Mỹ mất dấu hàng tỷ USD vũ khí chuyển cho Ukraine

Phát biểu tại phiên điều trần của Ủy ban Quân vụ Hạ viện Mỹ ở Washington hôm 28/2, Tổng thanh tra Lầu Năm Góc Robert Storch cho biết Mỹ đã phân bổ 113 tỷ USD viện trợ cho Ukraine kể từ khi xung đột bắt đầu nổ ra vào tháng 2 năm ngoái, khoảng 60% trong số đó đã được chuyển cho quân đội Ukraine.

Ông Storch, người được giao nhiệm vụ đảm bảo rằng số tiền này được sử dụng và không bị lãng phí, gian lận hoặc lạm dụng, từ chối cho biết liệu đội ngũ của ông có phát hiện bất kỳ vụ tham nhũng nào ở Ukraine hay không. Tuy nhiên, nghị sĩ đảng Cộng hòa Mike Johnson tiết lộ, một báo cáo từ văn phòng của ông Storch vào tháng 10 năm ngoái cho thấy Lầu Năm Góc không thể thực hiện việc giám sát quá trình vận chuyển vũ khí cho Ukraine theo chính sách của riêng họ.

Ông Storch nói rằng báo cáo đáng lẽ phải được giữ bí mật, nhưng thừa nhận tài liệu này đã "chính xác" trong việc xác định "những thách thức" mà Mỹ phải đối mặt ở Ukraine.

Người phát ngôn của Hội đồng An ninh Quốc gia Mỹ John Kirby hồi tháng 1 tuyên bố, chính quyền Tổng thống Joe Biden "không thấy bất kỳ dấu hiệu nào" cho thấy viện trợ quân sự hoặc kinh tế của Mỹ bị tham nhũng ở Ukraine. Tuy nhiên, tài liệu mật được ông Johnson đề cập dường như nêu một loạt báo cáo cho thấy vũ khí thường biến mất sau khi được chuyển giao.

Các báo cáo từ năm ngoái, do Tổ chức Ân xá Quốc tế hỗ trợ thực hiện, cho rằng chỉ 30% vũ khí phương Tây gửi đến Ukraine thực sự được đưa ra tiền tuyến. Các quan chức Mỹ và Canada vào thời điểm đó thừa nhận, họ không biết phần lớn số vũ khí này cuối cùng được đưa đến đâu.

Theo Điện Kremlin, số vũ khí trị giá tới 1 tỷ USD này có thể được chuyển từ Ukraine đến các nhóm tội phạm và khủng bố ở Trung Đông, châu Phi và Đông Nam Á mỗi tháng, trong khi Cơ quan Cảnh sát Liên minh châu Âu (Europol) và Tổ chức Cảnh sát Hình sự Quốc tế (Interpol) đều cảnh báo vũ khí có thể đã được chuyển từ Ukraine tới các tổ chức tội phạm ở châu Âu.

Mỹ đang nỗ lực chạy đua để triển khai các phương pháp mới nhằm theo dõi những vũ khí được coi là có nguy cơ cao bị tuồn ra chợ đen, bao gồm tên lửa đất đối không Stinger và tên lửa chống tăng Javelin, khi xung đột vẫn đang đốt nóng chiến trường Ukraine.

Tuy nhiên, các quan chức Mỹ cũng thừa nhận họ khó có thể kiểm tra 100% số vũ khí trong kho đang được Ukraine sử dụng để đảm bảo chúng không bị đánh cắp hoặc sử dụng sai mục đích, trong bối cảnh cuộc xung đột leo thang đang gây áp lực lớn lên các quy trình lâu nay vẫn được Washington áp dụng.

Kể từ khi Nga bắt đầu chiến dịch quân sự đặc biệt ở Ukraine, khiến Đại sứ quán Mỹ ở Kiev phải đóng cửa trong vài tháng, các quan chức Mỹ chỉ có thể tiến hành một số cuộc kiểm tra trực tiếp các loại vũ khí cần được tăng cường giám sát tại các kho tiếp nhận vũ khí Mỹ đưa vào Ukraine từ Ba Lan.