Nga phát hiện bí mật gì trên xe tăng Leopard 2A6 tối tân của Ukraine?
(Dân trí) - Nhà sản xuất xe tăng lớn nhất Nga Uralvagonzavod thông báo, chiếc Leopard 2A6 của Ukraine bị bắt giữ đã được tháo rời và phân tích hoàn toàn nhưng họ không phát hiện được gì. Có đúng như vậy?
Kỹ sư Nga không tìm được bí mật gì ở chiếc Leopard 2A6?
Vào ngày 1/10/2024, trang tin quân sự Topwar của Nga đã công bố đoạn phim cho thấy, một chiếc xe đầu kéo đang vận chuyển xe tăng Leopard 2A6 tối tân do quân đội Nga (RFAF) thu giữ ở chiến trường Ukraine đến nhà máy Uralvagonzavod, nơi nó được dỡ xuống bằng cần cẩu hạng nặng.
Các chuyên gia xe tăng hàng đầu Nga đã kiểm tra cụ thể chiếc Leopard 2A6 này, mà theo báo Bild, được lấy trực tiếp từ kho dự trữ của quân đội Đức (Bundeswehr), không giành cho mục đích xuất khẩu. Điều này có thể gợi ý về sự hiện diện của nhiều công nghệ bí mật.
Tuy nhiên, theo Sputnik, trích phát biểu của một đại diện từ Uralvagonzavod cho biết, không có gì "đặc biệt" được tìm thấy trong những chiếc xe tăng Đức bị RFAF thu giữ.
"Các kỹ sư của chúng tôi đã tháo dỡ, phân tích chiếc xe tăng Đức thu được trong chiến dịch quân sự đặc biệt và không phát hiện ra điều gì bất thường về mặt thiết kế", đại diện của Uralvagonzavod cho biết. "Không có cải tiến đột phá nào được phát hiện", một quan chức khác của công ty nói với Sputnik.
Bất chấp những tuyên bố kể trên, nhiều chuyên gia tiếp tục hoài nghi liệu đó có phải là sự thật.
Những nghi ngờ của họ tập trung chủ yếu vào việc dường như phía Nga không muốn tiết lộ những thông tin nhạy cảm. Họ cho rằng, ngay cả khi một số công nghệ đột phá được phát hiện, Uralvagonzavod có thể đã được Bộ Quốc phòng Nga chỉ thị giữ kín với giới truyền thông.
Những nghi ngờ này càng được củng cố thêm bởi thực tế là xe tăng được đưa đến Uralvagonzavod là biến thể A26, một trong những phiên bản tiên tiến nhất của dòng Leopard 2.
Theo nhiều nguồn tin phương Tây, những chiếc 2A6 này, được lấy trực tiếp từ lực lượng dự bị quân đội Đức, được chuyển giao như một khoản viện trợ cho Ukraine.
Ngược lại với xe tăng Challenger 2 của Anh hay M1A1 Abrams của Mỹ, đã bị tháo bỏ những "công nghệ nhạy cảm" trước khi được chuyển giao cho Ukraine do lo ngại chúng sẽ rơi vào tay Nga, thì Leopard 2A6 đang là xương sống của quân đội Đức, nên dường như không có bất kỳ hạ cấp hay sửa đổi nào. Ít nhất, đó là những gì mà một số chuyên gia khẳng định.
Leopard 2A6, được đánh giá là một trong những xe tăng chiến đấu chủ lực (MBT) tiên tiến nhất, được chế tạo dựa trên công nghệ tối tân của Đức, tích hợp một số hệ thống hiện đại nhất. Bằng cách tháo rời rồi phân tích, Nga có thể khám phá một số bí mật có thể mang lại cho họ lợi thế trong chiến tranh bọc thép hiện đại.
Một trong những trọng tâm chính mà Nga quan tâm, đó là thành phần giáp tăng. Leopard 2A6 được biết đến với lớp giáp composite tiên tiến, bao gồm gốm, thép cùng những vật liệu đặc biệt khác. Hiểu được cấu trúc, vật liệu của lớp giáp này, có thể giúp giới khoa học Nga cải thiện thiết kế của riêng họ, hoặc phát triển vũ khí để xuyên thủng nó.
Một bí mật khác mà Nga quan tâm, đó là pháo nòng trơn Rheinmetall L55 120mm, được coi là một trong những vũ khí trên xe tăng chính xác, mạnh nhất thế giới. Việc nghiên cứu công nghệ tôi thép, thiết kế nòng cũng như bộ phận hãm lùi có thể cung cấp thông tin chi tiết nhằm lý giải tại sao nó lại vượt trội hơn nhiều loại khác. Những thông tin như vậy, có thể cung cấp để cải tiến đạn và pháo trên xe tăng của Nga.
Hệ thống kiểm soát hỏa lực của Leopard cũng là bí mật mà Nga cần khai thác; phiên bản 2A6 có hệ thống thu thập mục tiêu, hình ảnh nhiệt, máy tính đường đạn, hệ thống ổn định tiên tiến, giúp nó khai hỏa một cách nhanh chóng, chính xác trong nhiều điều kiện khác nhau.
Việc phân tích ngược các hệ thống này, có thể giúp Nga phát triển công nghệ tương tự, hoặc xác định những lỗ hổng có thể khai thác trong thực tế chiến đấu.
Khả năng di chuyển của Leopard 2A6, bao gồm cả hệ thống truyền động hay hệ thống treo cũng có thể được quan tâm. Chiếc xe tăng này được biết đến với khả năng cơ động cao, mặc dù có trọng lượng nặng. Hiểu được cách các nhà thiết kế đạt được sự cân bằng này có thể ảnh hưởng đến sự phát triển của xe bọc thép Nga.
Tuy nhiên, có lẽ thông tin nhạy cảm nhất nằm ở hệ thống mạng và truyền dữ liệu trên chiếc Leopard 2A6. Xe tăng phương Tây hiện đại thường được thiết kế, để hoạt động như một phần của chiến trường kỹ thuật số, chia sẻ thông tin theo thời gian thực. Việc tiếp cận phần mềm cũng như hệ thống mã hóa của xe, có thể cung cấp cho Nga cái nhìn "thoáng qua" về chiến thuật của khối NATO, trong phối hợp lực lượng, từ đó có cách đối phó hiệu quả.
Với một chiếc MBT hiện đại như vậy, khó có thể nói rằng nó không cung cấp được hàng loạt thông tin tình báo có giá trị cho dù kỹ thuật "mổ xẻ" hoặc sao chép cũng không phải là đơn giản.
Những vũ khí hiện đại, thường được kết hợp nhiều biện pháp để ngăn chặn sự can thiệp, chẳng hạn như cơ chế tự hủy cho các thiết bị điện tử nhạy cảm. Ngoài ra, giá trị của bất kỳ phát hiện nào còn phụ thuộc vào tình trạng của chiếc xe tăng bị bắt như liệu những thành phần quan trọng có còn nguyên vẹn hay không? Tuy nhiên với đội ngũ kỹ sư hùng hậu của Uralvagonzavod, thiết kế của chiếc Leopard 2A6 chắc chắn không "làm khó" được họ.
Mặc dù có những thách thức, nhưng ngay cả những bí mật nhỏ từ Leopard 2A6 cũng có thể được tận dụng để tinh chỉnh chiến lược và công nghệ quân sự của Nga. Cho dù những nỗ lực này mang lại những đột phá đáng kể, hay chỉ củng cố thiết kế hiện có, việc Nga tháo dỡ một chiếc Leopard thuộc loại hiện đại nhất, cũng khiến Đức thất thoát nhiều bí mật quân sự.
Đức cần học tính thực dụng của Mỹ trong xuất khẩu vũ khí?
Quá trình tháo rời, tìm hiểu những bí mật tương tự, cũng được chuyên gia của Uralvagonzavod thực hiện trên xe tăng M1A1 Abrams do Mỹ chuyển giao cho Ukraine.
Vào ngày 26/12 năm ngoái, một chiếc xe đầu kéo chở một chiếc xe tăng Mỹ được bảo quản tốt, đã được phát hiện đang tiến đến cổng của công ty Uralvagonzavod. Sự kiện này đánh dấu một bước tiến quan trọng khác trong nỗ lực đang diễn ra của Nga, nhằm phân tích công nghệ quân sự phương Tây qua vũ khí mà họ thu giữ được.
Tuy nhiên, giới chuyên gia đã suy đoán rằng, Nga có thể sẽ tìm thấy ít công nghệ tiên tiến hơn trong chiếc M1A1 Abrams so với Leopard 2A6. Thực tế là khi những xe tăng này được chọn để chuyển giao cho Ukraine, Mỹ đã thực hiện những biện pháp phòng ngừa đáng kể nhằm ngăn Nga có được thông tin chi tiết về các khía cạnh tiên tiến nhất trong công nghệ của mình.
Các yếu tố như thành phần vỏ giáp, hệ thống kiểm soát hỏa lực, giải pháp phần mềm cụ thể sẽ bị người Mỹ tháo bỏ, hoặc thay thế bằng những giải pháp cũ hơn hoặc kém tiên tiến hơn, trước khi chúng được đưa đến Ukraine.
Không giống như Leopard 2A6, thuộc biên chế chiến đấu của quân đội Đức, xe tăng M1A1 Abrams được đưa đến Ukraine là những chiếc đã bị loại khỏi biên chế, đưa vào kho niêm cất. Đồng thời với tính thực dụng của người Mỹ, nó có khả năng đã bị tháo bỏ những công nghệ nhạy cảm nhất.
Lầu Năm Góc có kinh nghiệm trong việc sửa đổi xe tăng cũng như vũ khí khác trước khi gửi chúng đến các quốc gia như Ukraine, đảm bảo rằng những công nghệ nhạy cảm như hệ thống liên kết dữ liệu, hệ thống điều khiển hỏa lực, lớp giáp uranium, sẽ không được sử dụng. Phương pháp này làm giảm đáng kể nguy cơ công nghệ bí mật rơi vào tay Nga.
Đối với Uralvagonzavod, những chiếc M1A1 Abrams có thể sẽ ít giá trị hơn Leopard 2A6. Mặc dù việc mổ xẻ một chiếc xe tăng thu giữ được vẫn mang lại cơ hội để tìm hiểu về thiết kế cơ khí cũng như một số thành phần hoạt động của nó. Nhưng việc thiếu các công nghệ tiên tiến, sẽ hạn chế phạm vi những gì có thể được khám phá.
Tuy nhiên, dựa trên những chiếc M1A1 Abrams thu được của Ukraine, Nga chỉ có thể phân tích phiên bản kém tiên tiến hơn của loại tăng này do nó đã bị Mỹ tháo bỏ các hệ thống quan trọng nhất nên không còn nhiều khả năng khai thác những bí mật, để có thể tạo ra đột phá thực sự.
Mặc dù giá trị của M1A1 hạn chế hơn, nhưng các bí mật này vẫn có ý nghĩa chiến lược. Ngay cả những hiểu biết nhỏ thu thập được từ công nghệ cũ hơn, cũng có thể giúp Nga tinh chỉnh thiết kế của riêng mình, đồng thời hiểu rõ hơn về các loại vũ khí mà đối thủ của họ đang sử dụng.
Kinh nghiệm của Mỹ cũng sẽ là xu hướng được các nước NATO áp dụng, đảm bảo rằng, bất kỳ vũ khí nào viện trợ cho Ukraine cũng không chứa bí mật nhạy cảm, có thể gây tổn hại đến ưu thế công nghệ của họ.