Hiệp hội súng trường đầy quyền lực của Mỹ

Khi 19 học sinh và 2 giáo viên bị sát hại trong vụ xả súng tại trường tiểu học Robb ở thành phố Uvalde, bang Texas, Tổng thống Mỹ Joe Biden đã phát biểu trong tuyệt vọng: "Là một quốc gia, chúng ta phải hỏi: Khi nào chúng ta mới đứng lên chống lại nạn vận động hành lang về súng đạn? Chúng ta phải can đảm đứng lên chống lại ngành công nghiệp này".

Nhóm vận động hành lang mà Tổng thống Biden nhắc đến chính là NRA, tổ chức có nhiều tác động đáng kể đến chính sách kiểm soát súng tại Mỹ.

NRA quyền lực như thế nào?

NRA được thành lập vào năm 1871 như một nhóm "thúc đẩy và khuyến khích sử dụng súng trường trên cơ sở khoa học".

Trong những thập niên đầu tiên tồn tại, NRA đã quảng bá các câu lạc bộ súng trường trên khắp nước Mỹ và khuyến khích xem việc bắn súng như một môn thể thao. Chỉ đến những năm 1930, tổ chức này mới bước vào lĩnh vực vận động hành lang chính trị.

Thời điểm đó, ban lãnh đạo NRA viết thư cho các thành viên để thông báo về những dự luật liên quan đến súng đạn mà Quốc hội đang thảo luận.

NRA ủng hộ Đạo luật Súng quốc gia (NFA) năm 1934 và Đạo luật Kiểm soát Súng liên bang đầu tiên ở Mỹ (GCA) năm 1968, đặt ra một hệ thống cấp phép buôn bán súng và hạn chế một số danh mục vũ khí, nhưng phản đối đề xuất xây dựng cơ quan đăng ký vũ khí quốc gia. NRA sau đó tham gia sâu hơn vào hoạt động chính trị sau khi GCA được thông qua.

Năm 1975, NRA bắt đầu tìm cách tác động trực tiếp tới chính sách Mỹ thông qua một nhóm vận động hành lang mới thành lập là Viện Hành động Lập pháp. Năm 1977, NRA tiếp tục thành lập một Ủy ban Hành động Chính trị (PAC) để chuyển tiền ủng hộ cho các nghị sĩ.

Hơn một thập niên trước, NRA đã kiện bang Texas nhằm buộc giới chức của bang này phải hạ độ tuổi hợp pháp để sở hữu súng ngắn từ 21 xuống còn 18 tuổi.

Kể từ năm 1991, NRA được dẫn dắt bởi ông Wayne LaPierre, 72 tuổi, Giám đốc điều hành và Phó chủ tịch điều hành của tổ chức.

NRA có mối quan hệ chặt chẽ với đảng Cộng hòa. Các chính trị gia đảng Cộng hòa từ lâu đã thu hút sự ủng hộ mạnh mẽ của các quan chức, nhà bảo trợ và thành viên của NRA. Theo nhóm giám sát phi lợi nhuận OpenSecrets, NRA đã trực tiếp trao hơn 600.000 USD cho các chính trị gia trong cuộc bầu cử năm 2020. Gần như toàn bộ số tiền này đã được trao cho các ứng viên thuộc đảng Cộng hòa.

Quy mô và sức mạnh

Theo thống kê, NRA chi tiêu hàng trăm triệu USD hàng năm. Trong số đó, khoảng 3 triệu USD được dùng để vận động hành lang cho các nghị sĩ nhằm gây tác động tới chính sách kiểm soát súng của Mỹ.

Tuy nhiên, đó chỉ là những đóng góp dành cho các nghị sĩ, trong khi những khoản đóng góp được chi thông qua PAC và các nguồn độc lập khác được cho rất khó theo dõi.

Về số lượng thành viên, NRA hiện có khoảng 3 triệu hội viên. Cựu Tổng thống George H W Bush, cựu ứng cử viên Phó Tổng thống của đảng Cộng hòa Sarah Palin, và các diễn viên Tom Selleck, Whoopi Goldberg, và Charlton Heston từng là thành viên của NRA.

Ông Bush đã rời NRA vào năm 1995, sau khi Phó chủ tịch NRA Wayne LaPierre chỉ trích các đặc vụ liên bang Mỹ sau vụ đánh bom vào tòa nhà chính quyền ở thành phố Oklahoma.

Được biết, lần đầu tiên sau 2 năm bị gián đoạn do dịch Covid-19, vào ngày 27/5, NRA đã tổ chức một Hội nghị thường niên ở Houston, thu hút nhiều thành viên hàng đầu và cả những người theo đường lối bảo thủ nổi tiếng, trong đó có cựu Tổng thống Donald Trump, Thượng nghị sĩ Ted Cruz và Thống đốc bang Texas Gregg Abbott.

Việc NRA tổ chức hội nghị lần này diễn ra trong bối cảnh nước Mỹ vẫn đang chấn động vì vụ xả súng ở trường tiểu học Robb và làm dấy lên nhiều tranh cãi về quy định kiểm soát súng đạn tại Mỹ, cũng như vai trò của NRA.