngô, hạt cải dầu và hướng dương của Ukraine từ tháng 5. Lệnh cấm sẽ hết hiệu lực vào tuần tới. Tuy nhiên 5 thành viên EU này đang cân nhắc gia hạn lệnh cấm ít nhất đến cuối năm nay với lý do cần bảo vệ ngành nông nghiệp trong nước.

Báo Politico ngày 6/9 đưa tin, trong cuộc họp với Ủy ban châu Âu cùng ngày, đại sứ từ các nước EU khác hoặc phản đối ý tưởng gia hạn lệnh cấm nhập khẩu ngũ cốc Ukraine hoặc vẫn còn hoài nghi về sự cần thiết của lệnh cấm. Pháp và Đức là hai trong số các nước phản đối gay gắt nhất.

Theo nguồn tin ngoại giao EU, nhiều nước hiểu được lo ngại của Ba Lan, Hungary, Romania, Bulgaria và Slovakia, nhưng liên minh cần tìm các biện pháp khác để giải quyết vấn đề.

Mặc dù vậy, Ba Lan, Slovakia và Hungary đã tuyên bố họ sẽ đơn phương gia hạn cấm nhập khẩu nếu EU từ chối việc này.

Trước đó, để hỗ trợ Ukraine trong thời gian chiến sự, EU cho phép nhập khẩu không hạn chế ngũ cốc từ nước này. Bulgaria, Hungary, Ba Lan, Romania và Slovakia trở thành tuyến đường trung chuyển ngũ cốc của Ukraine, vốn bị tồn kho với số lượng lớn do không thể xuất khẩu qua các cảng Biển Đen. EU cũng hỗ trợ nông dân bị ảnh hưởng ở năm quốc gia này.

Các nước châu Âu láng giềng là những thị trường xuất khẩu quan trọng đối với ngũ cốc Ukraine, ít nhất, những nước này có thể coi là hành lang vận chuyển và phân phối nông sản Ukraine đến thị trường khác.