Slovakia ra "tối hậu thư" cho Ukraine vì khóa van đường ống dầu từ Nga

Thủ tướng Slovakia Robert Fico đã cảnh báo rằng Bratislava sẽ ngừng cung cấp dầu diesel cho Ukraine nếu Kiev không mở lại van đường ống dẫn dầu của công ty năng lượng Lukoil (Nga) sang châu Âu.

Động thái này diễn ra sau khi Kiev đưa tập đoàn năng lượng Lukoil của Nga vào danh sách trừng phạt, cấm đưa dầu của tập đoàn này chảy qua lãnh thổ Ukraine để trung chuyển vào châu Âu. Kết quả là, Hungary và Slovakia đã mất nguồn cung quan trọng, ảnh hưởng tới an ninh năng lượng của họ.

"Nếu việc vận chuyển dầu thô của Nga qua Ukraine không được nối lại trong thời gian ngắn, (công ty lọc dầu Slovakia) Slovnaft sẽ không tiếp tục cung cấp dầu diesel cho Ukraine", ông Fico cho biết trên Facebook vào ngày 29/7.

Ông Fico nhấn mạnh rằng nguồn cung từ Slovakia chiếm 1/10 lượng tiêu thụ dầu diesel của Ukraine.

Cuối tuần trước, ông Fico cho biết đề xuất với người đồng cấp Ukraine Denis Shmygal một giải pháp kỹ thuật để khôi phục dòng chảy dầu thô từ Nga. Ông không đưa ra bất kỳ chi tiết nào về đề xuất của mình nhưng cho biết nó sẽ phải có sự tham gia của nhiều quốc gia.

Ukraine đã áp đặt lệnh trừng phạt đối với Lukoil vào ngày 24/6, bao gồm việc đóng băng tài sản, hạn chế hoạt động thương mại và áp dụng lệnh cấm đưa dầu của công ty Nga qua lãnh thổ. Dầu của Lukoil đã ngừng chảy qua Ukraine vào ngày 17/7, theo tập đoàn MOL của Hungary, doanh nghiệp sở hữu Slovnaft.

Đây được xem là nỗ lực của Ukraine nhằm làm giảm doanh thu từ dầu mỏ của Nga, nhưng cũng gây ra thiệt hại cho Kiev vì họ sẽ mất đi khoản phí trung chuyển.

Dù EU ban lệnh cấm nhập khẩu dầu bằng đường biển từ Nga vào tháng 12/2022, việc vận chuyển dầu của Moscow qua đường ống đã được miễn trừ cấm vận để cho phép các quốc gia thành viên như Hungary, Slovakia và Cộng hòa Séc, có nguồn cung dầu ổn định.

Lukoil cung cấp khoảng 50% lượng dầu được vận chuyển qua nhánh phía nam của Druzhba, một trong những mạng lưới đường ống dài nhất thế giới. Các nhà cung cấp khác bao gồm Tatneft, Gazprom Neft thuộc sở hữu nhà nước của Nga, công ty tư nhân Russneft và một số nhà sản xuất nhỏ. 

Ngày 23/7, Ngoại trưởng Hungary Peter Szijjarto nói rằng Budapest sẽ chặn khoản ngân sách 6,5 tỷ euro (7 tỷ USD) mà EU đã dành cho Ukraine cho đến khi Kiev nối lại việc trung chuyển dầu qua lãnh thổ tới châu Âu.

Hungary cũng cáo buộc động thái của Ukraine là "tống tiền", điều mà Kiev đã bác bỏ.

Hungary và Slovakia đã đề nghị Ủy ban châu Âu làm trung gian cho một thủ tục tham vấn với Ukraine liên quan tới việc Kiev khóa van đường ống dẫn đầu từ Nga, Ngoại trưởng Hungary Peter Szijjarto cho biết hôm 22/7. Ông cảnh báo, nếu động thái này bất thành, 2 nước có thể đưa vụ việc lên tòa quốc tế.

Văn phòng của ông Fico trước đó cho biết: "Việc đưa Lukoil vào danh sách trừng phạt chỉ là một ví dụ khác về các biện pháp trừng phạt vô nghĩa không gây tổn hại cho Liên bang Nga mà chủ yếu là gây hại cho một số quốc gia thành viên Liên minh châu Âu, điều này không thể chấp nhận được".