Ông John McCain kêu gọi châu Á phối hợp để buộc Trung Quốc tuân thủ phán quyết về Biển Đông

Trong bài phát biểu tại Singapore trước thềm diễn đàn an ninh Shangri-la hôm nay 3/6, Chủ tịch Ủy ban quân vụ Mỹ, Thượng nghị sỹ John McCain, cho rằng phán quyết sắp tới của Tòa án trọng tài thường trực ở La Hay (Hà Lan) về vụ Philippines kiện yêu sách chủ quyền phi lý của Trung Quốc ở Biển Đông sẽ là một phép thử quan trọng đối với khu vực.

Ông McCain hối thúc Trung Quốc chuyển từ các hành động mà ông gọi là cưỡng bức, đe dọa các nước láng giềng sang xu hướng hợp tác.

“Trung Quốc có thể lựa chọn phá vỡ trật tự được thiết lập dựa trên nguyên tắc. Hoặc họ cũng có thể lựa chọn trở thành đối tác quan trọng để duy trì trật tự này. Nhưng tôi e là nếu Trung Quốc lựa chọn con đường phá vữ trật tự sẽ kéo theo hậu quả”, ông McCain nói. Mặt khác, ông cũng cho rằng, việc này cũng sẽ buộc các nước trong khu vực hợp tác chặt chẽ hơn cả về quân sự và kinh tế.

Ông cũng cảnh báo, Trung Quốc sẽ phải đối mặt với chỉ trích gay gắt của cộng đồng quốc tế nếu lựa chọn phương án phớt lờ phán quyết của tòa án trọng tài dự kiến được đưa ra trong vài tuần tới.

Ông hối thúc các nước Đông Nam Á khẳng định lại sự ủng hộ đối với một trật tự khu vực dựa trên nguyên tắc. “Nước Mỹ và thế giới đang trông chờ vào các quốc gia Đông Nam Á củng cố sức mạnh và quyết tâm duy trì trật tự mà ở đó chúng ta có sự ràng buộc cả về an ninh và sự thịnh vượng”, nghị sỹ Mỹ nói.

Mặt khác, ông cũng nhấn mạnh, Mỹ sẽ tiếp tục duy trì cam kết an ninh ở khu vực để “đảm bảo các lợi ích quốc gia lâu dài của Mỹ, bảo vệ vùng biển quốc tế, hoạt động giao thương quốc tế tự do”.

Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Ash Carter được cho là cũng sẽ đưa ra lời kêu gọi tương tự với các nước châu Á tham dự diễn đàn Shangri-la. Tuần trước, trong bài phát biểu tại Học viện Hải quân Mỹ, ông Carter đã cáo buộc Trung Quốc đang cố dùng “luật chơi” riêng ở Biển Đông cũng như trong nền kinh tế thế giới hay chiến tranh mạng. Ông cảnh báo Trung Quốc có thể đang xây một “Vạn lý trường thành tự cô lập”.

Những bình luận trên được đưa ra trong bối cảnh Trung Quốc tiếp tục các hành động hung hăng nhằm khẳng định chủ quyền phi lý trên Biển Đông. Hồi đầu tuần này, tờ Bưu điện Hoa Nam buổi sáng dẫn nguồn tin thân cận với quân đội Trung Quốc nói rằng, Trung Quốc sắp trắng trợn lập (ADIZ) như từng làm ở biển Hoa Đông cách đây 2 năm. Thời gian tuyên bố lập ADIZ như vậy sẽ còn phụ thộc vào các điều kiện an ninh trong khu vực, đặc biệt là sự hiện diện quân sự của Mỹ cũng như quan hệ ngoại giao với các nước láng giềng.

Minh Phương

Tổng hợp