Quản trị công nghệ mới nổi bảo đảm an ninh toàn diện cho ASEAN

Vào chiều 26/2, trong khuôn khổ Diễn đàn Tương lai ASEAN 2025 tại Hà Nội đã diễn ra phiên toàn thể thứ 4 với chủ đề "Quản trị các công nghệ mới nổi nhằm bảo đảm an ninh toàn diện".

Phát biểu tại phiên toàn thể, Thứ trưởng Ngoại giao, Trưởng SOM ASEAN Trung Quốc Tôn Vệ Đông cho biết trong bối cảnh công nghệ tiên tiến như trí tuệ nhân tạo (AI) hay điện toán lượng tử đang từng bước định hình tương lai theo những phương thức chưa từng có, việc ứng dụng hiệu quả các công nghệ mới nổi đóng vai trò then chốt đối với sự phát triển của nhân loại.

Theo Thứ trưởng Tôn Vệ Đông, trong những năm gần đây, Trung Quốc đã đạt được nhiều thành tựu về AI, công nghệ lượng tử, 5G, năng lượng sạch, không chỉ đóng góp tích cực cho sự phát triển về khoa học công nghệ của nhân loại, mà còn tham gia tiến trình quản trị AI toàn cầu với tinh thần trách nhiệm cao.

Sự xuất hiện của AI và các công nghệ mới đem lại cả thách thức và cơ hội cho thế giới. Thứ trưởng ngoại giao Trung Quốc cho rằng cần có 4 nguyên tắc để thúc đẩy sự phát triển bền vững của AI.

Thứ nhất, AI vì an ninh toàn cầu, cần tận dụng mọi cơ hội để AI trở nên dễ đoán định hơn, ngăn ngừa việc lạm dụng AI liên quan tới mục đích xấu, đảm bảo quá trình phát triển AI an toàn, minh bạch, có thể kiểm soát được và vì lợi ích chung của nhân loại.

Thứ hai, thúc đẩy nguyên tắc công bằng và khả năng tiếp cận phổ quát, đảm bảo mọi quốc gia được tiếp cận quản trị AI bình đẳng, không có phân biệt, khuyến khích công nghệ AI mã nguồn mở, hỗ trợ các quốc gia đang phát triển để thu hẹp khoảng cách về AI.

Thứ ba, ủng hộ chủ nghĩa đa phương, đưa ra cơ chế quản trị AI với sự tham gia phổ quát của tất cả quốc gia dựa trên khuôn khổ của Liên hợp quốc, trong khi vẫn tôn trọng chính sách của từng quốc gia với vấn đề này, thúc đẩy sự tham gia của các bên liên quan để tăng cường quản trị AI.

Thứ tư, trao quyền phát triển AI, thúc đẩy ứng dụng AI trong mọi ngành nghề, lĩnh vực nhằm đảm bảo sự phát triển kinh tế xã hội bền vững, mở rộng hơn nữa cơ chế trao đổi hợp tác về AI và các công nghệ tiên tiến khác, giải phóng tiềm năng, đổi mới sáng tạo toàn cầu về AI vì lợi ích chung của mọi quốc gia.

Theo Thứ trưởng Tôn Vệ Đông, Trung Quốc và ASEAN không chỉ là láng giềng hữu hảo mà còn là những người bạn thân thiết và đối tác tin cậy trên con đường hướng tới sự cởi mở, đổi mới sáng tạo và phát triển bền vững. Hai bên đã xây dựng các chương trình thúc đẩy phát triển khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, xây dựng hệ sinh thái số bao trùm bền vững, cũng như xây dựng các chương trình về nâng cao kỹ năng khoa học công nghệ, AI để tạo điều kiện thuận lợi cho sự phát triển.

Ngoài ra, Trung Quốc đã thiết lập quan hệ đối tác với các quốc gia thành viên ASEAN trong việc xây dựng trung tâm dữ liệu và cung cấp dịch vụ điện toán đám mây với chi phí phù hợp, xây dựng hệ sinh thái thuận lợi, tạo nền tảng vững chắc cho sự phát triển của AI trong tương lai.

Về định hướng hợp tác tương lai, Thứ trưởng Ngoại giao Trung Quốc chia sẻ 4 đề xuất.

Thứ nhất, thúc đẩy các cơ chế trao đổi ý tưởng, đề cao giá trị chung của nhân loại, tăng cường hợp tác dựa trên các nguyên tắc đạo đức về quản trị AI và hợp tác cùng nhau để xây dựng đồng thuận quốc tế về AI.

Thứ hai, làm sâu sắc hơn nữa quan hệ hợp tác về chất giữa các bên, khuyến khích tăng cường trao đổi giữa học giả, doanh nghiệp, các ngành công nghiệp để chia sẻ thông tin, kiến thức chuyên môn, kỹ thuật đồng thời thúc đẩy hợp tác quốc tế để ươm mầm cho các dự án hợp tác sâu hơn về AI

Thứ ba, nâng cao kỹ năng về lĩnh vực AI. Trung Quốc sẽ tiếp tục thúc đẩy công nghệ AI mã nguồn mở, tập trung nhiều hơn vào các chương trình đào tạo, trao đổi để nâng cao kỹ năng cho các thành viên ASEAN về AI. Ngoài ra, có thể xây dựng quan hệ đối tác, chia sẻ thông tin về AI để nắm bắt được xu thế số hóa, xanh hóa ở tốc độ nhanh chóng hơn.

Thứ tư, thúc đẩy quản trị chung. Trung Quốc sẵn sàng chia sẻ về các rủi ro liên quan đến an ninh đạo đức về AI, hợp tác với ASEAN, các lực lượng chấp pháp và an ninh của ASEAN để ứng phó với các thách thức như dòng lưu chuyển dữ liệu xuyên biên giới, bảo đảm an toàn an ninh thông tin

Phát biểu tại phiên thảo luận, Bộ trưởng Ngoại giao Hàn Quốc Cho Tae-yul cũng đề cập đến tác động của các công nghệ mang tính đột phá, trong đó có AI.

Nhà ngoại giao Hàn Quốc khẳng định Diễn đàn Tương lai ASEAN là sự kiện có ý nghĩa quan trọng đối với khu vực, trong bối cảnh biến động địa chính trị chưa từng có, sự gián đoạn chuỗi cung ứng và sự xuất hiện của các công nghệ mang tính đột phá đang làm gia tăng những bất ổn. Điều này khiến các chính phủ, doanh nghiệp, cá nhân phải nỗ lực thích ứng với một thế giới thường xuyên thay đổi.

Trong bối cảnh bất ổn như vậy, thế giới cần tăng cường hợp tác trí tuệ tập thể và tinh thần đoàn kết.

Theo Bộ trưởng Cho Tae-yul, Diễn đàn Tương lai ASEAN là nền tảng quan trọng, là nơi các quốc gia cùng nhau giải quyết những thách thức chung và nắm bắt cơ hội mới. ASEAN như một đầu tàu của khu vực, hướng đến hòa bình và thịnh vượng, và là trung tâm của chuỗi cung ứng toàn cầu.

Bộ trưởng Cho Tae-yul khẳng định Hàn Quốc sẵn sàng hợp tác chặt chẽ với ASEAN. Hàn Quốc nhận thấy tiềm năng to lớn trong việc tăng cường hợp tác với ASEAN trên mọi lĩnh vực như tăng cường khả năng chống chịu của chuỗi cung ứng, trí tuệ nhân tạo và các công nghệ mới nổi khác. Hàn Quốc cũng tích cực hỗ trợ quá trình chuyển đổi số của ASEAN, góp phần thu hẹp khoảng cách số và thúc đẩy đổi mới sáng tạo trong khu vực.

Trong phiên thảo luận có chủ đề "Vai trò gắn kết và thúc đẩy hòa bình của ASEAN trong một thế giới phân mảnh", Bộ trưởng Ngoại giao Vương quốc Anh David Lammy kỳ vọng ASEAN và Vương quốc Anh sẽ tăng cường hợp tác hơn nữa trong việc tăng cường khả năng chống chịu của chuỗi cung ứng và thiết lập các tiêu chuẩn cho các công nghệ mới như trí tuệ nhân tạo nhằm tạo ra sự thịnh vượng chung.