Mỹ ra điều kiện nối lại viện trợ cho Ukraine

Bộ trưởng Thương mại Mỹ Howard Lutnick ngày 2/3 cho biết, Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky đã nhận được một thông điệp rõ ràng trong cuộc gặp với Tổng thống Mỹ Donald Trump rằng việc hỗ trợ tài chính trong tương lai của Washington phụ thuộc vào việc Ukraine có sẵn sàng đàm phán hòa bình hay không.

Trả lời phỏng vấn Fox News, Bộ trưởng Lutnick nhấn mạnh Tổng thống Trump đã nói rõ rằng  ông "chỉ muốn kiến tạo hòa bình". Tuy nhiên, ông cũng tuyên bố, ông Zelensky đừng vì điều đó mà đưa ra những yêu cầu "nực cười".

"Ông Zelensky cần nghe điều đó trực tiếp từ cơ quan tài trợ của Mỹ: Chúng tôi sẽ không cung cấp tài chính trừ khi các vị ở đây vì hòa bình", ông Lutnick nói.

Chiều 28/2, Tổng thống Zelensky đã đến Nhà Trắng với hy vọng ký kết thỏa thuận khoáng sản và bàn giải pháp cho cuộc xung đột hiện nay giữa Ukraine và Nga.

Trái ngược với các cuộc gặp thân thiện của ông Trump với Tổng thống Pháp Emmanuel Macron và Thủ tướng Anh Keir Starmer gần đây, cuộc đàm phán Mỹ - Ukraine đã đổ vỡ do màn đấu khẩu gay gắt giữa ông Zelensky với Tổng thống Mỹ Donald Trump và Phó Tổng thống JD Vance.

Ông Trump và ông Vance chỉ trích nhà lãnh đạo Ukraine thiếu tôn trọng và thiếu sự biết ơn đối với những hỗ trợ của Washington. Tổng thống Trump đã hủy họp báo chung và cử cố vấn đề nghị ông Zelensky rời khỏi Nhà Trắng.

Ông Trump cáo buộc ông Zelensky không muốn kiến tạo hòa bình và tuyên bố nhà lãnh đạo Ukraine có thể quay lại đàm phán chừng nào thực sự mong muốn hòa bình.

Căng thẳng giữa ông Trump và ông Zelensky khiến triển vọng thỏa thuận khoáng sản "nghìn tỷ USD" cũng như việc duy trì viện trợ của Mỹ dành cho Ukraine càng trở nên mờ mịt.

Kể từ khi nhậm chức từ cuối tháng 1 đến nay, chính quyền của ông Trump không cung cấp thêm viện trợ mới nào cho Ukraine, mà chỉ tiếp tục các gói viện trợ được phê chuẩn từ thời chính quyền tiền nhiệm Joe Biden.

Tuần trước, Bộ Ngoại giao Mỹ đã yêu cầu chấm dứt chương trình viện trợ 25 triệu USD của Cơ quan Phát triển Quốc tế Mỹ (USAID) cho sáng kiến hỗ trợ cơ sở hạ tầng năng lượng quan trọng của Ukraine. Động thái này sẽ khiến mạng lưới năng lượng của Ukraine dễ bị tổn thương khi nước này tiếp tục hứng chịu các cuộc tấn công của Nga.

Theo Washington Post, chính quyền ông Trump đang xem xét lại các cam kết tài chính và quân sự với Kiev.

Cố vấn An ninh Quốc gia Mỹ Mike Waltz cũng ám chỉ về khả năng có sự thay đổi trong lập trường của Washington, cho rằng ông Zelensky có thể cần phải từ chức nếu từ chối theo đuổi giải pháp ngoại giao.

Các lãnh đạo phương Tây hối thúc Tổng thống Zelensky nhanh chóng khôi phục mối quan hệ với Tổng thống Trump để tránh rơi vào thế bất lợi trong bối cảnh hiện nay.

Mỹ và châu Âu là các nhà viện trợ lớn nhất của Ukraine kể từ khi xung đột với Nga nổ ra cách đây hơn 3 năm. Tuy nhiên, sau khi ông Trump nhậm chức, Ukraine và châu Âu lo ngại Washington sẽ cắt viện trợ.

Về vấn đề này, ông Trump nhiều lần nêu rõ, sau khi Ukraine và Nga đạt được lệnh ngừng bắn, Mỹ sẽ không đảm nhận vai trò đảm bảo an ninh cho Kiev, mà là châu Âu.

Lãnh đạo một số nước, trong đó có Anh và Pháp, tuyên bố sẵn sàng triển khai lực lượng gìn giữ hòa bình đến Ukraine hậu xung đột.