Nga-Trung phủ quyết nghị quyết LHQ về Syria, phương Tây phẫn nộ

 

Nga và Trung Quốc đã cùng nhau bỏ phiếu phủ quyết bản thảo nghị quyết được Liên đoàn Ả rập và phương Tây ủng hộ tại Hội đồng bảo an LHQ. Bản thảo nghị quyết đã kêu gọi ông Assad chuyển giao quyền lực cho người phó, dọn đường cho một cuộc chuyển giao tới dân chủ.

13 thành viên khác trong Hội đồng bảo an đã bỏ phiếu ủng hộ nghị quyết, mà theo họ là nhằm ngăn chặn đổ máu ở Syria, với xung đột sắc tộc đe dọa đến sự ổn định của cả vùng Trung Đông.

Nhìn nhận từ diễn biến ở Homs, điểm nóng bất ổn tại Syria, đại sứ Mỹ tại LHQ Susan Rice đã bỏ qua phép lịch sự ngoại giao thông thường, tuyên bố “phẫn nộ” trước lá phiếu phủ quyết của Trung-Nga, và cho biết thêm “bất kỳ đổ máu thêm nào đều nằm trong tay họ”.

Ngay trước khi Hội đồng bảo an bỏ phiếu, Tổng thống Mỹ Obama lên án “cuộc tấn công không thể nào diễn tả được” của quân đội chính phủ Syria nhằm vào Homs, yêu cầu ông Assad từ bỏ quyền lực ngay lập tức và kêu gọi LHQ hành động chống lại “sự tàn bạo không ngừng” của Assad.

“Bất kỳ chính phủ nào tàn bạo và tàn sát người dân của mình cũng không xứng đáng lãnh đạo”, ông Obama cho biết.

Song Nga, với Trung Quốc tiếp bước, đã phá vỡ hành động của LHQ về Syria lần thứ hai trong vòng 4 tháng. Hồi tháng 10 họ đã phủ quyết một nghị quyết do châu Âu soạn thảo, lên án Syria và dọa sẽ trừng phạt thêm nước này.

Trước cuộc bỏ phiếu, Ngoại trưởng Mỹ Clinton cho biết không thể làm việc một cách xây dựng với Nga, mặc dù một cuộc can thiệp quân sự vào Syria, điều mà Nga kịch liệt phản đối, đã được thẳng thừng loại bỏ.

“Tôi cho rằng có thể có vài cách để loại bỏ vài lo ngại của người Nga, thậm chí là vào phút cuối này. Tôi đã đề nghị làm việc theo cách xây dựng. Nhưng điều đó đã không thể được”, bà cho biết với các phóng viên tại cuộc họp ở Munich.

Mátxcơva đã phản đối nghị quyết chứa các bước chống lại ông Assad, song lại không phản đối các phần tử đối lập có vũ trang. Trước cuộc họp ở Munich, Ngoại trưởng Nga Lavrov cho biết: “Nếu không làm với hai bên, thì hai bên sẽ bị đẩy vào một cuộc nội chiến”.

Tại New York, các phái đoàn phương Tây đã phản bác điều mà họ gọi là “những bổ sung phá hoại” của Nga, khi thêm từ ngữ lên án phe đối lập cùng với chính phủ cho bạo lực đang diễn ra Syria.  

Đại sứ Nga Vitaly Churkin phủ nhận bổ sung của Nga là vào phút chót và Nga không ngáng đường một nghị quyết hòa bình cho cuộc khủng hoảng ở Syria.

Đại diện của Syria tại LHQ đã chỉ trích nghị quyết và những nước ủng hộ cho nghị quyết, trong đó có Ả rập Xê-út và 7 nước Ả rập khác, cho rằng các quốc gia “cấm phụ nữ tham gia bóng đá” này không có quyền thuyết giáo về dân chủ với Syria.

Ông cũng phủ nhận lực lượng Syria giết hại hàng trăm dân thường ở Homs, và cho biết “không có người có nhận thức nào” có thể tiến hành một cộc tấn công như thế trong đêm trước khi Hội đồng bảo an chuẩn bị thảo luận về nước họ.

Mohammed Loulichki, đại sứ tại LHQ của Morocco, thành viên duy nhất của Ảrập tại Hội đồng 15 thành viên, bày tỏ “thất vọng lớn” về phủ quyết của Nga-Trung. Ông cho biết Ả rập không có ý định từ bỏ kế hoạch của họ.

Đại diện của Anh Mark Lyall Grant cho biết sẽ tiếp tục hối thúc LHQ nếu bạo lực tại Syria vẫn tiếp diễn.

“Pháp sẽ không từ bỏ”, ông Sarkozy tuyên bố và cho biết Paris đã liên hệ với các đối tác Ảrập và châu Âu để tạo ra “Nhóm những người bạn của nhân dân Syria”, sẽ tập hợp sự ủng hộ của quốc tế, để áp dụng kế hoạch của Liên đoàn Ảrập.

Bất ổn ở Syria gây chia rẽ giữa một bên là những người Hồi giáo Sunni chiếm đa số, phản đối người Alawites thiểu số của Tổng thống Assad. Người Alawites là nhánh xa của người Hồi giáo Shiitte, những người đã thống trị cấu trúc quyền lực của Syria trong suốt nhiều thập niên.

Sau cuộc thảo luận được cho là “nảy lửa” giữa bà Clinton và Ngoại trưởng Nga Lavrov, Mátxcơva tuyên bố ông Lavrov và người đứng đầu cơ quan tình báo nước ngoài sẽ bay tới Syria và thứ ba tới để gặp ông Assad, mặc dù mục đích của chuyến đi chưa được tiết lộ.

Phan Anh

Theo Reuters