Những kịch bản có thể xảy ra với vụ kiện bầu cử chấn động của Texas

Những diễn biến liên quan đến bầu cử tổng thống Mỹ tiếp tục thu hút sự chú ý của dư luận khi đầu tuần này tổng chưởng lý bang Texas Ken Paxton đệ đơn lên Tòa án Tối cao liên bang kiện sai phạm bầu cử tại 4 bang chiến trường có vai trò quyết định kết quả cuộc bầu cử năm nay. Ông Paxton cáo buộc, việc giới chức các bang trên tự ý thay đổi quy trình bầu cử do đại dịch Covid-19 là hành động vi hiến.

Vụ kiện nhằm kêu gọi Tòa án Tối cao vô hiệu hóa ngay lập thức hàng triệu phiếu bầu ở 4 bang gồm Georgia, Wisconsin, Michigan và Pennsylvania, đề nghị cho phép cơ quan lập pháp ở các bang này chọn ra đại cử tri và lùi ngày bỏ phiếu đại cử tri ra sau ngày 14/12. Hiện có 18 bang và hơn 100 nghị sĩ Cộng hòa đã lên tiếng ủng hộ vụ kiện.

Vụ kiện của Texas có thể coi là "chưa từng có tiền lệ", nhằm tận dụng thẩm quyền tài phán ban đầu hiếm khi sử dụng của Tòa án Tối cao cho vụ bang này kiện bang khác. Các trường hợp thẩm quyền tài phán ban đầu (Original Jurisdiction) phần lớn là nhằm xử lý các tranh chấp giữa các bang mà không thể được giải quyết ở những nơi khác, như tranh chấp về biên giới hay các vụ kiện liên quan tới quyền sử dụng nguồn nước.

Khi nào Tòa án Tối cao phản hồi?

Hiện tại 4 bang bị đơn đã đưa ra phản hồi ngắn gọn, trong đó chỉ trích vụ kiện của Texas là không có cơ sở pháp lý và thực tiễn. Tòa án Tối cao có thể sẽ quyết định ngay có thụ lý vụ kiện hay không hoặc chờ thêm phản hồi từ bang nguyên đơn Texas. Những phản hồi này thường được đệ trình rất nhanh chóng, thậm chí chỉ trong vòng vài giờ và các thẩm phán Tòa án Tối cao có thể đưa ra quyết định tại cuộc họp hàng tuần diễn ra vào hôm nay 11/12 theo giờ địa phương.

Những kịch bản có thể xảy ra?

Về lý thuyết, Tòa án Tối cao có thể đồng ý thụ lý vụ kiện với điều kiện ít nhất 5 trong số 9 thẩm phán của tòa án này chấp nhận. Nếu tòa án đồng ý tiếp nhận vụ kiện, ông Trump có thể hy vọng đội ngũ của ông được tham gia tranh tụng. New York Times dẫn nguồn thạo tin cho biết, ông Trump đã đề nghị thượng nghị sĩ Cộng hòa bang Texas Ted Cruz trực tiếp đứng ra tranh tụng. Trước khi giành được ghế trong Thượng viện năm 2013, ông Cruz từng đại diện cho bang Texas tranh luận trước Tòa án Tối cao 9 lần, chủ yếu trong vai trò tổng công tố bang.

Trong một kịch bản có lợi cho ông Trump, Tòa án Tối cao có thể ban hành lệnh tạm thời cấm đại cử tri của 4 bang trên bỏ phiếu cho ứng viên tổng thống đảng Dân chủ Joe Biden. Khi đó, ông Biden sẽ hụt mất 62 phiếu đại cử tri và sẽ không đủ 270 phiếu để đắc cử tổng thống. Trong trường hợp cả hai ứng viên đều không đủ 270 phiếu để đắc cử, Hạ viện sẽ tổ chức một cuộc bầu cử ngẫu nhiên. Mỗi bang có một phiếu bầu, ứng viên nào nhận được 26 phiếu sẽ thắng cử.

Hiện tại trong số 9 thẩm phán Tòa án Tối cao có 6 thẩm phán bảo thủ, trong đó 3 thẩm phán do ông Trump đề cử. Tuy vậy, điều này cũng không đảm bảo sẽ mang lại lợi thế cho ông Trump trong vụ kiện của Texas. Đầu tuần này, Tòa án Tối cao đã bác bỏ đơn khiếu nại của phe Cộng hòa ở Pennsylvania đòi vô hiệu hóa 2,5 triệu phiếu bầu qua thư ở bang này và ngăn Pennsylvania xác nhận chiến thắng của ứng viên Biden.

Ở một kịch bản bất lợi cho ông Trump, Tòa án Tối cao có thể từ chối tiếp nhận vụ kiện hoặc kết quả vụ kiện không thể lật ngược kết quả. Giới chuyên gia cho rằng, kịch bản này nhiều khả năng xảy ra hơn bởi việc tòa án vô hiệu hóa hàng triệu phiếu bầu cử cử tri là điều "không tưởng". Mặc dù vậy, đội ngũ pháp lý của ông Trump phát đi tín hiệu rằng họ sẽ chưa từ bỏ nỗ lực nhằm đảo ngược kết quả.