Tổng thống Afghanistan lần đầu lên tiếng sau khi rời đất nước

Theo hãng thông tấn Al Jazeera, Tổng thống Ashraf Ghani và một số quan chức cấp cao của Afghanistan đã lên máy bay rời khỏi đất nước, sau khi lực lượng Taliban tiến vào thủ đô Kabul và chiếm dinh tổng thống vào ngày 15/8.

Al Jazeera dẫn lời vệ sĩ riêng của tổng thống Afghanistan cho biết ông Ghani đang ở cùng vợ, chánh văn phòng và cố vấn an ninh quốc gia của ông ở thủ đô Tashkent của Uzbekistan, cách Kabul khoảng 1.100 km về phía bắc.

Trong khi đó, một nguồn tin cấp cao ở Oman bác bỏ thông tin do truyền thông Afghanistan đăng tải, nói rằng Tổng thống Ghani đã đến Oman.

Trong tuyên bố đầu tiên kể từ khi rời khỏi Afghanistan, Tổng thống Ghani cho biết Taliban "đã giành chiến thắng" bằng "những thanh kiếm và khẩu súng của họ", nhưng sẽ không thể chiếm được trái tim của người dân Afghanistan.

"Taliban đã khiến tôi phải ra đi. Họ ở đây để tấn công Kabul và người dân Kabul. Để tránh đổ máu, tôi nghĩ tốt nhất là nên rời đi", ông Ghani nói thêm.

Tổng thống Ghani nói rằng Taliban bây giờ "có trách nhiệm bảo vệ tài sản và người dân Afghanistan", đồng thời "đối mặt với một thử thách lịch sử mới". Ông Ghani cho biết Taliban "phải chịu trách nhiệm bảo vệ cho danh dự, phồn thịnh cũng như tự trọng" của Afghanistan.

"Hôm nay, tôi đã phải đứng trước một lựa chọn khó khăn, rằng tôi nên đối mặt với lực lượng vũ trang Taliban muốn tiến vào dinh tổng thống, hay rời bỏ đất nước thân yêu mà tôi đã dành cả cuộc đời để bảo vệ và chăm sóc trong 20 năm qua", ông Ghani nói.

Tổng thống Ghani cho biết ông sẽ "tiếp tục phụng sự" đất nước.

"Tôi sẽ tiếp tục phụng sự đất nước của mình thông qua việc đưa ra các ý tưởng và chương trình hành động", ông Ghani viết trên Facebook.

Theo Tổng thống Ghani, để giành được "sự công nhận và trái tim của người dân Afghanistan", Taliban cần đảm bảo sự ổn định cho tất cả người dân, lên các kế hoạch rõ ràng và chia sẻ các kế hoạch đó với người dân.

Việc Tổng thống Ghani rời khỏi Afghanistan ngay sau khi Taliban kiểm soát thủ đô đã vấp phải sự chỉ trích của nhiều quan chức và người dân Afghanistan.

Abdullah Abdullah, người đứng đầu Ủy ban Hòa giải Quốc gia Afghanistan, chỉ trích việc Tổng thống Ghani rời đi và "đặt người dân cũng như đất nước vào tình huống tồi tệ như vậy". Abdullah cho rằng Tổng thống Ghani "phải chịu trách nhiệm và người dân Afghanistan cũng sẽ phán xét ông".

Abdullah và một số quan chức Afghanistan đã công khai gọi ông Ghani là "cựu tổng thống". Quyền Bộ trưởng Quốc phòng Bismillah Mohammadi chỉ trích việc ông Ghani và các quan chức cấp cao rời Afghanistan là "bán đứng đất nước".

Ông Ghani từng là một nhà kinh tế học và là một học giả, giữ chức tổng thống Afghanistan từ năm 2014. Ông tái đắc cử vào tháng 9/2019, nhưng đến tháng 3/2020 mới tuyên thệ nhậm chức.

Ông Ghani từng là công dân Mỹ nhưng đã từ bỏ quốc tịch Mỹ để tranh cử tổng thống Afghanistan vào năm 2009. Ông từng giảng dạy tại Đại học Berkeley và Johns Hopkins ở Mỹ từ năm 1983 đến năm 1991, sau đó bắt đầu làm việc tại Ngân hàng Thế giới.

Lực lượng Taliban ngày 15/8 đã tiến vào Kabul, chiếm dinh tổng thống và gần như không vấp phải sự kháng cự nào từ lực lượng chính phủ. Taliban phát động đợt tiến công đầu tiên hồi tháng 5, sau khi Mỹ và đồng minh rút phần lớn lực lượng khỏi Afghanistan.